TAJNA STARA 6000 GODINA Velika humska čuka u blizini ovog grada priča priču dugu skoro pet milenijuma!

J. K.

17:26

Turizam 0

Na mestu gde se ukrštaju putevi koji spajaju Balkan sa Trakijom i Malom Azijom i egejskim svetom, u Niškom polju, nalazi se arheološki lokalitet Velika humska čuka.

TAJNA STARA 6000 GODINA Velika humska čuka u blizini ovog grada priča priču dugu skoro pet milenijuma!
Printscreen

 

Arheološki lokalitet Velika humska čuka nalazi se u središtu centralnog Balkana, u jugoistočnoj Srbiji, oko osam kilometara severno od Niša, na mestu prirodnog ukrštanja komunikacionih pravaca koji povezuju Balkansa Trakijom i Malom Azijom na istoku, i sa egejskim svetom na jugu.

Smešten je na dominantnom nepristupačnom uzvišenju, na platou površine od skoro jednog hektara, čija najviša tačka iznosi 455 metara. Takva pozicija, uz blizinu prirodnih resursa, kao i povezanost sa Kremencem, čuvenim nalazištem kremena, odnosno opala (2,3 kilometra vazdušnom linijom), glavni su razlozi što je naseljavana od ranog bakarnog doba, pa do pozne antike (4400. godine p. n. e. do IV veka n. e.).

Možda vas zanima:

Možda vas zanima:

Možda vas zanima:

Najstariji horizonti ovog višeslojnog nalazišta pripadaju bubanjskoj grupi, odnosno Bubanj-Salkuca-Krivodol kulturnom kompleksu, koji se u eneolitskom periodu javlja na području od Transilvanije i Oltenije na severu, do Pelagonije i Albanije na jugu.

Naselje se nalazi u matičnom području bubanjske kulture čije se formiranje vezuje za prodor novih etničkih elemenata u drugoj polovini III milenijuma pre n.e. Svojim položajem kontrolisalo je celokupnu Nišku kotlinu i bilo jedan od važnih centara naseljenosti ovog kraja. Među keramičkim materijalom zastupljeni su svi oblici koji se, pored drugih elemenata iz oblasti ornamentike, smatraju nosiocima stila ove kulturne grupe: pehari sa dve drške, zdele sa unutra povijenim obodom, plitki tanjiri i amfore.

Osim keramike grube i obične fakture, javlja se kvalitetna, crnouglačana keramika koja se oslanja na poznoeneolitsku, pre svega vinčansku tradiciju. Arheološka iskopavanja su vršena 1933. i 1956. godine.

Prvobino praistorijsko naselje nastalo je na uzvišenju sa kojeg se pruža pogled na celo niško polje. U najstarijem periodu oko 4.300 godina p. n. e., kuće su podizane na stenama. Zidovi su bili od pruća i oblica, oblepljeni blatom. Do sada su nađeni ostaci tri kuće pravougaone osnove. U jednoj smo našli pet celih posuda koje su zatečene in situ, kako su i ostavljene pre više od 6.000 godina. Zidovi kuće su se zapalili i pali preko posuda i tako ih konzervirali.

U ostacima jedne kuće pronađeno je bakarno dleto, a na posudama i crtež figure žene u pokretu

Prva arheološka istraživanja lokaliteta Velika humska čuka izvršili su tridesetih i pedesetih godina XX veka Miodrag Grbić i akademik Milutin Garašanin. Na osnovu tih istraživanja Garašanin je definisao tada novu arheološku kulturu na prostoru centralnog Balkana i nazvao je po dva niška lokaliteta. Posle gotovo pola veka, zahvaljujući tadašnjoj direktorki Narodnog muzeja u Nišu Tatjani Trajković Filipović i dr Miloradu Stojiću iz Arheološkog instituta u Beogradu, obavljena su manja probna istraživanja 2009. godine, koja su bila uvod u sistematska istraživanja otpočeta 2014. godine, i traju i danas.

 

Velika humska čuka na mapi:

 

 

Komentari(0)

Loading