Legenda o kamenu sa neba: Kako je Kremna postala mesto proroka, istina, legenda ili narodna mašta?
Na putu između Užica i Višegrada, u podnožju Zlatibora, smešteno je selo Kremna. Pripada opštini Užice i leži u dolini reke Kremnušice, okruženo šumama, pašnjacima i mirisnim zlatiborskim poljima. Ovaj pitomi kraj na raskrsnici puteva kroz istoriju postao je poznat ne samo po prirodnim lepotama, već i po nečemu jedinstvenom – po proročanstvima porodice Tarabić.
Istorija i kulturni spomenici
Kremna ima dugu istoriju naseljenosti – na njenom području pronađeni su tragovi iz gvozdenog doba, rimskog perioda i srednjeg veka. O tome svedoče fibule, grobovi i nadgrobni spomenici, kao i motivi božanstva Atisa na kamenim pločama.
U vreme Osmanske vladavine, Kremna je bila značajna tačka na karavanskom putu između Užica i Višegrada. Najpoznatiji spomenik iz tog doba je Stari han, nekadašnji karavanseraj u kome su trgovci i putnici nalazili prenoćište. Tu je i Moljkovića česma, podignuta 1858. godine, koja i danas svedoči o umeću starih majstora i koristi delove rimskih nadgrobnih spomenika u svom zdanju.
Možda vas zanima:
Stižu Kinezi: Zlatibor na velika vrata ušao u turističku ponudu provincije Hubei - jedne od najrazvijenijih u Kini
U Šijiazangu, glavnom gradu provincije Hubei u Kini, svečano je otvorena međunarodna turistička konferencija Shijiazhuang International Traveler Joy Season, na kojoj učestvuje i delegacija Opštine Čajetina, na poziv bratskog grada.
Stopića pećina – monumentalni ulaz i čudo prirode Srbije
Na severoistočnoj strani Zlatibora, između sela Rožanstvo i Trnava, nalazi se jedna od najlepših i najposećenijih pećina u Srbiji – Stopića pećina. Lako dostupna, monumentalnog ulaza i bogata prirodnim oblicima, ova pećina predstavlja dragulj zapadne Srbije i nezaobilaznu tačku za sve posetioce Zlatibora.
Možda vas zanima:
Stižu Kinezi: Zlatibor na velika vrata ušao u turističku ponudu provincije Hubei - jedne od najrazvijenijih u Kini
U Šijiazangu, glavnom gradu provincije Hubei u Kini, svečano je otvorena međunarodna turistička konferencija Shijiazhuang International Traveler Joy Season, na kojoj učestvuje i delegacija Opštine Čajetina, na poziv bratskog grada.
Stopića pećina – monumentalni ulaz i čudo prirode Srbije
Na severoistočnoj strani Zlatibora, između sela Rožanstvo i Trnava, nalazi se jedna od najlepših i najposećenijih pećina u Srbiji – Stopića pećina. Lako dostupna, monumentalnog ulaza i bogata prirodnim oblicima, ova pećina predstavlja dragulj zapadne Srbije i nezaobilaznu tačku za sve posetioce Zlatibora.
Možda vas zanima:
Stižu Kinezi: Zlatibor na velika vrata ušao u turističku ponudu provincije Hubei - jedne od najrazvijenijih u Kini
U Šijiazangu, glavnom gradu provincije Hubei u Kini, svečano je otvorena međunarodna turistička konferencija Shijiazhuang International Traveler Joy Season, na kojoj učestvuje i delegacija Opštine Čajetina, na poziv bratskog grada.
Stopića pećina – monumentalni ulaz i čudo prirode Srbije
Na severoistočnoj strani Zlatibora, između sela Rožanstvo i Trnava, nalazi se jedna od najlepših i najposećenijih pećina u Srbiji – Stopića pećina. Lako dostupna, monumentalnog ulaza i bogata prirodnim oblicima, ova pećina predstavlja dragulj zapadne Srbije i nezaobilaznu tačku za sve posetioce Zlatibora.
Shutterstock
Možda vas zanima:
Stižu Kinezi: Zlatibor na velika vrata ušao u turističku ponudu provincije Hubei - jedne od najrazvijenijih u Kini
U Šijiazangu, glavnom gradu provincije Hubei u Kini, svečano je otvorena međunarodna turistička konferencija Shijiazhuang International Traveler Joy Season, na kojoj učestvuje i delegacija Opštine Čajetina, na poziv bratskog grada.
Stopića pećina – monumentalni ulaz i čudo prirode Srbije
Na severoistočnoj strani Zlatibora, između sela Rožanstvo i Trnava, nalazi se jedna od najlepših i najposećenijih pećina u Srbiji – Stopića pećina. Lako dostupna, monumentalnog ulaza i bogata prirodnim oblicima, ova pećina predstavlja dragulj zapadne Srbije i nezaobilaznu tačku za sve posetioce Zlatibora.
