MUZEJ MARCIPANA U MAĐARSKOJ DRŽE SRBI Najstariji deo Sentandreje je oko Beogradske crkve, koja je podignuta 1521. godine, od strane srpskih izbeglica iz Beograda (VIDEO)
Sentandreja je grad u Mađarskoj. Nalazi se oko 20 km severozapadno od Budimpešte na desnoj obali jednog od rukavaca Dunava (Sentandrejski Dunav). Grad je poznat po muzejima, galerijama i umetnicima.
Oblast Sentandreje je naseljena više od hiljadu godina. U rimsko doba ovde je bilo naselje Ulcisia Castra („Vučija tvrđava“).
U 17. veku se ovde naselilo preko 8000 Srba pod vodstvom patrijarha Arsenija Čarnojevića. Postali su ugledni trgovci, zanatlije, utkali su u ovaj gradić neizbrisiv trag. Danas ima svega oko 100 Srba.
Život Srba ali i drugih pravoslavaca u tom gradu, odvijao se oko hramova. Jedina srpska narodna škola radila je pri sabornoj crkvi.
Grad je ime dobio izgleda po Sv. Androniku, jednom od 70 episkopa, koji je živeo u Panoniji. On je prvi posvećen za episkopa na panonskoj episkopskoj stolici, kojem su bili posvećeni neki manastiri. Ugarski kralj Karlo Drački kada je smrtno ranjen 1386. godine u Budimu, donesen je u manastir Svetog Andreja (ili manastirsku filijalu, na mestu današnjeg naselja) kod Budima. Simbol grada Sentandreje je "agnjec božiji" (jagnje) sa barjakom žute i plave boje, koji ono drži prednjom desnom nogom.
vikipedija
Posle oslobođenja od Turaka (kraj 17, početak 18. veka), Sentandreja je bila destinacija imigranata sa Balkana (Srbija, Dalmacija, Grčka), Slovačke i Nemačke koji su se mešali sa autohtonim Mađarima. Na osnovu privilegija cara i kralja Leopolda I, godine 1690. pod vođstvom patrijarha Arsenija Crnojevića (Čarnojevića) iz Srbije se u Sentandreju doselilo 8000 srpskih porodica. Po podacima iz 1720, 88% stanovništva Sentandreje su bili Srbi i nešto katoličkih Dalmatinaca (Južni Sloveni).
Carica Marija Terezija je 1773. godine u Beču dodelila gradu pravo održavanja vašara, zemaljskog, stočnog i nedeljnog. Deo naselja zvani Klisa - jedno uzvišenje gde je sad rimokatolička crkva, je uže gradsko jezgro, oko kojeg se "kristalizovala" cela varoš.
U varoši Sentandreji je 1905. godine kompletna saobraćajna infrastruktura: pošta, telegraf, telefon, željeznička i parobrodska stanica.
Danas je Sentandreja gradić mediteranske atmosfere sa kaldrmisanim uličicama, baroknom arhitekturom, i crkvama svih konfesija. Sedište je Budimske eparhije Srpske pravoslavne crkve. Blizu grada se nalazi etnografski muzej na otvorenom i izvor „Stara voda“ gde se po predanju odmarao patrijarh Arsenije Čarnojević.
U Sentandreji danas živi oko 90 Srba. Ranije je tu bilo više plemićkih porodica. Srpska akademija nauka i umetnosti izdaje Sentandrejski zbornik od 1987. godine.
Srbi u Sentandreji
U jednom izveštaju iz 1737. godine pruža se najpribližnija slika varoši Sentandreje: Sentandreja je mnogoljudnija od starog Budima. Srbi su se naselili ovde za vreme kralja Žigmunda i Alberta, povlačeći se ispred Turaka. Njihovom despotu Đurđu, kralj Žigmund dade za Beograd, mnoge gradove i divno zidane zgrade u Budimu. Tada se srpski narod naselio na Čepelskom ostrvu, u Sentandreji i njenoj okolini. Ovde je srpski narod na dunavskoj obali i na ravnici, podigao svoje niske kuće. Na pijaci ima mnogo dućana i zanatlijskih radnji u gustom redu. Stanovnici su Srbi koji svoju veru slobodno ispovedaju. Poneko živi od zemljoradnje, a drugi od trgovine. Iznad varoši su vinogradi, koji ne daju tako dobro vino kao što je budimsko, ali ipak je na glasu. Srbi nisu nigde tako dobri ekonomi kao ovde, mada su po prirodi i dobri trgovci...
Godine 1683. izbegli su zajedno sa narodom, monasi srpskog manastira Ravanice, i sa moštima Sv. cara Lazara stigli u gornju Ugarsku. Našli su lepo mesto iznad Budima - Sentandreju, gde su se nastanili. To mesto kažu monasi, neko zove "Bolgarija" a neko "Sveti Andrej". Tu su sagradili "hiže" (kuće) kako je ko mogao, i blizu brega iznad Dunava podigli crkvu od drveta, i u njoj položili mošti srpskog sveca. To je bila ona poznija, Opovačka ili Nikolajevska crkva, koja međutim još od kraja 19. veka, nije bila u funkciji.
