NAJPOZNATIJI SRPSKI INTRUMENT Praksa sviranja ovog instrumenta našla se na listi Nematerijalne kulturne baštine
Frula je jednostavni narodni instrument cilindričnog oblika, sličan uzdužnoj flauti.
Frula je najtipičniji i najrasprostranjeniji duvački instrument u muzičkoj praksi Srbije. Iako se u novije vreme popularno imenuje kao frula, ovaj instrument poznat je pod starijim nazivima. U oblastima zapadne i centralne Srbije instrument je poznat i kaosvirala ili svirojka i sviralče ili svirajče, saglasno većim ili manjim dimenzijama instrumenta, dok ga u tradiciji istočnih i južnih srpskih krajeva znaju kao duduk i duduče.
Širokoj rasprostranjenosti i velikoj popularnosti frulaške prakse u Srbiji, doprinelo je ne samo lako ovladavanje izvođačkim veštinama, već i mogućnosti širokog korišćenja - kao pastirski instrumenta, ali je i deo raznovrsnih narodnih praznovanja i okupljanja, kao pratnja pesmi i igri. Podršku sviranju na fruli daju i graditelji instrumenata koji, kao pojedinci ili u okviru specijalizovanih radionica, čuvaju zanatske veštine izrade frule.
U mnogim krajevima Srbije na fruli i dvojnicama svirali su pastiri čuvajući svoja stada. Frula se koristi i dan-danas kao narodni instrument. Frulaška praksa, kao domen usmenih tradicija i izraza, odnosno izvođačkih umetnosti, prisutna je među stanovništvom na celoj teritoriji Srbije.
Koliko je ovaj instrument popularan i koliko se frulaška tradicija do danas očuvala u Srbiji najbolje svedoče brojne manifestacije posvećene fruli (selo Jagnjilo kod Mladenovca), Dani Save Jeremića (Ražanj), sabori frulaša (Lelić kod Valjeva, Prislonica kod Čačka), takmičenja frulaša (selo Iđoš kod Kikinde), Frula fest (Kruševac).
Frulaška praksa, kao domen usmenih tradicija i izraza, odnosno izvođačkih umetnosti, prisutna je među stanovništvom na celoj teritoriji Srbije i uvrštena je u Nacionalni registar nematerijalnog kulturnog nasleđa Srbije.
"Samo su oni dostojni pričesti": Otac Predrag Popović dao prave uslove koji ljudi smeju da prime svetu tajnu
Po rečima oca Predraga Popovića ne postoji obavezujući uslov za pričešće osim krštenja. No ako u Svetom pismu ne piše jasan uslov osim krštenja, to ne znači da svako može da se pričešćuje kako hoće.
„Nečista krv“ Bore Stankovića: Kako je Sofkina sudbina ispričala život u starom Vranju
Roman koji nije samo književno delo, već hronika jedne kulture, mentaliteta i ženske sudbine u patrijarhalnom društvu kraja 19. veka. Sofka iz „Nečiste krvi“ nije samo lik – ona je ogledalo Vranja onog doba.
Slavske šare iz Šumadije: Umetnost crtanja voskom na hlebu koja izumire
U selima oko Kragujevca i Topole, sve do sredine 20. veka negovao se neobičan običaj – ukrašavanje slavskog kolača crtežima od voska. Te šare nisu bile samo ukras, već i molitva, poruka i izraz domaćinske časti. Danas ovu tehniku poznaje samo nekoliko žena u Šumadiji.
Govor duvanja na Pešterskoj visoravni: Kako su pastiri komunicirali zvižducima na vetru
Na prostranstvima Pešterske visoravni, gde se reči gube u vetru, pastiri su razvili poseban način komunikacije – kroz zvižduke. Ovaj gotovo zaboravljeni običaj nazivan „govor duva“ bio je deo svakodnevice stočara koji su provodili dane na otvorenom, daleko jedni od drugih.
Vojislav Ilić Mlađi i zaboravljena poezija o Šumadiji: stihovi u kojima se čuje miris zemlje i zvuk zvona
Vojislav Ilić Mlađi, često u senci slavnog imenjaka, ostavio je snažan pesnički trag u srpskoj književnosti početkom 20. veka. Njegove pesme o Šumadiji, narodu i običajima danas su nepravedno zaboravljene, iako su svedočanstvo o vremenu u kojem se narodna duša pretakala u stih.
Komentari(0)