NEKADA SU SRBI "ŽARILI I PALILI" UGARSKOM Pešta je vekovima bila i politički i kulturni centar Mađarske, dok Srbi u Habzburškoj monarhiji nisu imali garantovana nacionalna prava (FOTO/VIDEO)

Lepote Srbije

17:30

Zanimljivosti 0

Srbi nisu imali ni redovno sazivanje crkveno-narodnih sabora.

NEKADA SU SRBI "ŽARILI I PALILI" UGARSKOM Pešta je vekovima bila i politički i kulturni centar Mađarske, dok Srbi u Habzburškoj monarhiji nisu imali garantovana nacionalna prava (FOTO/VIDEO)
vikipedija/Lančani most na Dunavu i pogled na Peštu sa budimske strane

Pešta (mađ. Pest — Pešt) je bila grad u Mađarskoj koji se širenjem 1873. spojio sa Budimom i tako je nastala Budimpešta. Pešta se nalazila istočno od Budima, na levoj obali reke Dunav koja je razdvajala ova dva grada. Danas, Pešta obuhvata dve trećine površine Budimpešte. Mostovi koji danas spajaju Budim i Peštu spadaju u najlepše mostove Evrope.

Shutterstock/Noćni pogled sa obale Pešte na Most slobode sa refleksom svetla u reci Dunav
 

Etimologija

Naziv Pešta ima slovensko poreklo od reči „peć“ ili „pešt“, najverovatnije se odnosivši na lokalnu pećinu gde se vatra palila.

Istorija

Pešta je bila nezavisan grad, saznanje koje se pojavljuje u pisanom obliku koji datira još od 1148. U ranijim vekovima su se nalazila prastara keltska i rimska naselja. Pešta je postala važan ekonomski centar od 11-og do 13-og vijeka. Bila je uništena tokom mongolske invazije Mađarske 1241, ali je iznova izgrađena posle toga. Austrijski car je u vojnom pohodu 1684. godine oslobodio grad Peštu, od turske okupacije.

Možda vas zanima:

Možda vas zanima:

Možda vas zanima:

 

 

Pešta je na osnovu privelegija koje je car Leopold prvi dodelio Srbima, Nemcima i Mađarima 23. oktobra 1703. godine - ponovo postala slobodna kraljevska varoš. Značajni za osnivanje grada bili su Srbi i Bugari stari trgovci. Pešta je važno trgovačko i univerzitetsko mesto.

Dunav je preplavio grad 1838. godine. Prvi viseći most, Sečenji lančani most, je bio izgrađen 1849. godine preko Dunava, povezujući Peštu sa Budimom. Samim tim, 1873. su dva grada sjedinjena zajedno sa Obudom, da bi formirali Budimpeštu.

vikipedija/Majska skupština, Proglašenje Srpske Vojvodine, slika Pavla Simića
 

Srbi u Ugarskoj

Godine 1720. u Budimu je mnogo više stanovnika (12138) nego u Pešti - 2706 duša. Sa vremenom Pešta raste, a Budim sporo napreduje. Već 1777. godine U Budimu je 24.873 a u Budimu već 13.021 žitelj. Već 1792. godine po brohju stanovnika izjednačili su se Budim i Pešta, sa 26.000. U Pešti je 1828. godine bilo 46.227 stanovnika i 2919 domova.

vikipedija/Zahvalnica Matice srpske dodeljivana dobrotvorima (1836)
 

Srbi u južnoj Ugarskoj bili su u ovom periodu najbogatiji deo srpskog naroda. Broj obrazovanih bio je daleko veći ovde nego u kneževinama ili oblastima pod Osmanlijama. Veliki broj obrazovanih Srba ušao je u državnu službu Kneževine Srbije i dosta su doprineli njenoj modernizaciji.

vikipedija/Granice Srpske Vojvodine proglašene 1848. godine
 

Središta srpske kulture u XIX veku su se kretala od severa ka jugu - od Beča i Pešte preko Novog Sada do Beograda. 

Pešta na mapi sveta:

 

 

Izvor: vikipedija, shtreber

Tagovi:
Mađarska budimpešta ugarska Austro-ugarska srbija Srbi Pešta kultura

Komentari(0)

Loading