VRAĆEVŠNICA Nemi svedok srpske istorije, "druga kuća Obrenovića", manastir smešten u prelepoj prirodi mesto je koje svako treba posetiti, evo zašto (FOTO)
Manastir Vraćevšnica je smešten u skrovitoj prirodi u blizini Gornjeg Milanovca, veoma blizu konaka kneza Miloša u Gornjoj Crnući. Ako turistički krenete u Šumadiju, nemojte preskočiti posetu ovim mestima, priroda če vas oduševiti, baš kao i istorijski značaj i lepota koja ih krasi.
Manastir Vraćevšnica se nalazi pored istoimenog sela, na putu između Gornjeg Milanovca i Kragujevca. Sagrađen je pre 1428. godine, a živopis je završen 1431. Ktitor manastira je bio Radič Postupović, srpski vlastelin koji je živeo u vreme vladavine despota Stefana Lazarevića. Crkva koja se nalazi u krugu manastira posvećena je Svetom Đorđu.
Izgradnja manastira je bila velika zahvalnica Bogu zbog toga što su se po predanju meštani obližnjeg sela odnosno gore pomenutog sa Kosovskog boja vratili svi do jednog živi i zdravi, pa je stoga čelnik Radič podigao manastir, a selu dao ime Vraćevšnica.
Možda vas zanima:
SELO KAO PRVA PRESTONICA TADAŠNJE SRBIJE Ovo je kuća ispred koje je Miloš Veliki uzviknuo čuvene reči – eto mene, eto vas, rat Turcima
Prema pojedinim istorijskim spisima, Miloš se u Crnuću vratio krajem marta 1815. godine, pa se ovo selo može nazvati prvom, ali privremenom prestonicom Miloševe Srbije, a sada obična seoska kuća, nekada je bila vladarski dvor.
SVE TAJNE MANASTIRA VRAĆEVŠNICA: Turci ga palili, a u njemu su donete dve istorijske odluke za naš narod
Mesto u Srbiji gde su se “Bogu i narodu” zaklinjali i knez Miloš Obrenović i vožd Karađorđe jeste manastir Vraćevšnica.
Možda vas zanima:
SELO KAO PRVA PRESTONICA TADAŠNJE SRBIJE Ovo je kuća ispred koje je Miloš Veliki uzviknuo čuvene reči – eto mene, eto vas, rat Turcima
Prema pojedinim istorijskim spisima, Miloš se u Crnuću vratio krajem marta 1815. godine, pa se ovo selo može nazvati prvom, ali privremenom prestonicom Miloševe Srbije, a sada obična seoska kuća, nekada je bila vladarski dvor.
SVE TAJNE MANASTIRA VRAĆEVŠNICA: Turci ga palili, a u njemu su donete dve istorijske odluke za naš narod
Mesto u Srbiji gde su se “Bogu i narodu” zaklinjali i knez Miloš Obrenović i vožd Karađorđe jeste manastir Vraćevšnica.
Možda vas zanima:
SELO KAO PRVA PRESTONICA TADAŠNJE SRBIJE Ovo je kuća ispred koje je Miloš Veliki uzviknuo čuvene reči – eto mene, eto vas, rat Turcima
Prema pojedinim istorijskim spisima, Miloš se u Crnuću vratio krajem marta 1815. godine, pa se ovo selo može nazvati prvom, ali privremenom prestonicom Miloševe Srbije, a sada obična seoska kuća, nekada je bila vladarski dvor.
SVE TAJNE MANASTIRA VRAĆEVŠNICA: Turci ga palili, a u njemu su donete dve istorijske odluke za naš narod
Mesto u Srbiji gde su se “Bogu i narodu” zaklinjali i knez Miloš Obrenović i vožd Karađorđe jeste manastir Vraćevšnica.
Nakon turskih osvajanja, manastir je bio oštećen i napušten, što se vidi iz turskih popisa Smederevskog sandžaka iz prve polovine 16. veka. Nakon obnove Pećke patrijaršije, manastir biva obnovljen negde pre 1579. godine, zaslugom rudničkog mitropolita Diomidija. Manastir živi i narednih vekova, o čemu postoje razni dokumenti, a 1737. godine, u vreme austrijske vlasti, pod upravom igumana Mihaila, a po odobrenju valjevskog episkopa Dositeja Nikolajevića, manastir doživljava najveću obnovu do tada. Crkva se obnavlja i oslikava se novi živopis preko starih fresaka koje su bile oštećene.