Možda vas zanima:
Stižu Kinezi: Zlatibor na velika vrata ušao u turističku ponudu provincije Hubei - jedne od najrazvijenijih u Kini
U Šijiazangu, glavnom gradu provincije Hubei u Kini, svečano je otvorena međunarodna turistička konferencija Shijiazhuang International Traveler Joy Season, na kojoj učestvuje i delegacija Opštine Čajetina, na poziv bratskog grada.
Stopića pećina – monumentalni ulaz i čudo prirode Srbije
Na severoistočnoj strani Zlatibora, između sela Rožanstvo i Trnava, nalazi se jedna od najlepših i najposećenijih pećina u Srbiji – Stopića pećina. Lako dostupna, monumentalnog ulaza i bogata prirodnim oblicima, ova pećina predstavlja dragulj zapadne Srbije i nezaobilaznu tačku za sve posetioce Zlatibora.
Možda vas zanima:
Stižu Kinezi: Zlatibor na velika vrata ušao u turističku ponudu provincije Hubei - jedne od najrazvijenijih u Kini
U Šijiazangu, glavnom gradu provincije Hubei u Kini, svečano je otvorena međunarodna turistička konferencija Shijiazhuang International Traveler Joy Season, na kojoj učestvuje i delegacija Opštine Čajetina, na poziv bratskog grada.
Stopića pećina – monumentalni ulaz i čudo prirode Srbije
Na severoistočnoj strani Zlatibora, između sela Rožanstvo i Trnava, nalazi se jedna od najlepših i najposećenijih pećina u Srbiji – Stopića pećina. Lako dostupna, monumentalnog ulaza i bogata prirodnim oblicima, ova pećina predstavlja dragulj zapadne Srbije i nezaobilaznu tačku za sve posetioce Zlatibora.
Možda vas zanima:
Stižu Kinezi: Zlatibor na velika vrata ušao u turističku ponudu provincije Hubei - jedne od najrazvijenijih u Kini
U Šijiazangu, glavnom gradu provincije Hubei u Kini, svečano je otvorena međunarodna turistička konferencija Shijiazhuang International Traveler Joy Season, na kojoj učestvuje i delegacija Opštine Čajetina, na poziv bratskog grada.
Stopića pećina – monumentalni ulaz i čudo prirode Srbije
Na severoistočnoj strani Zlatibora, između sela Rožanstvo i Trnava, nalazi se jedna od najlepših i najposećenijih pećina u Srbiji – Stopića pećina. Lako dostupna, monumentalnog ulaza i bogata prirodnim oblicima, ova pećina predstavlja dragulj zapadne Srbije i nezaobilaznu tačku za sve posetioce Zlatibora.
Možda vas zanima:
Stižu Kinezi: Zlatibor na velika vrata ušao u turističku ponudu provincije Hubei - jedne od najrazvijenijih u Kini
U Šijiazangu, glavnom gradu provincije Hubei u Kini, svečano je otvorena međunarodna turistička konferencija Shijiazhuang International Traveler Joy Season, na kojoj učestvuje i delegacija Opštine Čajetina, na poziv bratskog grada.
Stopića pećina – monumentalni ulaz i čudo prirode Srbije
Na severoistočnoj strani Zlatibora, između sela Rožanstvo i Trnava, nalazi se jedna od najlepših i najposećenijih pećina u Srbiji – Stopića pećina. Lako dostupna, monumentalnog ulaza i bogata prirodnim oblicima, ova pećina predstavlja dragulj zapadne Srbije i nezaobilaznu tačku za sve posetioce Zlatibora.
Priroda, geografske osobenosti i legendarnost sela
Kremna leži u kotlini između planina Zlatibor, Tara i Šargan, pa je njen položaj prirodno zaštićen i bogat vodenim tokovima – kroz selo prolaze Karačica, Konjska i Trgoviška reka. Plodna zemlja pogoduje usevima, a posebno se ističe kvalitet vode i bilja, za koje narod kaže da sadrže „posebnu energiju“.
Uz prirodne lepote, Kremnu prate i brojne legende. Jedna od njih kaže da se kotlina stvorila u mitskom sudaru Zemlje, kada su milioni kamenova pali u unutrašnjost. Druga pak tvrdi da se selo „ne može jasno snimiti“ iz vazduha ili sa satelita, zbog kamena kremena koji navodno isijava posebnu energiju.
Posebno se izdvaja priča o „kosmičkoj kugli“, kamenu sfernog oblika za koji se veruje da je pao sa neba i da je isijavao energiju koja je pojačavala vidovitost Tarabića i drugih ljudi iz ovog kraja. Iako geolozi objašnjavaju da je reč o prirodnim stenskim formacijama, u narodnom predanju taj kamen ima gotovo mitski status.
Tako je Kremna, pored stvarnih prirodnih lepota, postala i simbol mesta sa posebnom energijom i tajanstvenom aurom, što doprinosi njenoj mistici i neraskidivo je vezuje za priču o prorocima Tarabićima.
