Smrt cara Dušana 20. decembra 1355. godine označila je prelomni trenutak u istoriji srpske srednjovekovne države. Na presto je došao njegov jedini sin, Stefan Uroš V, u narodu poznat kao Uroš Nejak. Period njihove smene na vlasti i Uroševe vladavine doneo je velike promene – od vrhunca moći do postepenog slabljenja carstva.
U Dušanovoj senci
Stefan Uroš V rođen je oko 1336. godine, kao sin Dušana Silnog i Jelene, kćerke bugarskog cara Aleksandra. Još za očeva života, 1346. godine, krunisan je za mladog kralja u Skoplju, dok je Dušan zadržao titulu cara. Time je stvoren dvovlasni sistem – otac kao car i sin kao kralj – koji je trebalo da obezbedi glatku tranziciju vlasti, ali je u praksi značio da mladi Uroš nikada nije imao potpunu samostalnost dok je Dušan bio živ.
Priprema za vladavinu
Možda vas zanima:
Kralj graditelj i ratnik – priča o Stefanu Dečanskom
Smrt kralja Milutina 1321. godine otvorila je novo poglavlje u istoriji srpske srednjovekovne države, ispunjeno dinastičkim borbama, ličnim dramama i velikim političkim preokretima.
Braća na prestolu i u boju: borbe Nemanjića za krunu
Borbe oca i sinova, smene na prestolu, diplomatske igre i veličanstvene zadužbine – period od Uroša I do Milutinove smrti obeležio je uspon Srbije, ali i neprekidne dinastičke sukobe koji su oblikovali njenu istoriju.
Možda vas zanima:
Kralj graditelj i ratnik – priča o Stefanu Dečanskom
Smrt kralja Milutina 1321. godine otvorila je novo poglavlje u istoriji srpske srednjovekovne države, ispunjeno dinastičkim borbama, ličnim dramama i velikim političkim preokretima.
Braća na prestolu i u boju: borbe Nemanjića za krunu
Borbe oca i sinova, smene na prestolu, diplomatske igre i veličanstvene zadužbine – period od Uroša I do Milutinove smrti obeležio je uspon Srbije, ali i neprekidne dinastičke sukobe koji su oblikovali njenu istoriju.
Možda vas zanima:
Kralj graditelj i ratnik – priča o Stefanu Dečanskom
Smrt kralja Milutina 1321. godine otvorila je novo poglavlje u istoriji srpske srednjovekovne države, ispunjeno dinastičkim borbama, ličnim dramama i velikim političkim preokretima.
Braća na prestolu i u boju: borbe Nemanjića za krunu
Borbe oca i sinova, smene na prestolu, diplomatske igre i veličanstvene zadužbine – period od Uroša I do Milutinove smrti obeležio je uspon Srbije, ali i neprekidne dinastičke sukobe koji su oblikovali njenu istoriju.
Dušan je nastojao da sina uvede u državne poslove. Uroš je, kao mladi kralj, često boravio u oblastima gde su postojali politički izazovi, kako bi učio veštinu upravljanja. U poveljama iz tog perioda potpisivan je uz Dušana, što pokazuje da je formalno učestvovao u donošenju odluka. Ipak, vojnu i diplomatsku inicijativu u potpunosti je držao Dušan.
Karakter i nadimak „Nejak“
Savremeni zapisi i kasniji hroničari beleže da je Uroš bio blag, miran i povučen, što su savremenici često tumačili kao slabost. Otuda potiče i nadimak „Nejak“. Za razliku od oca, snažnog vojskovođe i vladara čvrste ruke, Uroš nije posedovao ambiciju niti odlučnost potrebnu za održavanje ogromnog carstva.
Uroševa samostalna vladavina
Posle Dušanove smrti, Uroš je formalno postao apsolutni vladar, ali je stvarna moć bila u rukama moćnih velikaša – pre svega Vukašina Mrnjavčevića, koji će kasnije postati kralj, i njegovog brata Jovana Uglješe. Centralna vlast je slabila, a teritorije na obodima carstva počele su da se osamostaljuju.
