NAJVAŽNIJI VODENI RESURS NA KOSOVU I METOHIJI KOJI KRIJE MNOGE TAJNE Brana kojom je jezero pregrađeno jedna je od najvećih zemljanih brana u Evropi
Akumulaciono veštačko jezero Gazivode se nalazi na reci Ibar i jednim delom pripada opštini Tutin na jugozapadu Srbije, dok drugim delom zahvata opštinu Zubin Potok na Kosovu i Metohiji.
Ukupna površina jezera iznosi 11.9 km2, a zapremina 0.38 km3. Najveća dužina jezera broji 24 km, a na svojoj najdubljoj tački jezero je duboko 105 metara.
Jezero Gazivode je podigla firma iz Beograda pod nazivom Hidrotehnika-Hidroenergetika. Podizanje je trajalo od 1973. do 1977. godine.
Možda vas zanima:
NAJVAŽNIJI VODENI RESURS NA KOSOVU I METOHIJI KOJI KRIJE MNOGE TAJNE Brana kojom je jezero pregrađeno jedna je od najvećih zemljanih brana u Evropi
Akumulaciono veštačko jezero Gazivode se nalazi na reci Ibar i jednim delom pripada opštini Tutin na jugozapadu Srbije, dok drugim delom zahvata opštinu Zubin Potok na Kosovu i Metohiji.
ZADUŽBINA ZETA KNEZA LAZARA Iz albanskih sela koja okružuju ovu svetinju još se gleda sa strahopoštovanjem
U ataru sela Boljetin, uz memorijalni centar podignut čuvenom albanskom prvaku s početka 20 veka, Isi Boljetincu, tihuje, šest vekova star, Manastir Sokolica. Odjeci nasilja nad srpskim narodom na Kosmetu i neizvesnosti dopiru i do sokoličkog hrama, ali se iz okolnih albanskih sela, u srpsku svetinju, još gleda sa strahopoštovanjem.
Možda vas zanima:
NAJVAŽNIJI VODENI RESURS NA KOSOVU I METOHIJI KOJI KRIJE MNOGE TAJNE Brana kojom je jezero pregrađeno jedna je od najvećih zemljanih brana u Evropi
Akumulaciono veštačko jezero Gazivode se nalazi na reci Ibar i jednim delom pripada opštini Tutin na jugozapadu Srbije, dok drugim delom zahvata opštinu Zubin Potok na Kosovu i Metohiji.
ZADUŽBINA ZETA KNEZA LAZARA Iz albanskih sela koja okružuju ovu svetinju još se gleda sa strahopoštovanjem
U ataru sela Boljetin, uz memorijalni centar podignut čuvenom albanskom prvaku s početka 20 veka, Isi Boljetincu, tihuje, šest vekova star, Manastir Sokolica. Odjeci nasilja nad srpskim narodom na Kosmetu i neizvesnosti dopiru i do sokoličkog hrama, ali se iz okolnih albanskih sela, u srpsku svetinju, još gleda sa strahopoštovanjem.
Možda vas zanima:
NAJVAŽNIJI VODENI RESURS NA KOSOVU I METOHIJI KOJI KRIJE MNOGE TAJNE Brana kojom je jezero pregrađeno jedna je od najvećih zemljanih brana u Evropi
Akumulaciono veštačko jezero Gazivode se nalazi na reci Ibar i jednim delom pripada opštini Tutin na jugozapadu Srbije, dok drugim delom zahvata opštinu Zubin Potok na Kosovu i Metohiji.
ZADUŽBINA ZETA KNEZA LAZARA Iz albanskih sela koja okružuju ovu svetinju još se gleda sa strahopoštovanjem
U ataru sela Boljetin, uz memorijalni centar podignut čuvenom albanskom prvaku s početka 20 veka, Isi Boljetincu, tihuje, šest vekova star, Manastir Sokolica. Odjeci nasilja nad srpskim narodom na Kosmetu i neizvesnosti dopiru i do sokoličkog hrama, ali se iz okolnih albanskih sela, u srpsku svetinju, još gleda sa strahopoštovanjem.