Godine 1739. dolazi do kraćeg prekida u životu manastira tokom ponovne turske najezde, ali nakon nekoliko godina monasi ponovo dolaze u manastir. Početkom 19. veka za igumana biva postavljen Jevstratije Pavlović, rođeni brat potonjeg arhimandrita i prvog mitropolita kneževine Srbije Melentija Pavlovića, koji je takođe, nakon bratovljeve smrti, bio iguman Vraćevšnice. U to doba, 1805. godine, u manastir dolaze monasi iz Studenice i donose mošti Svetog Simeona - Stefana Prvovenčanog, koje tu ostaju do 1813, kada su prenete u manastir Fenek. U vreme pred kraj Prvog srpskog ustanka, 17. septembra 1810, u Vraćevšnici se sreću Karađorđe, Milan Obrenović, Spiridon Filipović i Dositej Obradović, radi dogovora o narednom ustaničkom radu. Na Veliku Gospojinu 1812. se ovde održava skupština.
Godine 1818. je u Vraćevšnici održana skupština na Đurđevdan, kada je odlučeno da se Kragujevac postavi za prestonicu kneževine. Vukov srpski rečnik kupio je 1818. godine arhimandrit Melentije Pavlović iz tog manastira. Arhimandrit Gavril Popović je 1845. godine objavio u Beogradu dušekorisnu knjigu, pod naslovom "Razgovori za obrazovanje srca i duše".
Konak je obnovljen 1834. godine, a 1841/1842. godine, pod nadzorom Nastasa Stefanovića, restaurisan je manastir i dograđen zvonik iznad priprate. Toranj se, nažalost, posle izvesnog vremena srušio, izazvavši oštećenje crkve, tako da 1860. knez Miloš daje novac za obnovu, a za pokoj duše svoje majke Višnje, o čemu svedoči natpis na zapadnoj strani. Od 1868-70 gradi se novi konak, započet od strane kneza Mihaila, a završen u vreme kneza Milana, trudom igumana Vikentija Krasojevića.
Tih godina je u Vraćevšnici boravio i Đura Jakšić, koji je tu provodio letnji raspust kao gost-nastavnik kragujevačke gimnazije. Za vreme boravka u manastiru naslikao je izvestan broj istorijskih portreta koje je poklonio bratstvu.
Manastirski posed objavljen 1889. godine čine: 144 hektara oranice i 321 hektar šume.
U dvorištu manastira je sahranjena baba Višnja, majka kneza Miloša, a na tom mestu je 1901. podignut spomenik.
Početkom 20. veka, 26. novembra 1920, u manastiru izbija požar i Milošev konak biva uništen, zajedno sa brojnim manastirskim dragocenostima. Sledeće godine Joakim Milošević gradi novi konak, drugačiji od starog, a 1966. se konak restauriše tako da je vraćen prvobitni izgled. Na zapadnoj strani je 1978. sagrađena nova zgrada u kojoj je riznica, a na spratu zimska kapela. Kapelu je freskama oslikao poznati slikar i univerzitetski profesor iz Gornjeg Milanovca, Žarko Vučković.
Manastir je iza 1923. zapao u dugove, zidovi su popucali u zemljotresu 1928, a kada je manastir trebalo opravljati 1934. para nije bilo, mada su kralj i banska uprava dali izvesna sredstva. Od 1935. ovo je ženski manastir, kaluđerice su unapredile ranije "upropašćenu" imovinu,[6] popisanu zbog poreskog duga. Monahinje iz ovog manastira su poznate po pravljenju izvanrednog meda. Igumanije ovog manastira bile su Ana Adžić (1900-1975), Marija Mladenović (1975—1980), Stefanija Vukas (1980—1986), Evdokija Šutić (1996—2014).
Manastirska crkva je jednobrodna građevina, u osnovi skoro pravilan pravougaonik, sa polukružnom oltarskom apsidom na zapadnoj strani, po veličini i obliku veoma slična, danas gotovo srušenoj, crkvi manastira Ješevac.