Shutterstock
Tarabići – proroci iz naroda
Najpoznatiji među Kremancima bili su Mitar Tarabić (1829–1899) i njegov stric Miloš Tarabić (1809–1854). Bili su nepismeni težaci, ali narod veruje da su imali „dar viđenja“ – sposobnost da predosete događaje koji će tek doći. Njihov rođak i duhovni staratelj, prota Zaharije Zaharić, bio je taj koji je njihove reči zapisivao, i tako sačuvao predanja koja danas poznajemo kao Kremanska proročanstva.
Kremanska proročanstva
U proročanstvima Tarabića navodno su opisani mnogi događaji iz srpske i svetske istorije: smrt kneza Mihaila, smena dinastija Obrenović i Karađorđević, balkanski i svetski ratovi, pa čak i raspad Jugoslavije. Govorili su i o „gvozdenom putu“ koji će proći kroz klisure (železnica Beograd–Bar), o „kutiji iz koje će ljudi govoriti i slike gledati“ (televizija), kao i o vremenu kada će „čitav svet moći da stane u jedno oko“ (mobilni telefon i internet).
Zbog svega ovoga, Kremna je postala sinonim za mistiku i narodnu vizionarsku tradiciju. Danas selo posećuju brojni turisti, a u njemu se nalazi i Muzej proroka Tarabića, gde se čuva sećanje na njihove živote i proročanstva.
Shutterstock
Nauka i narodna predanja
Ipak, istoričari i istraživači napominju da su mnoga proročanstva verovatno oblikovana ili dopunjavana naknadno, naročito tokom 20. veka. Zbog toga je teško razdvojiti šta su Tarabići zaista izrekli, a šta je narodna mašta kasnije dodala. Nauka, dakle, gleda na Kremanska proročanstva sa skepsom, dok narod i dalje u njima vidi čudesni glas iz prošlosti.
Kremna danas – spoj prirode i mistike
Danas Kremna nije samo selo u srcu Zlatibora, već i turistička destinacija koja spaja prirodne lepote i mistična verovanja. Prolaznici zastanu da udahnu planinski vazduh, obiđu muzejski prostor i čuju priče o Tarabićima, a često i da potraže svoj „znak budućnosti“. Bilo da u proročanstva verujemo ili ne, Kremna ostaje jedinstveno mesto gde se legende i istorija stapaju u jedno.
Zašto je Srbija krenula u balkanske ratove – Početak kraja Osmanskog carstva
Početkom XX veka Osmansko carstvo, koje je vekovima gospodarilo Balkanom, bilo je na izmaku snage. Srbi, Bugari, Grci i Crnogorci sve češće su dizali glas za oslobođenje svojih sunarodnika koji su i dalje živeli pod turskom vlašću. Posle aneksione krize 1908. i velikih napetosti u regionu, formiran je Balkanski savez – Srbija, Bugarska, Grčka i Crna Gora. Njihov cilj bio je jasan: isterati Osmanlije sa Balkana.
Legenda o kamenu sa neba: Kako je Kremna postala mesto proroka, istina, legenda ili narodna mašta?
Na putu između Užica i Višegrada, u podnožju Zlatibora, smešteno je selo Kremna. Pripada opštini Užice i leži u dolini reke Kremnušice, okruženo šumama, pašnjacima i mirisnim zlatiborskim poljima. Ovaj pitomi kraj na raskrsnici puteva kroz istoriju postao je poznat ne samo po prirodnim lepotama, već i po nečemu jedinstvenom – po proročanstvima porodice Tarabić.
Ovo najpopularnije prezime u Srbiji je izvedeno iz zanimanja: Nosi ga toliko Srba, a niko ne zna šta znači
U Srbiji ga nosi skoro 50.000 stanovnika
„Nikad nemamo dovoljno vremena za one koji nas vole…“ – Tajna ljubavi u rečima Mome Kapora
Momo Kapor bio je jedan od onih stvaralaca koji su umeli da običan život pretvore u umetnost. Pisac, slikar, novinar i boem, ostavio je iza sebe desetine knjiga, stotine crteža i bezbroj rečenica koje su obeležile epohu. Njegove priče su tople, ironične i duhovite, a u njima se prepoznaje duh Beograda, ali i nostalgija za vremenom koje je nestalo.
Staroslovenski bogovi Perun i Svetovid u srpskoj tradiciji
Još pre dolaska hrišćanstva, Sloveni su na ovim prostorima slavili svoje bogove. Na vrhu staroslovenskog panteona stajao je Perun, bog groma, rata i munja, dok je Svetovid bio bog svetlosti, proroštva i obilja. Njihova moć simbolično je vezivana za prirodne sile – oluje, žetvu, bitke i plodnost, a njihovi tragovi mogu se naslutiti i u današnjim običajima srpskog naroda.
Komentari(0)