Jelena Anžujska (1236–1314) jedna je od najzagonetnijih srpskih kraljica. Rođena u plemićkoj lozi Zapada, postala je svetica Pravoslavne crkve, majka dvojice kraljeva i osnivač prve ženske škole u Evropi. Otkrivamo kako je njen grob u Manastiru Gradac postao tačka spajanja katoličke i pravoslavne vere i zašto su se tri dinastije borile za njeno nasleđe.
Na obroncima Golije, u tišini guste šume i među izvorima bistre vode, stoji manastir Gradac – veličanstvena zadužbina kraljice Jelene Anžujske. Njegova istorija, arhitektura i priče o osnivačici govore o vremenu u kojem su žene retko imale priliku da ostave svoj trag, a ona je to učinila na najlepši način – darujući Srbiji hram jedinstvene lepote.
Kad ljubav postane deo istorije – kako je kralj Uroš I zasadio dolinu jorgovana da dočeka svoju voljenu Jelenu Anžujsku.
Na obroncima planine Golije, Jelena – u narodu poznata kao Anžujska, izgradila je svoju zadužbinu, manastir Gradac.
Ženama je pristup Svetoj Gori zabranjen pre više od hiljadu godina - nije im dozvoljeno da priđu na 500 metara od obale.
Nalazi se u Centralnoj Srbiji na obroncima Golije.
Manastir Gradac je kao svoju zadužbinu podigla kraljica Jelena Anžujska, tokom prvih godina vladavine njenog starijeg sina, kralja Dragutina.
Jorgovan (lat. Syringa) rod je od oko 20 vrsta cvetnica koji pripada familiji maslina (Oleaceae). Vrsta Syringa vulgaris je najbrojniji predstavnik ovog roda. Prirodni areal rasprostranjenja roda su delovi jugoistočne Evrope i Male Azije. Cveta od aprila do maja.
Lepa srpska kraljica Jelena Anžujska, žena kralja Uroša i majka kraljeva Dragutina i Milutina odabrala je pitomu zaravan iznad Gradačke reke na obodu šumovitih padina Golije da podigne svoju zadužbinu.
Kraljica Jelena Anžujska je bila oduševljena.