Zaboravljena amajlija za majke – šta znači crvena nit na zglobu i zašto je važna baš tih 40 dana
“Veži joj crveni konac, da je ne povuče onaj svet.” Ova rečenica se još može čuti od starijih žena u pojedinim selima u Šumadiji i istočnoj Srbiji. Odnosi se na praksu vezivanja crvenog konca oko leve ruke žene koja je tek rodila – običaj duboko ukorenjen u narodnoj religiji, s korenima u arhetipskom strahu od smrti, rascepa između svetova i potrebe da se majka simbolično „veže“ za život. Veselin Čajkanović ovaj čin vidi kao ritualnu zaštitu žene koja se, kroz porođaj, našla „na granici svetova“.
Porodilja kao “prelazno biće”
U narodnoj svesti, porođaj nije samo fizički čin – to je prolaz kroz svet mrtvih i povratak u život. Zato se žena tih dana smatra “nedovršenom”, duhovno otvorenom i ranjivom. Prvih 40 dana posle porođaja, ona se naziva “baba-nova” ili “još-ne-čista”, i podložna je uticajima iz “onog sveta”.
Možda vas zanima:
Tajna crvenog konca: Narodno verovanje koje vekovima štiti od uroka i nesreće
Crveni konac – običan, ali moćan simbol zaštite, duboko je ukorenjen u srpskoj tradiciji. Generacije ga nose oko ruke verujući da odbija negativnu energiju, štiti od uroka i donosi sreću. Ali kako je nastalo ovo verovanje? Ko sme, a ko ne sme da veže crveni konac? I da li postoji pravi način da ga nosimo?
STARO VEROVANJE Zašto se bebama stavlja crveni konac oko ruke?
Još od malih nogu učeni smo da poštujemo različite običaje, a jedan od njih je i nošenje crvenog konca oko ruke, koji datira još iz antičkog doba.
Možda vas zanima:
Tajna crvenog konca: Narodno verovanje koje vekovima štiti od uroka i nesreće
Crveni konac – običan, ali moćan simbol zaštite, duboko je ukorenjen u srpskoj tradiciji. Generacije ga nose oko ruke verujući da odbija negativnu energiju, štiti od uroka i donosi sreću. Ali kako je nastalo ovo verovanje? Ko sme, a ko ne sme da veže crveni konac? I da li postoji pravi način da ga nosimo?
STARO VEROVANJE Zašto se bebama stavlja crveni konac oko ruke?
Još od malih nogu učeni smo da poštujemo različite običaje, a jedan od njih je i nošenje crvenog konca oko ruke, koji datira još iz antičkog doba.
Možda vas zanima:
Tajna crvenog konca: Narodno verovanje koje vekovima štiti od uroka i nesreće
Crveni konac – običan, ali moćan simbol zaštite, duboko je ukorenjen u srpskoj tradiciji. Generacije ga nose oko ruke verujući da odbija negativnu energiju, štiti od uroka i donosi sreću. Ali kako je nastalo ovo verovanje? Ko sme, a ko ne sme da veže crveni konac? I da li postoji pravi način da ga nosimo?
STARO VEROVANJE Zašto se bebama stavlja crveni konac oko ruke?
Još od malih nogu učeni smo da poštujemo različite običaje, a jedan od njih je i nošenje crvenog konca oko ruke, koji datira još iz antičkog doba.
Vezivanjem crvenog konca oko ruke – najčešće leve, jer se ona smatra „prijemčivom stranom tela“ – simbolično se zatvara duhovni krug.
Zašto baš crveni konac?
Crvena boja u narodnoj religiji simbolizuje život, krv i snagu. Konac, kao nit, vezuje – ne samo fizički, već i metafizički. Time crveni konac postaje zaštitna amajlija koja povezuje majku sa zemljom, telom i svakodnevicom.
U nekim krajevima, konac se pre nošenja poškropi osvećenom vodom ili provuče kroz dlan babice – čime se dodaje još jedan sloj magijske snage.
Zabrane i preporuke tokom nošenja
Konac se ne skida dok dete ne napuni 40 dana. Ne sme se pokvasiti, ne daje se nikome da ga dotakne. Ako se sam “prekine”, veruje se da je „nešto zlo pokušalo, ali nije uspelo“. Nakon skidanja, konac se zakopava ispod kućnog praga ili spaljuje “da se veza ne raskine naglo”.
Paralela sa univerzalnim simbolima zaštite
Slične prakse postoje širom sveta – u jevrejskoj tradiciji, na Balkanu, pa čak i u Indiji. Crvena nit se svuda vezuje uz ranjive momente života – porođaj, bolest, veliki strah – kao simbolička barijera protiv “nečistog”. Čajkanović ove sličnosti vidi kao duboko ukorenjene oblike kolektivne zaštitne magije.
Šta ostaje danas?
Danas se ovaj običaj ponegde ponovo oživljava – naročito u etno porodilištima i među ženama koje žele dublju povezanost sa tradicijom. Nije redak prizor da majka u porodilištu stavi crveni konac “za svaki slučaj”. Iako svet postaje sve racionalniji, stari instinkt za vezivanjem duše uz telo – još uvek zna da pronađe svoj put.
SVI SU VOLELI BATU ŽIVOJINOVIĆA, ALI O SCENI SA SNIMANJA "LEPA SELA LEPO GORE" NISMO IMALI POJMA: Evo šta se DESILO
U jednom od mnogobrojnih intervjua, Bata je prepričavao dogodovštinu sa snimanja kultnog filma "Lepa sela lepo gore"
Naši stari nikad nisu SKLANJALI MRVICE SA STOLA "GOLOM RUKOM", a hleb su UVEK DELILI: Narodna verovanja o prizivanju BOGATSTVA i teranju SIROMAŠTVA S PRAGA
Narodna verovanja u Srbiji prizivaju sreću i blagostanje kroz običaje i zabrane. Običaji se prenose generacijski kao deo kulturnog nasleđa srpskog naroda.
Kada selo slavi – zavetina, praznik zajedništva i radosti
Od davnina, svako srpsko selo imalo je svog zaštitnika, a zavetina je bila trenutak kada se okupljalo celo mesto – u molitvi, pesmi i gostoprimstvu.
Kućerak od drveta i duše – Sirogojno, muzej pod otvorenim nebom
Na nadmorskoj visini od gotovo hiljadu metara, u srcu Zlatibora, nalazi se selo Sirogojno. Tu se u tišini brda rađa jedan od najlepših muzeja na otvorenom u Srbiji – „Staro selo“. Kroz drvene kućice, miris dima i škripu podova, posetioci zakorače u prošlost, u vreme kada se živelo jednostavno, a svaka stvar imala svoju priču.
Četinari koji ne znaju za smrt – Norveška kroz oči Isidore Sekulić
Srpska književnica otkrila je Norvešku pre više od jednog veka, donoseći sa sobom slike fjordova, ribarskih sela i tišinu koja ima glas.
Komentari(0)