KAKO JE NESTALO PANONSKO MORE? Smatra se da je bilo deo nekadašnjeg okeana Tetisa (FOTO/VIDEO)
Panonsko more, ogromno vodeno prostranstvo, postojalo je na prostoru Panonske nizije oko 30 miliona godina, a nestalo je pre oko 600.000 godina. Zahvatalo je prostor između Alpa na zapadu i Dinarida na jugu i Karpata i Rodopida na istoku i jugoistoku.
Smatra da je nekadašnje Panonsko more bilo deo nekadašnjeg okeana Tetisa, koji je preteča današnjeg Indijskog okeana.
Pre oko 34 miliona godina, došlo je do spuštanja i razlamanja panonskog kopna i formiranja panonskog basena. Staro panonsko kopno spušteno je duž više dislokacija, od kojih su najaktivnije bile: Južna panonska (Savski tektonski rov), u kome su danas smeštene rečne doline Save i Dunava i duž Dravske dislokacije (danas tektonski rov Drave u kome je smešten tok Drave).
Shutterstock/Panonija
Početkom miocena, prije oko 30 miliona godina, voda je iz Tetisa prodrla u ovaj basen i nastalo je veliko epikontinentalno more, poznato pod imenom Paratetis čiji se jedan deo naziva Panonsko more.
Možda vas zanima:
NAJSTARIJI VOJVOĐANSKI SLATKIŠ Omiljena poslastica nekada najmoćnije žene dinastije Habzburg
Osim čuvenih strudli, šnenokli i knedli sa šljivama, izdvaja se i nastariji, skoro zaboravljeni slatkiš - kitnikez, koji se naziva i „sir od dunja“.
Misteriozni kamen u Vojvodini – veruje se da donosi sreću, ali samo ako ga dotaknete u ponoć
U jednom malom vojvođanskom selu, na sred poljane, nalazi se kamen za koji meštani tvrde da ima čudotvornu moć. Veruje se da donosi sreću, ali samo onima koji ga dotaknu tačno u ponoć. Da li je u pitanju narodno verovanje ili postoji nešto više u ovoj neobičnoj priči?
Možda vas zanima:
NAJSTARIJI VOJVOĐANSKI SLATKIŠ Omiljena poslastica nekada najmoćnije žene dinastije Habzburg
Osim čuvenih strudli, šnenokli i knedli sa šljivama, izdvaja se i nastariji, skoro zaboravljeni slatkiš - kitnikez, koji se naziva i „sir od dunja“.
Misteriozni kamen u Vojvodini – veruje se da donosi sreću, ali samo ako ga dotaknete u ponoć
U jednom malom vojvođanskom selu, na sred poljane, nalazi se kamen za koji meštani tvrde da ima čudotvornu moć. Veruje se da donosi sreću, ali samo onima koji ga dotaknu tačno u ponoć. Da li je u pitanju narodno verovanje ili postoji nešto više u ovoj neobičnoj priči?
Možda vas zanima:
NAJSTARIJI VOJVOĐANSKI SLATKIŠ Omiljena poslastica nekada najmoćnije žene dinastije Habzburg
Osim čuvenih strudli, šnenokli i knedli sa šljivama, izdvaja se i nastariji, skoro zaboravljeni slatkiš - kitnikez, koji se naziva i „sir od dunja“.
Misteriozni kamen u Vojvodini – veruje se da donosi sreću, ali samo ako ga dotaknete u ponoć
U jednom malom vojvođanskom selu, na sred poljane, nalazi se kamen za koji meštani tvrde da ima čudotvornu moć. Veruje se da donosi sreću, ali samo onima koji ga dotaknu tačno u ponoć. Da li je u pitanju narodno verovanje ili postoji nešto više u ovoj neobičnoj priči?
Paratetis se pružao od današnjeg Bečkog basena, preko današnje Panonske i Vlaško-pontijske nizije do Crnog mora i Aralskog jezera na istoku.
Ovo vodeno prostranstvo prekrivalo je prostor današnje severne i istočne Hrvatske i BIH, zatim severoistočne delove Slovenije (Prekomurje), istočne delove Austrije, zapad Slovačke, krajnji jug Češke, skoro celu Mađarsku, zapad Rumunije, deo Zakarpatske Ukrajine i značajan deo Srbije (Vojvodina, Šumadija, Pomoravlje).
Panonsko more zauzimalo je površinu od oko 200 000 km2, dužinu 800 km, širinu 600 km dok je maksimalna dubina bila oko 1000 metara.
Kako je nestalo ogromno vodeno prostranstvo
Danas je poznato da je Panonsko more nestalo pre oko 600.000 godina kao posledica smenjivanja toplih i hladnih razdoblja koja su menjala lice Zemlje.
Samo nestajanje i isušivanje tla s kojeg se voda povlačila je bio dugi proces koji je trajao milionima godina. Ipak, mnoge činjenice oko nestanka ovog ogromnog vodenog prostranstva još uvek nisu sasvim poznate i priča u vezi sa njegovim nestajanjem nije sasvim zaokružena.
Kao dokaze Panonskog mora danas imamo mađarsko Balaton jezero, Đerdapsku klisuru na Dunavu, Crno More, Aralsko jezero, Bizovačke toplice, naslage soli u Tuzli, nalazišta nafte i gasa u Srbiji, Hrvatskoj itd.
Izvor: vesti online
Lepote Srbije su i na Viberu gde vam donosimo razne priče, pridružite se našoj zajednici.
BONUS VIDEO:
Kozji kamen kod Brđana: Tajanstveni simboli staroslovenske Srbije
Nedaleko od Gornjeg Milanovca nalazi se malo poznat kamen koji vekovima krije tajnu staroslovenskih simbola, a meštani ga zovu Kozji kamen.
Tri najjeftinije banje u Srbiji u kojima je provod zagarantovan: Ovde ćete najbolje proći
Cene su prilagođene svačijem džepu
KRALJEV DAR PRIRODI I GRADU: Botanička bašta „Jevremovac” čuva više od 1.300 biljnih vrsta
„Jevremovac” je osnovan 1874. godine, inicijativom Josifa Pančića, a svoj naziv duguje Gospodaru Jevremu Obrenoviću
JEDNA OD NAJSTARIJIH BANJA U SRBIJI I Turci bili očarani lekovitim izvorima ovog mesta u kojema su uživali samo oni najbogatiji
Datira još iz 4. veka nove ere, iz doba Rimljana i jedno je od najpoznatijih klimatskih lečilišta, sa čak 6 termalnih izvora.
BAROKNI DRAGULJ U SRCU VRŠCA Ovaj velelepni dvor krije mnoge vredne zbirke ikona sakupljenih u Banatu
Vladičanski dvor je dvor vladike banatskog i jedini je koji potiče iz baroknog doba, a da ima ovu namenu.
Komentari(0)