Zaboravljena amajlija za majke – šta znači crvena nit na zglobu i zašto je važna baš tih 40 dana
“Veži joj crveni konac, da je ne povuče onaj svet.” Ova rečenica se još može čuti od starijih žena u pojedinim selima u Šumadiji i istočnoj Srbiji. Odnosi se na praksu vezivanja crvenog konca oko leve ruke žene koja je tek rodila – običaj duboko ukorenjen u narodnoj religiji, s korenima u arhetipskom strahu od smrti, rascepa između svetova i potrebe da se majka simbolično „veže“ za život. Veselin Čajkanović ovaj čin vidi kao ritualnu zaštitu žene koja se, kroz porođaj, našla „na granici svetova“.
Porodilja kao “prelazno biće”
U narodnoj svesti, porođaj nije samo fizički čin – to je prolaz kroz svet mrtvih i povratak u život. Zato se žena tih dana smatra “nedovršenom”, duhovno otvorenom i ranjivom. Prvih 40 dana posle porođaja, ona se naziva “baba-nova” ili “još-ne-čista”, i podložna je uticajima iz “onog sveta”.
Možda vas zanima:
Tajna crvenog konca: Narodno verovanje koje vekovima štiti od uroka i nesreće
Crveni konac – običan, ali moćan simbol zaštite, duboko je ukorenjen u srpskoj tradiciji. Generacije ga nose oko ruke verujući da odbija negativnu energiju, štiti od uroka i donosi sreću. Ali kako je nastalo ovo verovanje? Ko sme, a ko ne sme da veže crveni konac? I da li postoji pravi način da ga nosimo?
STARO VEROVANJE Zašto se bebama stavlja crveni konac oko ruke?
Još od malih nogu učeni smo da poštujemo različite običaje, a jedan od njih je i nošenje crvenog konca oko ruke, koji datira još iz antičkog doba.
Možda vas zanima:
Tajna crvenog konca: Narodno verovanje koje vekovima štiti od uroka i nesreće
Crveni konac – običan, ali moćan simbol zaštite, duboko je ukorenjen u srpskoj tradiciji. Generacije ga nose oko ruke verujući da odbija negativnu energiju, štiti od uroka i donosi sreću. Ali kako je nastalo ovo verovanje? Ko sme, a ko ne sme da veže crveni konac? I da li postoji pravi način da ga nosimo?
STARO VEROVANJE Zašto se bebama stavlja crveni konac oko ruke?
Još od malih nogu učeni smo da poštujemo različite običaje, a jedan od njih je i nošenje crvenog konca oko ruke, koji datira još iz antičkog doba.
Možda vas zanima:
Tajna crvenog konca: Narodno verovanje koje vekovima štiti od uroka i nesreće
Crveni konac – običan, ali moćan simbol zaštite, duboko je ukorenjen u srpskoj tradiciji. Generacije ga nose oko ruke verujući da odbija negativnu energiju, štiti od uroka i donosi sreću. Ali kako je nastalo ovo verovanje? Ko sme, a ko ne sme da veže crveni konac? I da li postoji pravi način da ga nosimo?
STARO VEROVANJE Zašto se bebama stavlja crveni konac oko ruke?
Još od malih nogu učeni smo da poštujemo različite običaje, a jedan od njih je i nošenje crvenog konca oko ruke, koji datira još iz antičkog doba.
Vezivanjem crvenog konca oko ruke – najčešće leve, jer se ona smatra „prijemčivom stranom tela“ – simbolično se zatvara duhovni krug.
Zašto baš crveni konac?
Crvena boja u narodnoj religiji simbolizuje život, krv i snagu. Konac, kao nit, vezuje – ne samo fizički, već i metafizički. Time crveni konac postaje zaštitna amajlija koja povezuje majku sa zemljom, telom i svakodnevicom.
U nekim krajevima, konac se pre nošenja poškropi osvećenom vodom ili provuče kroz dlan babice – čime se dodaje još jedan sloj magijske snage.
Zabrane i preporuke tokom nošenja
Konac se ne skida dok dete ne napuni 40 dana. Ne sme se pokvasiti, ne daje se nikome da ga dotakne. Ako se sam “prekine”, veruje se da je „nešto zlo pokušalo, ali nije uspelo“. Nakon skidanja, konac se zakopava ispod kućnog praga ili spaljuje “da se veza ne raskine naglo”.
Paralela sa univerzalnim simbolima zaštite
Slične prakse postoje širom sveta – u jevrejskoj tradiciji, na Balkanu, pa čak i u Indiji. Crvena nit se svuda vezuje uz ranjive momente života – porođaj, bolest, veliki strah – kao simbolička barijera protiv “nečistog”. Čajkanović ove sličnosti vidi kao duboko ukorenjene oblike kolektivne zaštitne magije.
Šta ostaje danas?
Danas se ovaj običaj ponegde ponovo oživljava – naročito u etno porodilištima i među ženama koje žele dublju povezanost sa tradicijom. Nije redak prizor da majka u porodilištu stavi crveni konac “za svaki slučaj”. Iako svet postaje sve racionalniji, stari instinkt za vezivanjem duše uz telo – još uvek zna da pronađe svoj put.
TAJNA IZGUBLJENOG POKLONA: Zašto je Kraljica Marija prodavala nakit i gde je nestao njen prsten
Kraljica Marija Karađorđević (1900–1961) bila je najvoljenija srpska kraljica, poznata po skromnosti i humanosti. Otkrivamo zašto je u egzilu morala da se odrekne najvrednijeg porodičnog nakita i kako je njen dijamantski broš, poklon od Kralja Aleksandra, prodat da bi se pomoglo srpskim ratnim zarobljenicima.
BEOGRAD NA STUBOVIMA: Tajna Palate Albanija – kako je prvi soliter preživeo bombe uprkos lošem terenu i protestima
Palata Albanija, prva zgrada koja je Beogradu podarila vertikalu, dominira Terаzijama, ali malo ko zna da su Beograđani strahovali da će se urušiti. Otkrivamo zašto je cela čaršija pričala da je teren "proklet" i kako je inženjerski podvig armiranog betona spasio soliter od potpunog uništenja.
SVETI TOMA, SEDI DOMA: Praznik Nevernog Tome donosi kišu, štiti od vukova, a evo zašto danas svi zanatlije staju sa radom
Danas, 19. oktobra, obeležava se Tomindan, veliki hrišćanski praznik posvećen Svetom apostolu Tomi. Iako ga svi znaju kao "Nevernog Tomu", on se poštuje kao zaštitnik zanatlija i svetac koji donosi kišu. Otkrivamo zašto se na Tomindan nikuda ne ide i kakva je stara izreka ključna za današnji dan.
BEOGRADSKA IKONA: Soliter koji je prekršio sve zakone, kako je nastala "Beograđanka" i zašto se bunila cela arhitektonska elita
Palata Beograd, poznatija kao "Beograđanka", dominira panoramom grada, ali malo ko zna za njen kontroverzan nastanak. Otkrivamo zašto je njena visina razbesnela arhitekte, kako je prekršila urbanističke zakone i zašto je ova zgrada, uprkos svemu, preživela NATO bombardovanje, postavši trajni simbol prestonice.
Komentari(0)