Kamen u nedrima: Drevna amajlija iz Homolja za žene koje ne mogu da zatrudne

Jadranko Žugić

13:00

Kultura 0

Običaj nošenja kamenčića sa “muškog izvora” kao narodni lek protiv neplodnosti

kamen
Shutterstock

U planinskim selima Homolja, još uvek se prepričava običaj koji je vekovima davao nadu ženama koje nisu mogle da ostanu trudne. Prema verovanju, ako žena uzme zaobljeni kamenčić iz tzv. “muškog izvora” i nosi ga u nedrima četrdeset dana, povećaće šanse da začne. Ovaj ritualni gest predstavlja spoj narodne magije plodnosti i simbolike zemlje, vode i tela, duboko ukorenjen u kolektivnom pamćenju.

Šta su “muški izvori” i kako se prepoznaju

U narodu se verovalo da svaki izvor ima “pol” – muški ili ženski – u zavisnosti od načina na koji voda izbija iz zemlje. Muški izvori su oni gde voda izbija silovito, iz uske stene, sa “glasom” – šumom ili hukom. Na tim mestima, prema predanju, rađaju se “kamenovi snage” – zaobljeni, glatki oblutci koje zemlja prirodno izbacuje.

Možda vas zanima:

Možda vas zanima:

Možda vas zanima:

Kako izgleda obred

Žena odlazi do izvora u zoru, obavezno sama, i bira kamen koji je “topao na dodir”. Ne sme da govori dok ga stavlja u nedra – tačnije, ispod desne dojke. Kamen se nosi 40 dana, a po završetku, vraća se na isto mesto uz tihu molitvu. Ako do trudnoće dođe, izvora se više ne sme posećivati – jer je “dao što je trebalo”.

Simbolika kamena i tela

Kamen je u narodnoj religiji simbol trajnosti, postojanosti i snage. Njegova zaobljenost i oblik podsećaju na jajnu ćeliju ili matericu, pa se smatra da “privlači plodnost”. Nošen blizu grudi, uz srce, ima i emocionalnu funkciju – vraća veru, donosi smirenost. U nekim selima, žene koje zatrudne ovim putem poklanjaju isti kamen drugim ženama, kao znak nade.

Etno-lekarstvo i arhetipska magija

Čajkanović beleži da su ovakvi obredi ostaci kultova majki boginja i zemaljskih božanstava plodnosti. U njima se ne traži pomoć od ljudi, već od prirode. Žena, sama, u tišini, razgovara sa izvorom, zemljom i svojim telom. Takva neposredna, tiha religioznost karakteristična je za predhrišćanski sloj narodne vere.

Običaj u tišini, ali ne i u zaboravu

Danas, dok se mnogi oslanjaju na moderne metode lečenja neplodnosti, žene iz sela kao što su Krupaja, Ravnište i Tisnica još pamte ovu praksu. Možda nije naučno dokazana, ali ostaje kao svedočanstvo duhovnog odnosa žene i prirode – i nade koja se, kao voda iz stene, rađa tamo gde je najmanje očekuješ.

POVEZANE VESTI
Tagovi:
savindan stari srpski običaji kamen

Komentari(0)

Loading