Na istočnoj strani crkve je priprata, iznad koje je zvonik. Spolja je ozidana žućkastim kamenom, a ispod strehe se nalazi venac od lukova u plitkom reljefu.
Na južnoj strani crkve nalaze se manastirski konaci, sa kulom koja se nalazi iznad ulazne kapije.
Nakon ubistava u Starom dvoru tokom Majskog prevrata, iguman manastira Vraćevšnica Mihailo Urošević je u Beogradu otkupio dvorski salon kralja Aleksandra i tom prilikom uzeo krvave zavese, kao i tepih. Tela kralja Aleksandra i kraljice Drage bila su umotana u zavese i bačena sa dvorske terase. Ti predmeti su se čitavih devet decenija čuvali u tom manastiru, sve dok 1995. godine nisu poklonjeni gornjomilanovačkom Muzeju rudničko-takovskog kraja.
Danas, ova dva predmeta su jedni od najzanimljivijih eksponata u stalnoj postavci ove ustanove pod nazivom „Pokloni i otkupi – vreme dinastije Obrenović”. Kako i svedoči sam naziv, ona obuhvata period vladavine Obrenovića i predstavlja osvrt na brojne predmete koji su pripadali znamenitoj srpskoj dinastiji ili su iz tog perioda.
Zavesa je izrađena od vune. Bordo je boje i ima platnenu drap postavu. Opšivena je bordo trakom, dok su rese u vidu kićanki vezane srmenom niti. Na njoj se i dan danas vide tragovi krvi.
Pravougaonasti tepih, dimenzija 123×183 cm, slične je boje. Na njemu se nalazi geometrijski i floralni ornamenti, a preovlađuju cvetovi različitih nijansi.
Ako poželite da osetite duhovni mir kakav se retko sreće, da napojite dušu slikama prelepih krajolika, a istovremeno i da se upoznate sa našom bogatom istorijom, dođite u Vraćevšnicu, uvek ćete joj se vraćati!
Pročitajte još:
Da li znate na kojoj adresi su živeli čuveni Popadići? Ova zgrada već decenijama krije mnoge tajne
Serija "Bolji život" i danas je mnogima omiljena.
OBIČAJ ZVAN "GATAČKI PEŠKIR": Zašto se peškir na kapiji smatrao amajlijom i kako su se žene štitile od uroka
Kada se u srpskim selima spremalo veliko slavlje – svadba, krštenje ili slava – na kapiji bi osvanuo vezeni peškir. Nije bio tu zbog ukrasa, već zbog tajnog, moćnog rituala. Otkrivamo zašto je "gatački peškir" bio najvažnija amajlija i kako je služio da se urok skrene sa mlade.
NEVIDLJIVI GRAD: Otkrijte mesto gde su temelji Srbije i gde je pešački prelaz naslikan u tri boje
Uroševac, grad na Kosovu i Metohiji, ima izuzetnu simboliku: u njemu se nalazi grob poslednjeg srpskog cara. Međutim, ovaj grad krije i jedan neverovatan urbanistički detalj, koji se decenijama prepričava – jedinstveni pešački prelaz naslikan u tri boje, svedok jedne zaboravljene epohe.
KAMEN KOJI JAUČE: Zašto se na Planini Cer i danas čuju glasovi i legenda o prokletstvu ratnika
Planina Cer u Mačvi je mesto jedne od najslavnijih pobeda srpske vojske u Prvom svetskom ratu. Međutim, iza herojske priče krije se jeziva legenda. Otkrivamo zašto se na vrhovima Cera i danas, po mraku, navodno čuju neobični zvuci, i kako su specifične stene planine povezane sa dušama palih ratnika.
POSLEDNJI VLADAR IZ SENKE: Priča o Nikoli Pašiću – čoveku koji je hapsio sopstvene sinove i vladao Srbijom 50 godina
Nikola Pašić je bio simbol stare srpske politike: bradat, ćutljiv i na vlasti pet decenija. Ipak, iza imidža "čiča Pašića" krila se kontroverzna figura čija je vladavina obeležena političким preživljavanjem, ali i skandalima. Otkrivamo zašto je morao da hapsi sopstvenog sina i kako je njegovo bogatstvo postalo simbol korupcije u Kraljevini.
Komentari(0)