TRAGIČNA SUDBINA VELIKOG PESNIKA: Najpotresnijom pesmom dao podršku Srbima, drugom predvideo svoju strašnu sudbinu
1913. rođen je jedan od najpoznatijih jugoslovenskih pesnika i tvorac potresne poeme "Jama".
Pesnik koji je svoju tragičnu sudbinu opevao u pesmi "Moj grob" i napisao čuvenu poemu "Jama", kao protest protiv ustaških pokolja nad Srbima u Drugom svetskom ratu, život je izgubio od ruku četnika 1943. godine.
Ivan Goran Kovačić jugoslovenski je pesnik, pisac, esejista, kritičar, prevodilac, novinar i učesnik Narodnooslobodilačke borbe.
Rođen je 1913. godine u Lukovdolu od majke Ruže, koja je bila jevrejskog porekla, i oca Ivana koji je bio Hrvat.
Osnovnu školu je završio u rodnom mestu, a kasnije se školovao u Karlovcu i Zagrebu.
Već kao gimazijalac, počeo je da objavljuje književne radove u časopisima i listovima.
Studije je započeo na Filozofskom fakultetu u Zagrebu i tada sa dvojicom prijatelja 1932. godine objavljuje prvu zbirku pod naslovom "Lirika", ali ubrzo zatim napušta fakultet.
Kao student filozofije na Zagrebačkom univerzitetu, sarađivao je u časopisima sa jasnom levičarskom orijentacijom.
Pored poezije, Kovačić je pisao i prozu, esejistiku i kritiku. Prevodio je sa nekoliko jezika i imao je zavidnu književnu i jezičku kulturu.
Godine 1936. štampao je knjigu novela "Dani gnjeva".
Progresivno opredeljen, Goran je već 1942. godine zajedno sa poznatim hrvatskim pesnikom Vladimirom Nazorom, stupio u redove partizana.
Poznatu poemu "Jama" napisao je dok je bio u partizanima, kao sećanje na Srbe bačene u kraške jame oko Livanjskog polja.
"Poslednje svjetlo prije strašne noći
Bio je bljesak munjevita noža,
I vrisak, bijel još i sad u sljepoći,
I bijela, bijela krvnikova koža;
Jer do pojasa svi su bili goli
I tako nage oči su nam boli."
Nju je prvi put čitao ranjenicima Prve proleterske divizije glumac Vjekoslav Afrić.
Već sredinom jula 1943. godine, Ivana Gorana Kovačića su u selu Vrbnica, u blizini Foče, ubili četnici. Nepojmljivo tragično obistinile su se njegove reči iz pesme "Moj grob".
"U planini mrkoj nek mi bude hum,
nad njim urlik vuka, crnih grana šum.
Ljeti vječni vihor, zimi visok snijeg,
Muku moje rake nedostupni brijeg."
Kovačiću u čast, od 1964, u njegovom rodnom mestu Lukovdolu, u Gorskom kotaru, održava se pesnička manifestacija "Goranovo proljeće".
Tokom pesničke manifestacije dodjeljuju se nagrade "Goranov vijenac" (od 1971. godine) i "Goran za mlade pjesnike" (od 1977. godine).
KUĆA KOJA NEMA TEMELJ: Zašto je Stara kapetanija u Zemunu izgrađena na samoj ivici reke i kako ju je Dunav spasao od zaborava
Stara Kapetanija u Zemunu je mnogo više od zgrade – ona je simbol Zemuna kao lučkog grada, svedok granice dveju imperija i arhitektonski prkos reci. Otkrivamo kako je zgrada, sagrađena na samoj aluvijalnoj obali Dunava, odolevala vekovima poplavama i kako je njen opstanak dokaz inženjerskog podviga Austrougarske monarhije.
POSLEDNJA VEČERA U DVORU: Šta je Kralj Aleksandar zaista jeo pre nego što je ubijen i tajna poslednje želje za suprugu
Atentat na Kralja Aleksandra I Karađorđevića u Marseju 1934. godine bio je jedan od najdramatičnijih događaja 20. veka. Otkrivamo malo poznate, emotivne detalje iz njegovih poslednjih sati: šta je jeo, o čemu je razmišljao i kakav je bio emotivni rastanak sa Kraljicom Marijom pred polazak.
NEVIDLJIVA GRANICA: Zašto se na reci Savi i danas praktikuje "kupanje mrtvih" i ko su bile Savske vodene vile
Reka Sava, moćna i mistična, oduvek je bila granica svetova: od Austrougarske do turske imperije, ali i granica između života i smrti. Otkrivamo drevna paganska verovanja vezana za Savu, mit o njenom imenu i zašto se u krajevima Posavine i danas čuva ritual pranja pokojnika vodom sa reke, kao i legenda o vodenim vilama koje su bile opasnije od utapanja.
Staroslovensko ime koje ima dugu istoriju: Ko se zove ovako, snažan je i spretan
Ukoliko poznajete nekog Borisa, pošaljite mu ovu priču o poreklu i značenju njegovog imena
Magija zelenog sveta: Zašto je srpski seljak verovao da biljke leče, proriču sudbinu i prizivaju natprirodne sile
Od drena i bosiljka do gloga i vrbe: Detaljna analiza Veselina Čajkanovića o kultnom značaju bilja u srpskim narodnim verovanjima, mnogo pre nego što je nauka otkrila njihova svojstva.
Komentari(0)