Oko Varoš-kapije istorijski je živelo uglavnom srpsko stanovništvo, i u doba kada su beogradskom tvrđavom vladali Turci
vikipedija/Tabla na Varoš kapiji
Varoš-kapija je deo starog Beograda, nastao u blizini mesta na kojem se nekada nalazila jedna od četiri kapije (porušena 1862), kroz koje se ulazilo u beogradsku varoš, na prostoru današnje Pop-Lukine ulice.
Sadašnji naziv, Brankov most, ovaj beogradski most dobio je po Brankovoj ulici, posvećenoj pesniku Branku Radičeviću, a ne po piscu Branku Ćopiću, koji je izvršio samoubistvo skočivši sa njega.
Sadašnji naziv, Brankov most, ovaj beogradski most dobio je po Brankovoj ulici, posvećenoj pesniku Branku Radičeviću, a ne po piscu Branku Ćopiću, koji je izvršio samoubistvo skočivši sa njega.
Sadašnji naziv, Brankov most, ovaj beogradski most dobio je po Brankovoj ulici, posvećenoj pesniku Branku Radičeviću, a ne po piscu Branku Ćopiću, koji je izvršio samoubistvo skočivši sa njega.
Sadašnji naziv, Brankov most, ovaj beogradski most dobio je po Brankovoj ulici, posvećenoj pesniku Branku Radičeviću, a ne po piscu Branku Ćopiću, koji je izvršio samoubistvo skočivši sa njega.
Sadašnji naziv, Brankov most, ovaj beogradski most dobio je po Brankovoj ulici, posvećenoj pesniku Branku Radičeviću, a ne po piscu Branku Ćopiću, koji je izvršio samoubistvo skočivši sa njega.
Sadašnji naziv, Brankov most, ovaj beogradski most dobio je po Brankovoj ulici, posvećenoj pesniku Branku Radičeviću, a ne po piscu Branku Ćopiću, koji je izvršio samoubistvo skočivši sa njega.
Duh slobode osetio se u vazduhu tog oktobra 1944. godine.
Oko Varoš-kapije istorijski je živelo uglavnom srpsko stanovništvo, i u doba kada su beogradskom tvrđavom vladali Turci (do 1862) i Austrijanci (1717—1739). Naziv „Varoš-kapija“ za označavanje tog dela grada se više ne koristi često u svakodnevnoj komunikaciji, mada se očuvao među stanovnicima koji tu žive duže vreme.
Varoš-kapija administrativno, kao mesna zajednica u okviru beogradske gradske opštine Stari Grad obuhvata drugačiji prostor, od istorijskog, uključujući i oblast pored reke Save u blizini njenog ušća u Dunav i pristanište, ali isključujući deo oko Obilićevog venca i ulice Maršala Birjuzova (Kosmajske). Upravo taj deo, na potezu Obilićev venac, Kosančićev venac, Pop-Lukina, Kosmajska, Carice Milice, označava „Varoš Kapiju“ u starom Beogradu.
Varoš-kapija (kao deo grada) se prostire na brdu, koje se spušta od Knez - Mihailove ulice prema reci Savi (deo grada sa druge strane brda naziva se Dorćol). S druge strane, granicu Varoš-kapije predstavlja današnja Brankova ulica (deo grada ispod nje, prema reci, istorijski se naziva Sava-mala). Između ovih ulica nalazi se desetak manjih.
U nekima od njih su očuvani primerci arhitekture iz 19. veka, kao i kaldrma (na Kosančićevom vencu, Zadarskoj, Srebrničkoj i Fruškogorskoj ulici). Varoš-kapija ima prirodnu granicu prema Karađorđevoj ulici i beogradskom Pristaništu, koju čine strme i obrasle padine koje se spuštaju od Pariske ulice, Kosančićevog venca i Fruškogorske. Na tim padinama nalaze se i lagumi.
Okolno stanovništvo je ove lagume koristilo kao stovarišta za robu u vreme dok je granica bila na Savi, a kasnije za skrivanje od bombardovanja tokom Drugog svetskog rata. Niz padinu se može sići Malim stepenicama (u blizini Brankovog mosta), Velikim stepenicama (u blizini zgrade rektorata Univerziteta umetnosti u Beogradu, kao i stepenicama koje polaze sa vidikovca naspram kuće Mike Alasa.
