Balade i junačke pesme izgubljene u vremenu
Nekada su guslari širom Srbije i Balkana prenosili priče o junacima, bitkama i narodnim legendama kroz epske pesme. Međutim, mnoge od ovih pesama su vremenom nestale, a poslednji guslari koji su ih znali više nisu među nama. Njihove priče žive u fragmentima, ali kompletnu sliku davno izgubljenih stihova danas više niko ne može da rekonstruiše.
Koje su to pesme nestale?
„Pesma o ženi ratnici iz Stare Srbije“ – Priča o mladoj devojci koja se prerušila u vojnika i borila rame uz rame sa junacima. O njenom postojanju govore fragmenti zapisani u 19. veku, ali originalni stihovi su izgubljeni.
„Boj na Moravi“ – Pesma koja je govorila o velikoj bici iz srednjeg veka. Postoje zapisi o njenom izvođenju u 18. veku, ali danas niko ne zna njene kompletne stihove.
„Pečalbarska tuga“ – Balada o ljudima koji su napuštali svoja sela i odlazili u pečalbu. Ova pesma je bila poznata među starim guslarima, ali nije zabeležena u modernim antologijama.
Zašto su ove pesme nestale?
Prenosile su se usmeno – Kako nisu bile zapisivane, zavisile su od pamćenja guslara. Smrću poslednjih izvođača, pesme su nepovratno izgubljene.
Društvene promene – Modernizacija i pad interesovanja za epsku poeziju doveli su do toga da mladi više ne uče ove pesme.
Ratovi i migracije – Mnoge narodne priče su izgubljene zbog istorijskih previranja, kada su zajednice nestajale ili bile raseljene.
Postoje li tragovi ovih pesama?
Iako se smatra da su neke pesme zauvek izgubljene, istraživači i ljubitelji folklora pokušavaju da ih rekonstruišu pomoću fragmenata pronađenih u starim zapisima, dnevnicima i usmenim predanjima. Postoje retki snimci starih guslara iz 20. veka koji sadrže delove ovih pesama, ali je celokupna rekonstrukcija gotovo nemoguća.
Da li će guslarske pesme oživeti?
Iako su mnoge pesme nestale, interesovanje za epsku poeziju polako raste među mlađim generacijama, a pojedini etnomuzikolozi rade na tome da sačuvaju ono što je ostalo. Možda se nekada u budućnosti pronađu još zaboravljeni stihovi koji će osvetliti izgubljene pesme guslara.
Veruje se da ovu biljku svaka kuća treba da ima: Vekovima se koristi kao amajlija za sreću i novac
Mnogi veruju da je ruzmarin jedna od najmoćnijih biljaka, pa se koristi i kao amajlija.
Bacanje senke u vodu: Drevni lek protiv straha sa planine Javor
Kako su se u zapadnoj Srbiji deca i odrasli “lečili” od pretrpljenog šoka pomoću planinskog potoka
Kamen u nedrima: Drevna amajlija iz Homolja za žene koje ne mogu da zatrudne
Običaj nošenja kamenčića sa “muškog izvora” kao narodni lek protiv neplodnosti
Crni luk pod jastukom: Stari običaj kojim su devojke prizivale snove o budućem mužu
Narodni ritual za Ivandan koji i danas živi u selima zapadne Srbije
Zašto se utorkom ne kopa zemlja u istočnoj Srbiji? Zaboravljena zabrana koja skriva strah od smrti
U nekim selima u Timočkoj Krajini i danas se veruje da kopanje utorkom donosi nesreću
Komentari(0)