Zadužbina velikog župana Stefana Nemanje, smeštena na strmoj uzvišici iznad Novog Pazara, preživela je turska osvajanja, ratove i zub vremena – ali i danas ponosno stoji kao simbol srpske duhovnosti.
Visoko na brdu iznad Novog Pazara, Đurđevi Stupovi vekovima prkose vremenu i neprijateljima. Ovaj manastir, podignut krajem 12. veka, bio je svedok burne istorije Srbije – rušen, paljen, ali nikada zaboravljen. Kako je preživeo i koja je njegova tajna?
Zadužbina Stefana Nemanje – simbol srpskog identiteta
Kada je Stefan Nemanja, osnivač dinastije Nemanjića, pobedio svoje protivnike, zavetovao se da će podići crkvu posvećenu Svetom Đorđu. Tako su nastali Đurđevi Stupovi, koji su postali jedan od najvažnijih duhovnih centara tadašnje Srbije. Njegova jedinstvena arhitektura sa visokim stubovima, po kojima je i dobio ime, činila ga je prepoznatljivim među srpskim srednjovekovnim manastirima.
Turski napadi i razaranje – vekovi borbe za opstanak
Dolaskom Osmanlija, manastir je zapao u teška vremena. Tokom 17. veka, turske vlasti su ga opljačkale i spalile, a monasi su bili primorani da napuste svetinju. Ipak, narod ga nikada nije zaboravio – vekovima kasnije, ostaci su služili kao mesto molitve i duhovnog okupljanja.
Foto: Rina/UG "Journalistic"
Otkrivanje fresaka starih osam vekova
Jedan od najvrednijih umetničkih elemenata manastira su njegove freske, koje su decenijama bile skrivene ispod slojeva vlage i oštećenja. Stručnjaci su tokom restauracije otkrili fantastične prizore iz 12. veka, uključujući likove svetaca sa autentičnim vizantijskim detaljima.
Danas – ponovo zasijao punim sjajem
Nakon višedecenijske obnove, Đurđevi Stupovi su ponovo mesto molitve i duhovnosti. Proglašen je UNESCO-ovom baštinom, a svake godine sve više turista i vernika dolazi da vidi ovo čudo srpske prošlosti.
Ovo je priča o istrajnosti, veri i nacionalnom identitetu – mestu koje i danas stoji kao dokaz da su koreni srpske kulture i duhovnosti duboko usađeni u stene istorije.
Zašto se verovalo da sveća koja se sama ugasi najavljuje nevidljivog gosta?
U starim srpskim domaćinstvima verovalo se da ako se sveća ugasi sama od sebe, to znači da je nevidljivi gost zakoračio u dom. Tišina, poštovanje i poseban ritual paljenja nove sveće bili su način da se kuća zaštiti.
Sudbinska nit: Verovanje da duša ima svoju nit koja se ne vidi, ali se ponekad prekida
U srpskom narodnom predanju, svaki čovek, životinja pa čak i biljka imaju nevidljivu nit koja ih veže za život. Kada ta nit pukne – duša ostaje bez sidra. Kažu da se to ponekad oseti – u snu, u vetru, u trenutku bez razloga.
Zašto se u narodnom verovanju stolica ne ostavlja prazna za vreme večere: Mesto bez tela, ali s dušom
U starim srpskim domaćinstvima, posebno na selu, prazna stolica za stolom uveče nije bila slučajnost – već poziv. Verovalo se da mesto bez tela može da privuče onoga koga više nema. Ili onoga ko je nekada sedeo tu – ali nije stigao da se oprosti.
Zašto se verovalo da vuk može imati “čovečiju senku”: Priče o ljudima koji su rođeni s vukom uz leđa
U narodnim predanjima Srbije, naročito u brdskim i šumovitim krajevima, postoji verovanje da se poneki čovek ne rađa sam – već s „vukom uz leđa“. Ne da bi bio zver, već da bi nosio snagu, slutnju i tišinu koju drugi ne razumeju.
Ko čuje šapat iz klasja: Verovanje da polje govori pred promenu sudbine
U narodnom predanju Srbije, klas žita nije bio samo simbol plodnosti, već i znak. Verovalo se da u posebnim trenucima, kada sve miruje, klas može da šušne, zadrhti – i progovori. Onaj ko to čuje, neće ostati isti.
Komentari(0)