Dvadeseti vek
Po srpskom izvoru iz 1905. godine Sentandreja je varoš sa utvrđenim senatom. U mestu ima tada 915 domova, od kojih su 121 srpski. Broj stanovnika je 4822, od kojih najviše ima Mađara 1854, Srba pravoslavaca 610 a duplo manje je Šokaca i Bunjevaca - 378, koje vlasti beleže kao "Dalmatince". Od srpskih zdanja u varoši je sedam pravoslavnih crkava i jedno srpska veroispovedna škola. Predsednik Crkvene opštine je čuveni patriota srpski i veliki dobrotvor Eugen Dumča.
Po državnom šematizmu pravoslavnog klira u Ugarskoj iz 1846. godine u gradu Sentandreji postoje pet srpskih pravoslavnih hramova sa svojim parohijama. Život Srba ali i drugih pravoslavaca u tom gradu, odvijao se oko hramova. Jedina srpska narodna škola radila je pri sabornoj crkvi. Slikar Teodor Ilić Češljar je radio u jednoj sentandrejskoj crkvi.
Od sedam crkava u Sentendreji, četiri su sada u vlasništvu Srpske pravoslavne crkve:
Požarevačka,
Preobraženjska,
Bogorodična (poznata i kao Saborna ili Beogradska katedrala). Bogorodična crkva je podignuta između 1756. i 1764. Njen ikonostas potiče iz 1780.
Blagoveštenska, Rokoko-crkva, i danas je pravoslavni hram.
Saborna crkva ili Beogradska
Posvećena prazniku Uspeniju Presvete Bogorodice, podignuta je "od kamena" oko 1690. godine. Pravoslavno parohijsko zvanje je osnovano 1690. godine, od kada se vode i pravoslavne crkvene matične knjige. Stara crkva je stajala do 1765. godine, pa je podignuta nova (treća po redu), u "običnom stilu" koju je osveštao 26. januara 1764. vladika Dionizije Novaković.
Saborna crkva je imala "burnu" istoriju: obnovljena je 1833. godine, a toranj je srušila olujina 1889. godine, zatim je poharana 1891. godine i najposle 1895. godine izgorela.
Početkom 21. veka u njenoj crkvenoj porti su Vladičanski dvor i Muzej eparhije Budimske.
U Sentandreji se nalazi „Srpski pravoslavni muzej“ koji sadrži veliki broj sačuvanih ikona i drugih crkvenih predmeta.
Szamos muzej marcipana – čim uđete u muzej, moći ćete da budete svedoci procesa izrade. Koliko te žene marljivo, sa puno posvećenosti i pažnje izrađuju svaki detalj i koliko je sve to komplikovano, sa mnogo detalja. Na spratu vas čeka postavka, sva od marcipana, od poznatih, svetskih ličnosti, likova iz crtanih filmova i bajki, do istorijskih ličnosti. Može da se kupi i nešto od marcipana. Muzej se nalazi u blizini poslastičarnice, gde možete uživati u sladoledu, kafi i ostalim đakonijama.
Kuća Jakova Ignjatovića, Trg Vuka Karadžića, Esnafski krst u samom centru, govore o tome koliko je bio jak uticaj Srba na ovaj gradić.
Izvor: vikipedija, danicassmallworld
SRPSKI VLADARI SU NAJVIŠE ŽENILI ŽENE SA OVIM IMENIMA: Ovo su bile najmoćnije SRPSKE PRINCEZE, kraljice i carice!
Beležeći srpsku istoriju od velikog župana Stefana Nemanje pa do poslednjeg vladara jedne srpske dinastije, među imenima njihovih supruga, lepotom i učestalošću, ubedljivo se ističu dva imena.
Muškatle će vam rasti i cvetati kao nikada pre: Uz ivicu saksije sipajte samo jednu kap ovog sastojka
Muškatle će bogato cvetati sve do kasne jeseni
Vatrogasac upozorava: Ove 4 stvari nikada ne držite na frižideru, mogu biti veoma opasne
Da li držite kutije od hrane, kuhinjske aparate koje trenutno ne koristite ili neke sitnice na vrhu frižidera? Stručnjaci za bezbednost doma kažu da je to opasno, evo i zbog čega.
NAJSTARIJA NARODNA VEROVANJA: Mnogi SRBI jedno pravilo strogo poštuju da bi izbegli NESREĆU
Najstarija narodna verovanja duboko su ukorenjena u srpskoj tradiciji i mnogi ih strogo poštuju.
BILA INSPIRACIJA TOMI ZDRAVKOVIĆU Obožavana, ali NIJE BILA SREĆNA, najveća muzička zvezda tog vremena je tragično završila život
Rođena kao Zilha Bajraktarević, ostala je upamćena kao jedan od najistaknutijih komercijalnih izvođača narodne muzike i tradicionalnih sevdalinki u bivšoj Jugoslaviji.
Komentari(0)