U dolini reke Raške nalaze se ostaci prve srpske prestonice i duhovnog centra iz kojeg je nikla država Nemanjića.
Iako se često zaboravlja u savremenim razgovorima o istoriji Srbije, drevni Ras bio je središte prve srpske države. Ovaj arheološki lokalitet nalazi se oko 11 kilometara zapadno od Novog Pazara, u dolini reke Raške, okružen brdima i gustim šumama. Tamo se, među prirodnim barijerama i ostacima srednjovekovnih utvrđenja, nalazi tišina kamena koji je nekada čuvao temelje srpske državnosti.Ova teritorija, danas smeštena u blizini Novog Pazara, čuva temelje srednjovekovne moći i identiteta, skrivene između planinskih venaca, reka i stena.
Zašto je Ras izabran za prestonicu?
Geografski položaj Rasa bio je ključan — nalazio se na granici Vizantijskog carstva i slovenskih teritorija, na raskrsnici trgovačkih i vojnih puteva. Prirodno zaštićen teren uz reku Rašku, sa okolnim visoravnima, pružao je odlične uslove za utvrđenje i razvoj političkog centra. Još u 9. veku pominje se kao mesto sa vojno-upravnim značajem.
Možda vas zanima:
KO JE BIO KULIN BAN IZ IZREKE KOJU MNOGI SRBI OBOŽAVAJU: Njegov život obavijen velom misterije, a ovako se slagao sa NEMANJIĆIMA
Svakom od nas se desilo da upotrebi izreku "od Kulina bana..." kada neko počne da priča nadugačko i naširoko (mlađe generacije bi rekle da "smara") o temi koja ne zavređuje toliku pažnju...
ZNATE LI LOZU NEMANJIĆA? Umrla je s njim kao i veliko srpsko carstvo Dušana Silnog! A onda je za Kraljevića Marka skovan ovaj plan
Car Uroš Nemanjić dobro je poznata ličnost srpskog srednjeg veka. Istorija ga je upamtila kao jedinog sina cara Dušana, kao poslednjeg srpskog cara i čoveka čijom smrću se ugasila dinastija Nemanjića, a ponajviše po nadimku - Nejaki.
Možda vas zanima:
KO JE BIO KULIN BAN IZ IZREKE KOJU MNOGI SRBI OBOŽAVAJU: Njegov život obavijen velom misterije, a ovako se slagao sa NEMANJIĆIMA
Svakom od nas se desilo da upotrebi izreku "od Kulina bana..." kada neko počne da priča nadugačko i naširoko (mlađe generacije bi rekle da "smara") o temi koja ne zavređuje toliku pažnju...
ZNATE LI LOZU NEMANJIĆA? Umrla je s njim kao i veliko srpsko carstvo Dušana Silnog! A onda je za Kraljevića Marka skovan ovaj plan
Car Uroš Nemanjić dobro je poznata ličnost srpskog srednjeg veka. Istorija ga je upamtila kao jedinog sina cara Dušana, kao poslednjeg srpskog cara i čoveka čijom smrću se ugasila dinastija Nemanjića, a ponajviše po nadimku - Nejaki.
Možda vas zanima:
KO JE BIO KULIN BAN IZ IZREKE KOJU MNOGI SRBI OBOŽAVAJU: Njegov život obavijen velom misterije, a ovako se slagao sa NEMANJIĆIMA
Svakom od nas se desilo da upotrebi izreku "od Kulina bana..." kada neko počne da priča nadugačko i naširoko (mlađe generacije bi rekle da "smara") o temi koja ne zavređuje toliku pažnju...
ZNATE LI LOZU NEMANJIĆA? Umrla je s njim kao i veliko srpsko carstvo Dušana Silnog! A onda je za Kraljevića Marka skovan ovaj plan
Car Uroš Nemanjić dobro je poznata ličnost srpskog srednjeg veka. Istorija ga je upamtila kao jedinog sina cara Dušana, kao poslednjeg srpskog cara i čoveka čijom smrću se ugasila dinastija Nemanjića, a ponajviše po nadimku - Nejaki.
