KAD JE NAROD KRENUO NA DAHIJE Mesto gde je odlučeno da Karađorđe bude vođa Prvog srpskog ustanka

J. K.

19:00

Turizam 0

Marićevića jaruga značajna je, po predanju, kao mesto dogovora o izbijanju Prvog srpskog ustanka, izboru Karađorđa za njegovog vođu i početku ustaničkih akcija paljenjem turskog hana u Orašcu 1804. godine.

KAD JE NAROD KRENUO NA DAHIJE Mesto gde je odlučeno da Karađorđe bude vođa Prvog srpskog ustanka
Wikipedia

 

U znak sećanja na događaje vezane za izbijanje ustanka, u Orašcu je podignuta crkva između 1868. i 1870, spomen-škola sagrađena je 1932, spomen-česma u samoj Jaruzi povodom obeležavanja stopedesetogodišnjeg jubileja, 1954, a 2004. godine, povodom proslave dvesta godina od početka ustanka, postavljen je i spomenik Karađorđu, rad vajara Drinke Radovanović.

Česma je deo veće celine u vidu podzida sagrađenog od kamenih blokova. Na srednjem delu ovog memorijala nalaze se tri lučno zasvedene mermerne ploče. Na srednjoj je uklesan tekst:

Možda vas zanima:

Možda vas zanima:

Možda vas zanima:

„Na ovom mestu 15. februar 1804. godine podignut je Prvi srpski ustanak.“ 

 

Na levoj i desnoj ploči uklesano je po četiri stiha iz poznate pesme “Početak bune na dahije”. Na desnoj strani kamenog podzida postavljena je bronzana ploča sa likom Karađorđa u visokom reljefu, uokvirenim tekstom Verhovni Vožd naroda serbskog.

 

 

U sklopu kompleksa je grob Teodosija Marićevića, poznate ličnosti iz vremena izbijanja ustanka, koji je dislociran 1955. godine sa prvobitnog mesta u porti crkve. Konzervatorsko-restauratorski radovi na spomen-školi su izvođeni 1998, 2003. i 2006. godine.

Crkva u Orašcu je podignuta u vremenu od 1868. do 1870. godine. Nije poznato ko je projektovao crkvu. Predstavlja po dimenzijama manju, arhitektonski skromnu građevinu sa skladnim proporcijama i jednostavnim oblivcima. Ima osnovu u obliku pravougaonika koja se na istoku završava spolja petostranom, a iznutra polukružnom oltarskom apsidom, a na zapadu ulaznim predvorjem. Nad zapadnim delom je zvonik na preslicu.

 

 

Zasvedena je poluobličastim svodom nad kojim je dvoslivni krov. Apsida je pokrivena polukalotom.

Masivni zidovi su spolja i iznutra prekriveni malterom i okrečeni. Izrazitu umetničku vrednost čini ikonostas crkve, koji je slikao Steva Todorović, jedan od najuglednijih srpskih umetnika iz druge polovine XIX veka. Ikonostas se sastoji od 24 ikone sa predstavama svetitelja i scena iz istorije Novog zaveta. Na severnom pilastru ugrađena je spomen-ploča od belog venčačkog mermera posvećena palim u balkanskim ratovima.

Memorijalni spomenički kompleks u Orašcu dopunjava nadgrobno obeležje Teodosija Marićevića, koje se nalazi u crkvenom dvorištu. Ovaj jasenički knez i trgovac poznata je ličnost iz dogovora o izbijanju ustanka 1804. godine. Rođen je u Orašcu i bio je jedan od kandidata za starešinu ustanka. Na nadgobniku od kamena crvenkasto mrke boje do 1980. godine nije bilo nikakvog epitafa. Tada je uklesan sledeći natpis:

 

             +Teodosije Marićević + 1807. grob mu obnovi njegov potomak Marko 1980.god.

 

Spomenik na mapi: 

 

 

 

 

Tagovi:
srbija narodni muzej Aranđelovac Marićevića jaruga

Komentari(0)

Loading