NEMI SVEDOK SRPSKE ISTORIJE Po naredbi sultana ovaj manastir je razoren jer su se u njemu skupljali hrišćanski begunci
Manastir Banjska se nalazi u živopisnom krajoliku, na obali istoimene rečice - desne pritoke Ibra, u podnožju planine Rogozne, na trasi nekadašnjeg kaldrmom popločanog puta Carigrad - Dubrovnik.
Manastir, sa crkvom posvećenom Svetom arhiđakonu Stefanu, sagrađen je između 1312. i 1316. godine, kao zadužbina srpskog kralja Stefana Uroša II Milutina, jednog od najmoćnijih vladara iz dinastije Nemanjića i jednog od najmoćnijih vladara na Balkanu toga doba.
shutterstock
Možda vas zanima:
Tvrđava Zvečan – čuvar severnog Kosova kroz vekove
Na strmoj vulkanskoj kupi iznad reke Ibar, uzdiže se tvrđava Zvečan – jedan od najstarijih i najznačajnijih srednjovekovnih gradova Srbije. Kao strateško uporište i kraljevski dvor Nemanjića, Zvečan je bio svedok uspona srpske države, ali i burnih borbi koje su oblikovale našu istoriju.
NAJLEPŠI SREDNJOVEKOVNI MANASTIRI Vrhunac svog razvoja Srbija je doživela za vreme vladavine dinastije Nemanjića, kada su nastali brojni manastiri i razvijeni gradovi
Srednjovekovna Srbija imala je veoma burnu istoriju; međutim, u političkom, ekonomskom i kulturnom smislu zauzimala je istaknuto mesto u tadašnjoj Evropi.
Možda vas zanima:
Tvrđava Zvečan – čuvar severnog Kosova kroz vekove
Na strmoj vulkanskoj kupi iznad reke Ibar, uzdiže se tvrđava Zvečan – jedan od najstarijih i najznačajnijih srednjovekovnih gradova Srbije. Kao strateško uporište i kraljevski dvor Nemanjića, Zvečan je bio svedok uspona srpske države, ali i burnih borbi koje su oblikovale našu istoriju.
NAJLEPŠI SREDNJOVEKOVNI MANASTIRI Vrhunac svog razvoja Srbija je doživela za vreme vladavine dinastije Nemanjića, kada su nastali brojni manastiri i razvijeni gradovi
Srednjovekovna Srbija imala je veoma burnu istoriju; međutim, u političkom, ekonomskom i kulturnom smislu zauzimala je istaknuto mesto u tadašnjoj Evropi.
Darovnom zlatopečatnom poveljom kralj je bogato obdario svoju zadužbinu, obezbedivši joj ogromne posede pretežno na Kosovu i Metohiji: ukupno sedamdeset pet sela i zaselaka, devet katuna sa oko petsto pastirskih porodica, novac i druge prihode. Tako je nastao jedan od najvećih feudalnih poseda crkve u srednjevekovnoj Srbiji.
Crkva Svetog Stefana je izgrađena na mestu starijeg porušenog hrama, pri kojem je (u drugoj polovini 13. veka) za vreme Milutinovog oca, kralja Uroša I, bilo sedište Banjske episkopije.
Milutin je episkopiju pretvorio u igumaniju „na opštežilište monasima“. Brigu oko podizanja svoje zadužbine kralj Milutin je nakon savetovanja sa svojom majkom, tada već monahinjom Jelenom, bratom Dragutinom i arhiepiskopom Savom III poverio Danilu Drugom, kasnije prvom banjskom igumanu i srpskom arhiepiskopu, koji je inače bio blizak kraljev saradnik i poverenik, književnik, čovek velikog znanja i izgrađenog ukusa, jedan od najprosvećenijih ljudi kod Srba toga vremena.
shutterstock
Danilov životopisac kaže da je kralj Milutin u Banjskoj sakupivši „mnogo svoje bogatstvo i sve svoje imanje“ postavio Danila, koji je teško ostavio Hilandar, za čuvara kraljevske riznice.
Banjska je počela da propada vrlo rano: 1419. godine je bio „zapaljen dom Svetoga Prvomučenika“ i „požeženo knjižije“. 1433. manastir je još uvek pojao, ali je u drugoj polovini istog veka zapusteo.
Po naredbi sultana u 16. veku je razoren jer su se u njemu skupljali hrišćanski begunci pred turskom vlašću. Najveća razaranja zabeležena su 1689. godine, za vreme tursko-austrijskog rata, kada su ga naizmenično koristile turska i austrijska vojska kao vojno utvrđenje.
View this post on Instagram
U toku 17. veka iskopani su i manastirski podovi koji su bili ukrašeni raznobojnim mermerom. Za vreme Prvog srpskog ustanka crkva je još jednom zapaljena od strane Turaka. U 19. veku, već razrušena crkva, pretvorena je u džamiju i kao takva služila je sve do Prvog svetskog rata. Godine 1912. Turci su napustili Banjsku. Razrušen i zapušten manastir je čekao obnovu.
Ipak, znajući da se radi o velikoj svetinji, narod je vekovima obilazio znamenite zidine Banjske. Ponovo je, trudom Srpske Crkve, manastir oživeo i propojao 2004. godine, kada se u njemu okupilo mlado monaštvo. Manastir je odmah po osnivanju postao duhovni centar Srba na Kosovu. U toku 2006. godine počela je obnova same crkve i šireg manastirskog kompleksa.
Lekovita voda Mojsinjske gore: U srpskom Svetom gaju mnogi bolesni ozdrave! (VIDEO)
Postoji veliki broj sakralnih objekata iz srednjeg veka kada se, prema zapisu jednog putopisca, ovde čulo samo "brujanje zvona i pojanje svetih kaluđera"
Vikend bez buke: Jošanička Banja je zimi najlepša kad svi drugi odu na Kopaonik
Dok se mase guraju na žičarama, tik ispod Kopaonika postoji mesto gde voda vri, vazduh miriše na paru i bor, a tišina traje duže od vikenda
Selo Rudno na obodu Kopaonika: Gde zima siđe prva, a tišina ostane do proleća
U Rudnu, smeštenom visoko iznad Ibra, čovek ne ide da bi nešto video – već da bi prestao da juri. Kada zima dođe, ovde ostanu samo oni koji znaju da slušaju tišinu
Osam vekova svetinje – Manastir Mesić obeležio 800 godina postojanja
Manastir Mesić u Banatu obeležio je 20. septembra 2025. jubilej – 800 godina postojanja.
Na Miroču se nalazi čudo prirode: Vodopad Blederija i njegovo jezero oduzimaju dah, lepota kakva se retko viđa!
Vodopad Blederija visok je oko 7 metara
Komentari(0)