Sa strane koja gleda prema Terazijama, ne postoji striktna granica ovog dela grada, ali bi se ona mogla povući ili ulicom Carice Milice i Obilićevog venca, ili nešto dalje, u Sremskoj ulici.vikipedija/Obelisk u čast nesvrstanih
Većina ulica je današnje nazive dobila po junacima i značajnim ličnostima iz srpske istorije ili po toponimima, čime su zamenjena starija „prirodna“ imena (npr. „Fruškogorska“, po planini u Sremu, umesto „Visoka“ po tome što se sa jednog kraja ove ulice strmim Malim stepenicama silazi prema pristaništu). Na Varoš-kapiji nalaze se i značajni stariji objekti, poput beogradske Saborne crkve, Konaka Kneginje Ljubice, zgrade najstarije osnovne škole u Srbiji „Kralj Petar Prvi“ (u vreme SFRJ zvala se „Braća Ribar“) koja se nalazi u istoimenoj ulici Kralja Petra (u doba SFRJ „7. jula“), Narodne banke Srbije i zgrade kafane „?“.
Shutterstock/Kafana znak pitanja
Takođe, u ovom delu grada nalaze se i drugi značajni objekti, poput Patrijaršije Srpske pravoslavne crkve, kuće Mike-Alasa, zgrade TANJUG-a, beogradske sinagoge, ambasade Francuske i Austrije, hotela „Palas“ i dr.
Shutterstock/Sinagoga Sukat Šalom(Koliba mira) u Beogradu
U okviru Varoš-kapije postoji i park sa spomenikom Vojvodi Vuku, kao i malo, zapušteno igralište između Fruškogorske ulice i benzinske pumpe u Pop-Lukinoj, sa obeliskom podignutim u čast prve konferencije Pokreta nesvrstanosti u Beogradu 1961. U neposrednoj blizini je Kalemegdan.
vikipedija/Obelisk u čast nesvrstanih
Tri ulice nose naziv po legendarnim junacima Kosovske bitke - Ivanu Kosančiću, Milošu Obiliću i Milanu Toplici, a zbog svog zakrivljenog pružanja verovatno su umesto „ulica“ dobile naziv „venac“.
Druge ulice su Pariska, Rajićeva, Nikole Spasića, Vuka Karadžića, Đure Jakšića, Zmaj Jovina, Delijska, Cara Lazara, Gračanička, Čubrina, Kralja Petra, Ivan-Begova, Kneza Sime Markovića, Maršala Birjuzova (bivša Kosmajska), Carice Milice, Zadarska, Srebrnička, Fruškogorska, Majevička (malo poznata ulica koja je u potpunosti zagrađena) i polovina Brankove.
Shutterstock/Brankov most, Beograd
Konfiguracija donjeg dela Varoš-kapije je promenjena prilikom izgradnje Brankovog mosta, uključujući i potpuno nestajanje Lovćenske ulice.
Na Varoš-kapiji se nalazi veliki broj poznatih ugostiteljskih objekata, od kojih neki postoje već više decenija (npr. restoran „Proleće“, „Crveni petao“, „?“, „Varoš Kapija"). Prvobitna kafana "Varoš-kapija" je srušena 1935. radi zidanja petospratnice (Pop-Lukina između K. venca i Zadarske) - završena je do jeseni 1937, kada je nestala i kafana "Crni konj" i "prva beogradska buregdžinica".Shutterstock/Fontana Crveni petao
Neki delovi Varoš-kapije poslužili su kao scena za snimanje poznatih srpskih filmova, među kojima su „Maratonci trče počasni krug“, „Underground“ (scena je bila postavljena na ruševinama Narodne biblioteke na Kosančićevom vencu) te scena „okrečite Beograd“ iz filma „Balkanski špijun“ (u Fruškogorskoj).
Ovaj deo grada je često bio tema inspiracije slikara i književnika. Između ostalog, radnja romana „Prijatelji“ Slobodana Selenića odigrava se u kući na Kosančićevom vencu broj 7.
vikipedija/Obelisk u čast nesvrstanih
Shutterstock/Kafana znak pitanja
Shutterstock/Sinagoga Sukat Šalom(Koliba mira) u Beogradu
vikipedija/Obelisk u čast nesvrstanih
Shutterstock/Brankov most, Beograd
Shutterstock/Fontana Crveni petao
Komentari(0)