DA LI ZNATE ŠTA SU MEHANE Kako se razvijalo ugostiteljstvo u mladoj Kneževini Srbiji
Mehanski zanat u Kneževini Srbiji bio je primarni oblik ugotiteljstva i jedina i prva zanatska delatnost koja se orijentisala na pružanje usluga, a ne na proizvodnju kao što je to slučaj kod ostalih zanata.
Prve mehane, na prostoru današnje Srbije, nastale su s početka novog veka, za vladavine Osmanskog carstva, prvo u gradovima, a u skladu sa vremenom i nastalim promenama u srpskom društvu, za vladavine Miloša Obrenovića, i u selima. Tako je prema popisu iz 1834. godine u Beogradu radilo 132 mehandžije, a prema popisu iz 1866. godine, u Srbiji je radilo 1.083 krčmara (mehandžije) i 83 kafedžija, izvan okružnih varoši, i 515 krčmara, lebara i vodeničara u varošicama.
Mehanski zanat začet je na prostoru današnje Srbije za vreme viševekovne vladavine Osmanskog carstva. U tom istorijskom periodu mehana je bila isknjučivo dostupna Osmanlijama, odnosno muslimanskom stanovništvu, da u njoj popiju kafu, čaj, šerbe i popuše duvan, u skladu sa njihovim običajima i navikama.
Na dalji razvoj mehanskog zanata u Srbiji uticao je stav Kneževine Srbije, u vreme prve vladavine kneza Miloša, koja je iako oskudnim merama, stimulisala rad mehana, posebno onih u selima. Naime, od 1834. godine arenda za seoske mehane bila je upola niža od takse za varoške i iznosila je samo 5 talira godišnje...i...izuzetno povoljna mera podsticaja, posebno ako se uporedi sa politikom države prema seoskim dućanima.
Državni podsticaji, trajali su kratko. Okončani su već 1840. godine, kada je umesto aredne uvedeno plaćanje akciza, odnosno takse prema količini krčmljenog pića.
U vreme vladavine ustavobranitelja Kneževinom Srbijom i tokom sledeće decenije, državne vlasti, su promenile politiku, prema ugostiteljstvu, želeći da zakonskim uredbama suzbiju mehansko-kafanski zanat, uvereni u loš uticaj kafana i mehana na moral i radnu disciplinu, naročito seoskog stanovništva
Rtanj i njegova majčina dušica – miris koji leči
Biljka iz srca misteriozne planine, koja krije lekovitu moć i vekovima inspiriše narodne priče.
Prognana pesnikinja: Kako je Desanka Maksimović pisala stihove na papiru od šećera
Kako je nežni glas srpske poezije preživeo proterivanje i ratne godine, pišući i na papiru iz pakovanja šećera.
Kad je pun mesec u septembru 2025. i šta znači Žetveni Mesec
Spektakularan astronomski događaj obasjaće nebo početkom jeseni, a evo kada i zašto nosi posebno ime.
Minhenski psaltir: Najskuplja srpska knjiga od čistog zlata koja vekovima čeka povratak kući
Dragoceni molitvenik iz 14. veka, ukrašen zlatom i nekada čuvan u manastiru Privina Glava, danas se nalazi daleko od Srbije – u Bavarskoj državnoj biblioteci u Minhenu.
ZABRANJEN TEKST ARČIBALDA RAJSA O KRALJU ALEKSANDRU: Komunisti sprečili štampanje svedočanstva prijatelja Srba
Tekst Arčibalda Rajsa o kralju Aleksandru objavljen je u knjizi: “Naš najveći kralj” koja je za vreme komunizma bila zabranjena
Komentari(0)