Među srpskim slikarima, ime Paje Jovanovića zauzima posebno mesto. Njegove raskošne istorijske kompozicije i majstorski portreti osvojili su evropske galerije i dvorove, a njegovo ime postalo sinonim za spoj umetnosti, preciznosti i kosmopolitskog duha.
Od Vršca do Bečke akademije
Pavle – Paja Jovanović rođen je 1859. godine u Vršcu, u porodici fotografa. Njegov dar za crtanje primećen je još u detinjstvu, kada je skicirao lica sugrađana i scene iz svakodnevnog života. Presudni trenutak dogodio se kada je crkveni slikar Nikola Aleksić video njegove radove i preporučio ga za umetničko školovanje.
Sa samo 16 godina primljen je na Bečku akademiju umetnosti, gde je bio jedan od najboljih studenata i ubrzo stekao nadimak „srpski princ slikarstva“.
Možda vas zanima:
MISTERIJA SLIKE SRPSKOG SLIKARA Đorđe Krstić je ovim delom ušao u istoriju umetnosti EVO ŠTA ZAPRAVO SIMBOLIZUJE TAJANSTVENA ŽENA!
19. aprila 1851. godine rođen je veliki srpski slikar Đorđe Krstić
PAJA JOVANOVIĆ Ovekovečio najznačajnije trenutke srpske istorije, voleo 33 godine mlađu ženu i bio slikar rođen pod srećnom zvezdom
Paja Jovanović se uz Uroša Predića i Đorđa Krstića smatra za najznačajnijeg srpskog slikara realizma. Zahvaljujući izuzetno bogatom opusu sa preko 1099 dela, a naročito delima sa temama iz narodnog života i istorije, snažno je i široko uticao na likovno obrazovanje, kulturu, ali i na rodoljublje naroda. Uvršten je u 100 najznamenitijih Srba.
Možda vas zanima:
MISTERIJA SLIKE SRPSKOG SLIKARA Đorđe Krstić je ovim delom ušao u istoriju umetnosti EVO ŠTA ZAPRAVO SIMBOLIZUJE TAJANSTVENA ŽENA!
19. aprila 1851. godine rođen je veliki srpski slikar Đorđe Krstić
PAJA JOVANOVIĆ Ovekovečio najznačajnije trenutke srpske istorije, voleo 33 godine mlađu ženu i bio slikar rođen pod srećnom zvezdom
Paja Jovanović se uz Uroša Predića i Đorđa Krstića smatra za najznačajnijeg srpskog slikara realizma. Zahvaljujući izuzetno bogatom opusu sa preko 1099 dela, a naročito delima sa temama iz narodnog života i istorije, snažno je i široko uticao na likovno obrazovanje, kulturu, ali i na rodoljublje naroda. Uvršten je u 100 najznamenitijih Srba.
Možda vas zanima:
MISTERIJA SLIKE SRPSKOG SLIKARA Đorđe Krstić je ovim delom ušao u istoriju umetnosti EVO ŠTA ZAPRAVO SIMBOLIZUJE TAJANSTVENA ŽENA!
19. aprila 1851. godine rođen je veliki srpski slikar Đorđe Krstić
PAJA JOVANOVIĆ Ovekovečio najznačajnije trenutke srpske istorije, voleo 33 godine mlađu ženu i bio slikar rođen pod srećnom zvezdom
Paja Jovanović se uz Uroša Predića i Đorđa Krstića smatra za najznačajnijeg srpskog slikara realizma. Zahvaljujući izuzetno bogatom opusu sa preko 1099 dela, a naročito delima sa temama iz narodnog života i istorije, snažno je i široko uticao na likovno obrazovanje, kulturu, ali i na rodoljublje naroda. Uvršten je u 100 najznamenitijih Srba.
Istorijske slike i putovanja za autentičnost
Paja je postao poznat po grandioznim istorijskim kompozicijama poput Seobe Srba, Takovskog ustanka i Krunisanja cara Dušana. Njegova posvećenost autentičnosti bila je legendarna – za pripremu jedne slike putovao je po Balkanu, skicirao narodne nošnje, proučavao oružje i arhitekturu.
Jedna anegdota kaže da je, dok je radio na Seobi Srba, nosio beležnicu i olovku čak i u kočiji, da bi zapisao svaki detalj nošnje koji je primetio kod putnika ili prolaznika. Smatrao je da „ni jedan nabor odore ne sme biti slučajan“.