Naime, ova firma je podigla veliku glinenu branu na teritoriji sela Gazivode. U to vreme, ovo je bila možda jedna od najvećih glinenih brana na našem kontinentu. Projekat za izgradnju glinene brane uradila je kompanija “Energoprojekt”, takođe iz Beograda.
Na jezeru se nalazi i mala hidrocentrala, a voda iz jezera Gazivode se uz pomoć kanala sprovodi sve do Gračaničkog jezera, pa se tako Priština snabdeva vodom. Čitav ovaj vodeni sistem služi i za rashlađivanje koje je neophodno termoelektrani “Obilić”.
Podaci koji se otkrivaju pregledanjem dokumentacije i nedavnim arheološkim istraživanjima dozvoljavaju nam da ozbiljnije sagledamo činjenicu da je ovo jezero predmet jednog od gorućih pitanja vezanih za trenutna politička i geostrateška dešavanja u našoj državi, kao i da se na dnu ovog jezera nalaze vredni ostaci koji svedoče o minulim vekovima i burnoj istoriji rane srpske državnosti, ali i tragovi koji govore o nemarnosti bivših komunističkih vlasti koje su dozvolile da mnoge značajne relikvije ostanu ispod površine vode ovog jezera.
U toku gradnje i akumulacije jezera, projekat je podrazumevao da se potopi ukupno 14 sela koja su mahom bila srpska. U isto vreme, tom prilikom je potopljeno i nekoliko crkava, seoskih grobalja, ali i vrlo vredni ostaci srednjovekovnih dvorova kraljice Jelene Anžujske, žene srpskog vladara Uroša I.
Iako se znalo za sva ova kulturna blaga i možemo slobodno reći, za svetu srpsku zemlju koja je čuvala ovo bogatstvo, kotlina Ibarskog Kolašina na teritoriji Kosova i Metohije je potopljena, stanovnici su iseljeni, a jezero Gazivode vaskrsava kao vrlo sporna stavka u tekućim teškim pregovorima između Prištine i Beograda.
I jezero i hidrocentrala koja se nalazi kod Zubinog Potoka, su vrlo važni u energetskom smislu, naročito za sever Kosova, ali kako kažu naši čelnici, i za čitavu Srbiju.
Jezero Gazivode je vrlo tajnovito i do skoro jedino potpuno neistraženo jezero na Balkanu. Zahvaljujući međunarodnom timu naučnika i velikom zalaganju i entuzijazmu dr Dušana Jovovića i njegovog tima, tokom 2017. godine otpočelo je otkrivanje vrednih tragova naše kulturne baštine koja obogaćuju svetsku istorijsku, naučnu, kulturnu javnost.
U timu istraživača se nalaze istoričarka Katarina Mitrović, direktor Muzeja Srpske pravoslavne crkve Vladar Radovanović, direktorka Muzeja Hercegovine u Trebinju Ivana Grujić, brojni naučnici iz Nemačke, Austrije, Rusije, kao i ronilački tim koji predvodi Božana Ostojić.
Projekat su pomogli i brojni potomci raseljenih Srba iz mesta koje je evakuisano kako bi se jezero napravilo, potom monahinje manastira Gradac i brojni biofizički antropolozi, teolozi i arheolozi.
Posle mnogo meseci pripreme, internacionalni tim podvodnih arheologa i naučnika pronašao je neprocenjiva kulturološka i istorijska blaga ispod površine jezera: 3 tvrđave, 5 srednjovekovnih crkava, 4 rimska groblja, dvor, odnosno ostatke palate Jelene Anžujske i prvu školu za dame.
Smatra se da je iz dvora u selu Brnjaci koje je potopljeno, kraljica Jelena vladala teritorijom Trebinja, Plava, Poibarja i Zete
Godišnji prihod hidrocentrale je ekonomski značajan jer bi mogao da iznosi i do deset miliona evra. Hidroelektranom Gazivode kao i trafostanicom Valač upravlja Javno preduzeće “Ibar”, a čitava elektrana je u vlasništvu Elektroprivrede Srbije.
Vlasti u Prištini žele da stave elektranu Gazivode pod svoju vlast, odnosno u tzv. kosovski sistem.
Jezero Gazivode na mapi:
Komentari(0)