Gradina iznad Raške: Zidine koje pamte pre Nemanjića
Na brdu iznad ušća Raške u Ibar nalazi se lokalitet poznat kao Gradina. Arheološka istraživanja pokazala su slojevito naseljavanje, od rimskog perioda, preko ranovizantijskog, do ranosrpskog doba. Ostaci zidina, kula i rezidencijalnih objekata ukazuju na visoki nivo organizacije i značaj mesta kao administrativnog centra još pre dolaska Nemanjića.
Crkva svetih apostola Petra i Pavla i manastiri uklesani u stene
Jedan od najstarijih hrišćanskih hramova u Srbiji, crkva svetih apostola Petra i Pavla, nalazi se upravo na teritoriji starog Rasa. Podignuta na temeljima iz ranohrišćanskog perioda, ova crkva je mesto gde je, prema predanju, kršten Stefan Nemanja. U neposrednoj blizini nalaze se i pećinski manastiri, poput Svetih Arhanđela, isklesanih u stenama, što svedoči o duhovnom značaju ovog prostora još u ranom srednjem veku.
Rina
Početak dinastije Nemanjić i uzdizanje Raške
Stefan Nemanja, rodonačelnik najmoćnije srpske dinastije, upravo iz ovog regiona pokreće konsolidaciju srpskih zemalja. Njegovo krštenje u Petrovoj crkvi simbolički označava vezu između stare i nove srpske države. Ras postaje ne samo politički centar, već i verski stub buduće srpske autokefalne crkve.
Tokom 12. veka, Stefan Nemanja, tadašnji veliki župan, koristi Ras kao svoju administrativnu i vojnu bazu. Pod njegovom vlašću Ras dobija najjači politički značaj i de facto funkciju prestonice.
Danas zaboravljeno, ali još uvek dostupno
Lokalitet Stari Ras i manastir Sopoćani nalaze se na UNESCO listi svetske kulturne baštine. Ipak, posetioci ih retko obilaze, uprkos izuzetnoj istorijskoj vrednosti. Uz malo truda, do ovih lokaliteta lako se stiže iz Novog Pazara. Put je obeležen, a prizori prirode i tišina lokaliteta pružaju retku priliku za kontemplaciju na mestu gde je započela srpska istorijska priča.
Sakriven među stenama Jerme: manastir Poganovo i njegove čuvene legende
Na levoj obali reke Jerme, nedaleko od sela Poganovo, smešten je manastir posvećen Svetom Jovanu Bogoslovu. Sklopljen sa prirodom, među strmim stenama koje se nadvijaju nad rekom, ovaj manastir deluje kao da je iznikao iz samog kamena. Spoj duhovnosti, umetnosti, legendi i prirodnih lepota čini ga jednim od najlepših kutaka jugoistočne Srbije.
Đeravica, Albanska golgota i legende Prokletija - sneg, bol i ponos srpske istorije
Na krajnjem jugozapadu Srbije, Kosovu i Metohiji, na tromeđi sa Crnom Gorom i Albanijom, uzdiže se najdramatičniji planinski venac Balkana – Prokletije. Ove „Uklete planine“ oduvek su budile strahopoštovanje svojim strogim grebenima, večnim snegom i nepristupačnim vrhovima, ali i privlačile one koji žele da osete moć netaknute prirode.
Tajna veza kneza Mihaila i glumice Katarine Ivanović: ljubav koja je potresla Beograd
Malo je poznato da je jedan od najomiljenijih srpskih vladara, knez Mihailo Obrenović, imao burnu ljubavnu aferu koja je intrigirala tadašnji Beograd. Iako se u istoriji najviše pamti po političkim reformama i tragičnom ubistvu u Košutnjaku 1868, njegov privatni život bio je jednako uzbudljiv.
Krvava misterija u Topčideru 1842: Ubistvo Karađorđevićevog generala
U haotičnim godinama nakon Prvog i Drugog srpskog ustanka, Srbija je bila poprište političkih intriga i sukoba između Obrenovića i Karađorđevića. Jedan događaj iz 1842. godine ostao je upamćen kao prava krvava misterija – ubistvo generala Avrama Petronijevića, jednog od najbližih ljudi Karađorđevića.
ZAVELA UJAKA, ZATRUDNELA SA ZETOM , A ĆERKA SPAVALA SA DRUGOM SVOG SINA: Ko je bila najfatalnija SRPKINJA?
Katarina je rođena kao zakonito dete iz Ankinog ranijeg braka sa rumunskim spahijom Aleksandrom Konstantinovićem
Komentari(0)