Gubitak teritorija i udar spolja
Tokom Uroševe vladavine, srpsko carstvo se postepeno smanjivalo pod pritiscima spolja i ambicijama susednih država. Na jugu su Vizantinci povratili delove Makedonije i Tesalije koje je osvojio Dušan, dok su na severu i zapadu Ugarska i bosanski ban Tvrtko I zauzimali pogranične oblasti. Bugarska je, koristeći slabljenje centralne vlasti, proširila uticaj u pograničnim krajevima na istoku. Na udar su došle oblasti u Epiru, Tesaliji i Albaniji, gde su lokalni velikaši, nekada Dušanovi vazali, počeli da se odvajaju i priznaju vlast Vizantije ili latinskih feudalaca. Ugarska je 1359. godine zauzela Mačvu, Beograd i Braničevo, a Tvrtko I proširio svoju vlast ka istočnoj Hercegovini i delu Dalmacije.
Poslednji Nemanjić
Uroš Nejak je ostao bez potomstva, što je dodatno pogoršalo političku nestabilnost. Njegova smrt 4. decembra 1371. godine označila je kraj vladarske loze Nemanjića i početak nove epohe u srpskoj istoriji – borbe velikaša za prevlast. Prema predanju, sahranjen je u manastiru Svetog Petra Koriškog kod Prizrena, a njegove mošti se danas čuvaju u manastiru Jazak na Fruškoj gori.
SUTRA SU MIHOLJSKE ZADUŠNICE: Ne zaboravite na običaje, a ove 3 stvari žene ne smeju da dotaknu!
Sutra je jedna od četiri velike zadušnice u pravoslavnom kalendaru – Miholjske zadušnice. Ovaj dan je posvećen sećanju na naše upokojene, ali je takođe vreme ispunjeno dubokom simbolikom, strogim pravilima i običajima koji se vekovima prenose u Srbiji.
U SRBIJI JE BILO ZABRANJENO ZVATI IH GLASNO: Tajna o vilama sa Radan planine i zašto su se plašile metala i soli
Legende o vilama nisu samo deo bajki; one su bile realnost za naše pretke. Jedno od najčuvenijih mesta gde se verovalo da obitavaju vile je Radan planina, mesto gde su ljudi koristili posebne amajlije i gde se njihovo ime nije smelo izgovarati – glasno, ni slučajno.
MRAČNA TAJNA NAJSTARIJE KAFANE: Zašto su sveštenici protestovali zbog imena i kakav skandal krije "Znak pitanja" (?)
Iza strogih fasada i uglađenih ulica Beograda kriju se mračne priče i zaboravljeni skandali. Jedan od najupečatljivijih urbanih mitova vezan je za najstariju kafanu u gradu – mesto koje je tri puta menjalo ime i koje je svedočilo o jednom krvavom danu.
ZBOG OVOGA JE SRBIN NAJVEĆI DOMAĆIN: Retko viđeni ritual s vodom i peškirom koji goste ostavlja bez teksta!
Sve ste čuli o srpskom gostoprimstvu – hrana, piće, "da se naješ k'o čovek". Ali prava tajna srpskog domaćina krije se u jednom zaboravljenom, emotivnom i duboko poštovanom ritualu koji se dešava pre nego što i sednete za sto. Otkrivamo običaj "Umivanja gostiju" – vrhunac dobrodošlice.
NAJSKUPLJA SRPSKA PESMA NASTALA ZBOG 2 REČI: Proslavio je Ivo Andrić jednim potezom, od tada je za njom poludeo CEO SVET
Onom ko ponosno ističe da je Srbin, ova pesma izaziva mnošto emocija. Podseća ga šta je sve naš narod istrpeo, a nije poklekao.
Komentari(0)