Pre više od sedam hiljada godina, u dolini Toplice, nedaleko od Prokuplja, u Pločniku je postojalo naselje koje je bilo deo vinčanske kulture. Upravo tu je pronađena bakarna sekira stara oko 5500 godina p.n.e, dokaz da su ljudi Balkana među prvima na svetu ovladali topljenjem metala i oblikovanjem alata.
Pločnik – naselje praistorijske Evrope
Nalazište Pločnik pripada vinčanskoj kulturi (oko 5500–4500. godine p.n.e.), jednoj od najrazvijenijih civilizacija praistorijske Evrope. Iskopavanja su otkrila da je na ovom prostoru postojalo veliko i organizovano naselje, sa kućama, ognjištima, pećima i radionicama. Ljudi su se bavili poljoprivredom, gajili stoku, ali i razvijali zanate koji su vekovima ispred svog vremena.
Otkrivanje metala – početak nove ere
Možda vas zanima:
ARHEOLOŠKO OTKRIĆE NA RUDNIKU: Na ulazu pronađen vredan srednjovekovni predmet, fenomenalno oslikan i dekorisan
Planina Rudnik nadaleko je poznata kao prava arheološka riznica, a nastavak stručnih istraživanja ovog leta je u punom jeku.
ARHEOLOŠKI BISERI SRBIJE Skrivena blaga van glavnih turističkih ruta
Srbija je bogata arheološkim lokalitetima koji su često van mainstream turističkih ruta. Od Gamzigrada do Caričinog Grada, otkrivamo manje poznate lokalitete koji nude dubok uvid u istoriju i kulturu ovog područja.
Možda vas zanima:
ARHEOLOŠKO OTKRIĆE NA RUDNIKU: Na ulazu pronađen vredan srednjovekovni predmet, fenomenalno oslikan i dekorisan
Planina Rudnik nadaleko je poznata kao prava arheološka riznica, a nastavak stručnih istraživanja ovog leta je u punom jeku.
ARHEOLOŠKI BISERI SRBIJE Skrivena blaga van glavnih turističkih ruta
Srbija je bogata arheološkim lokalitetima koji su često van mainstream turističkih ruta. Od Gamzigrada do Caričinog Grada, otkrivamo manje poznate lokalitete koji nude dubok uvid u istoriju i kulturu ovog područja.
Možda vas zanima:
ARHEOLOŠKO OTKRIĆE NA RUDNIKU: Na ulazu pronađen vredan srednjovekovni predmet, fenomenalno oslikan i dekorisan
Planina Rudnik nadaleko je poznata kao prava arheološka riznica, a nastavak stručnih istraživanja ovog leta je u punom jeku.
ARHEOLOŠKI BISERI SRBIJE Skrivena blaga van glavnih turističkih ruta
Srbija je bogata arheološkim lokalitetima koji su često van mainstream turističkih ruta. Od Gamzigrada do Caričinog Grada, otkrivamo manje poznate lokalitete koji nude dubok uvid u istoriju i kulturu ovog područja.
Najčuveniji nalaz iz Pločnika je bakarna sekira, datovana u 5500. godinu p.n.e. Ovo je jedno od najstarijih svedočanstava upotrebe metala u Evropi i u svetu. Pronalazak je pokazao da su praistorijski stanovnici Balkana među prvima ovladali tajnom topljenja rude i pravljenja oruđa i oružja.
Pored sekire, pronađeni su i predmeti od gline, ukrašene figurine, nakit i alati, ali i ostaci peći koje su korišćene za topljenje bakra. Sve to potvrđuje da je Pločnik bio centar inovacija u praistoriji.
Kako je izgledao život u Pločniku
Kuće su bile građene od drveta, blata i pletera, često sa dve prostorije – jednom za život, drugom za rad. U njima su pronađene keramičke posude, figurine, peći i alatke, što govori o bogatom i organizovanom životu. Posebno je zanimljivo da su pronađeni i predmeti ukrašeni detaljnim motivima, što pokazuje razvijen osećaj za umetnost i estetiku.
Pločnik danas – arheološki park u Toplici
Danas se u selu Pločnik nalazi arheološki park sa rekonstruisanim kućama vinčanske kulture. Posetioci mogu da vide kako su izgledali domovi stari više hiljada godina, da zavire u radionice i peći, i da se upoznaju sa životom ljudi koji su ostavili trag u svetskoj istoriji. Park je otvoren za grupe i posetioce, a svake godine sve više turista dolazi da vidi ovo mesto gde je rođena metalurgija.
Blago koje pripada celom svetu
Pločnik nije samo lokalno nalazište – on je dokaz da je Balkan bio jedno od kolevki evropske civilizacije. Otkrivanje metala upravo ovde promenilo je tok istorije, a vinčanska kultura ostavila je nasleđe koje i danas fascinira naučnike i posetioce iz celog sveta.
KAKO SU PRECI DOČEKIVALI MITROVDAN: Zašto se na taj dan mora biti u kući i šta znači kad hajdučka godina počinje
Mitrovdan, 8. novembar, u narodu se oduvek obeležava kao dan velikih promena. Iako je posvećen Svetom velikomučeniku Dimitriju, ovaj praznik je prvenstveno bio vezan za prirodu i pripremu za zimu. Otkrivamo zašto je najvažniji običaj da vas Mitrovdanska noć zatekne kod svoje kuće i kako je ovaj dan postao legendarni "hajdučki rastanak".
NEVIDLJIVA SVETINJA: Otkrijte mesto kod Čačka gde je nastao "Srpski Atos" i gde je najstariji manastir skrivao blago
Ovčarsko-kablarska klisura, poznata kao "Srpska Sveta Gora", krije deset manastira koji su vekovima služili kao duhovno utočište. Otkrivamo zašto je najstariji manastir, Nikolje, bio centralna tačka otpora, i kako je legenda o tajnom, manastirskom blagu nastala u klisuri koja je služila kao skrivena riznica Srbije.
KRALJ KOJI SE BOJAO NOĆU: Priča o Kralju Aleksandru – čoveku koji je spavao sa oružjem i legenda o "ukletom prstenu"
Kralj Aleksandar Karađorđević (1888–1934) je nosio krunu u najturbulentnijem periodu srpske istorije, ali je čitavog života živeo u stalnom strahu od zavere i atentata. Otkrivamo kako je Kralj, svedok krvavih prevrata i ubistava, bio prinuđen da spava sa napunjenim pištoljem pod jastukom i kako se legenda o "ukletom prstenu" prenela na Karađorđeviće.
ŽIVI KAMEN STARE SRBIЈE: Zašto se na Šar planini mora nositi srebro i legenda o dušama predaka
Šar planina, divlja i nepristupačna, vekovima je bila riznica mitova i legendi. Lokalno stanovništvo i danas veruje u moć "Šarskih vodenih vila" i pridržava se strogog pravila: u dubine planine nikada se ne ulazi bez amajlije. Otkrivamo zašto se na Šari mora nositi srebro i kakvu tajnu krije "živi kamen" planine.
TITOV POSLEDNJI POKLON: Zašto je Beli dvor na Dedinju izgrađen u stilu srednjeg veka i kakvu tajnu krije Titova bašta
Beli dvor na Dedinju je svima poznat kao rezidencija kraljevske porodice, ali malo ko zna za njegovu burnu istoriju u vreme komunizma. Otkrivamo zašto je princ Pavle Karađorđević dvorac gradio u neoklasičnom stilu i kakve je sve tajne sakrivao Josip Broz Tito u bašti, nakon što ga je preuzeo od monarhije.
Komentari(0)