Portretista elite i dolazak u Beograd
Njegov talenat brzo je prepoznala evropska aristokratija. Paja je slikao careve, vojskovođe, ministre i bogate mecene. Portret cara Franje Josifa I bio je među njegovim najcenjenijim radovima, a čuveni su i portreti kralja Aleksandra Obrenovića i kraljice Drage.
Prvi zabeleženi dolazak Paje Jovanovića u Beograd dogodio se oko 1910. godine, kada je na poziv kralja Petra I posetio glavni grad u vreme značajnih kulturnih događaja. Iako je živeo u Beču, ovaj boravak učvrstio je njegovu vezu sa domovinom i otvorio put ka saradnji sa srpskom kulturnom i političkom elitom.
Anegdote i lični život
Paja Jovanović bio je poznat po eleganciji i pedantnosti – atelje mu je bio uređen poput salona, sa pažljivo raspoređenim predmetima, jer je verovao da red podstiče stvaralaštvo. Tokom boravka u Beču, često je organizovao mala okupljanja za umetnike, diplomate i glumce, gde su se vodile duge rasprave o umetnosti i politici.
Zabeležena je i priča da je jednom, tokom rada na portretu, odbio da nastavi slikanje dok mu model nije doneo autentični komad nakita iz porodične kolekcije, jer „sve što je na slici mora biti stvarno“.
U kasnijim godinama oženio se bečkom glumicom Herminom Muni Dauber, sa kojom je delio ljubav prema umetnosti i putovanjima.
Nasleđe i poslednje delo
Iako je živeo u Beču, Parizu i Londonu, Beograd je smatrao svojim domom. Svoj legat – zbirku slika, nameštaja i ličnih predmeta – ostavio je Muzeju grada Beograda. Danas se deo te ostavštine može videti u Legatu Paje Jovanovića u samom centru Beograda, koji čuva sećanje na čoveka koji je istoriju i ljude pretvarao u umetnost.
Paja Jovanović je umro 30. novembra 1957. godine u Beču.
Njegovo poslednje delo, Buket crvenih ruža, nastalo je neposredno pred kraj života. Za razliku od grandioznih istorijskih scena po kojima je bio poznat, ova intimna slika nosi jednostavnost i tišinu oproštaja – kao da je veliki slikar svoj poslednji potez kistom posvetio miru, a ne dramama prošlih vekova.
Zadužbina kraljice koja je volela Srbiju: priča o manastiru Gradac
Na obroncima Golije, u tišini guste šume i među izvorima bistre vode, stoji manastir Gradac – veličanstvena zadužbina kraljice Jelene Anžujske. Njegova istorija, arhitektura i priče o osnivačici govore o vremenu u kojem su žene retko imale priliku da ostave svoj trag, a ona je to učinila na najlepši način – darujući Srbiji hram jedinstvene lepote.
Od Seobe Srba do kraljevskog ateljea – put Paje Jovanovića
Među srpskim slikarima, ime Paje Jovanovića zauzima posebno mesto. Njegove raskošne istorijske kompozicije i majstorski portreti osvojili su evropske galerije i dvorove, a njegovo ime postalo sinonim za spoj umetnosti, preciznosti i kosmopolitskog duha.
Tri krune Nemanjića – priča o sinovima prvog srpskog kralja
Kada je 1217. godine u manastiru Žiča, pred rukom svog brata arhiepiskopa Save, Stefan Prvovenčani postao prvi kralj Srbije, započeo je novu epohu srpske državnosti. Njegovi sinovi – Radoslav, Vladislav i Uroš I – nasledili su krunu i nastavili očev put, ali svaki od njih na drugačiji način, kroz saveze, trgovinu i političke izazove srednjovekovne Evrope.
POTEGAO PIŠTOLJ NA KOLEGU, SVEČANO OTVORIO WC NA SPLAVU: Filmska životna priča Pavla Vuisića, ostavio čak TRI TESTAMENTA
Ljubav našeg naroda prema Pavlu Vuisiću kao glumcu proporcionalna je našoj potpunoj neupućenosti u njegovu biografiju, privatni život, politička gledišta i svetonazor, depresiju koju je lečio alkoholom, i njegovu omrazu prema glumi.
Mihajlo Pupin – dečak iz Idvora koji je pravio svoje prve izume
Pre nego što je postao svetski poznat naučnik, pronalazač i profesor na Kolumbija univerzitetu, Mihajlo Pupin bio je radoznali dečak iz banatskog sela Idvor. Njegovo detinjstvo bilo je ispunjeno igrom, ali i neutaživom željom da otkriva kako stvari funkcionišu.
Komentari(0)