Srpski kralj Milutin, deda Dušana Silnog i otac Stevana Prvovenčanog, imao je poseban odnos prema ženama. Obožavao ih je, a Simonida je bila malo dete. Ipak, tadašnjeg patrijarha Jovana je najviše brinulo pitanje njenog pravnog položaja, pošto je Milutin sa Andronikovom ćerkom sklopio četvrti brak, koji pravoslavna crkva nije smatrala kanonskim.
Svoj vrhunac umetnička izrada nakita od je doživela u vreme kralja Milutina.
Srpskog kralja Milutina (1282—1321) smrt je zadesila u svom dvoru u Nerodimlju, na Kosovu, 29. oktobra 1321. i to samo nedelju dana nakon završetka i osvećenja njegovog manastira Gračanice.
Povodom slave manastira Banjska, Sv. Arhiđakona Stefana, avgusta meseca 2007. god, obnovljena je tradicija imenovanja slavskog domaćina, tako da je za sledeću 2008. godine episkop Artemije predao slavski kolač gosp. Dejanu Radojeviću iz Kosovske Mitrovice.
Po narodnom predanju, kralj Milutin je zaspao pred bitku na reci Gračanki, pa mu se javio anđeo Gospodnji rekavši mu da će pobediti i da iz zahvalnosti Gospodu Bogu, za pomoć koja mu je pružena, treba da sagradi crkvu čiji će mu se oblik prikazati. Probudivši se, kralj je na nebu ugledao beli oblak koji je imao oblik crkve. Pošto zaista pobedi u tom boju, odmah pozva najbolje majstore - graditelje i naredi im da započnu gradnju nebesne crkve.
Zaboravljeni grad u Dolini kraljeva, Jeleč. Poznat je i kao letnjikovac Nemanjića. Epski srednjovekovni grad nalazi se na vrhu planine Rogozne. Ne zna se tačno kada je ovo utvrđenje podignuto, ali prvi put se Jeleč pominje 1282. godine. Istorijski spisi kažu da je iste godine kralj Dragutin, loveći sa vlastelom ispod grada Jeleča, nesrećno pao s konja i polomio nogu.
Lepa srpska kraljica Jelena Anžujska, žena kralja Uroša i majka kraljeva Dragutina i Milutina odabrala je pitomu zaravan iznad Gradačke reke na obodu šumovitih padina Golije da podigne svoju zadužbinu.
Bugari nikada nisu zaboravili Srbima poraz kod Velbužda. Srbi predvođeni kraljem Stefanom Dečanskim i njegovim sinom Dušanom potukli su do nogu bugarske trupe u subotu 28. jula 1330. godine i ostvarili najveću pobedu i istoriji srednjovekovne Srbije.
Manastir Svetih arhangela Mihaila i Gavrila je oko 1312/13. godine osnovao i podigao kralj Milutin. Nalazi se unutar zidina Starog grada u Jerusalimu, neposredno u blizini Crkve Svetog Groba (Crkva Vaskrsenja Hristovog) i Grčke patrijaršije.
O njoj ima veoma malo podataka, ali istorija je pamti kao kćerku srpskog kralja Milutina Nemanjića
Svake godine srpski i bugarski sveštenici služe liturgiju na dan upokojenja kralja Milutina.