Šajkača je srpska nacionalna kapa i prepoznatljivi simbol Srba i Srbije. Šajkača ima zanimljivu istoriju. Veruje se da je potekla iz Banata tokom 18. veka, kada su šajkaši (srpske rečne trupe u službi Austrijskog carstva) čuvali reke Dunav i Savu od Osmanskog carstva i nosili kape u obliku prevrnutog čamca šajke.
Materijal šajkače se pravi od čoje te je zgodna za nošenje i leti i zimi jer drži konstantnu temperaturu glave. Ovakve svojstva kape bile su glavni razlog da je Srpska vojska uvede u sastavni deo uniforme vojnika propisom iz 1870. godine. Propisom od 1876. godine kapa je bila poznata po službenom nazivu „šajkaška kapa" a kasnije dobija skraćeni naziv „šajkača".
Srpska vojska uvodi među prvima u Evropi zaštitnu sivo-maslinastu pohodnu uniformu, čiji je šajkača sastavni deo. Bila je sastavni deo uniforme srpskih vojnika u Oslobodilačkim ratovima (1876-1878), Srpsko-bugarskom ratu, Oslobodilačkim ratovima (1912-1918). Korišćena je kao službena kapa vojnika u Jugoslovenskoj vojsci i Žandarmeriji u Kraljevini Jugoslaviji, a tokom Nemačko-italijanske okupacije Jugoslavije u Drugom svetskom ratu nose je brojne oružane formacije. Nakon rata u novoj Jugoslaviji kao službena kapa zamenjena je „titovkom" koja pripada istom stilu bočne ravne kape.
Tokom većeg dela 19. veka, fes je bio dominantan izbor za pokrivanje glave kako kod muslimana, tako i kod hrišćana na Balkanu.
Možda vas zanima:
IMA 90 GODINA A RADI KAO MLADIĆ Deda Đorđe sve što izradi odmah i proda, njegove šajkače su obišle svet (FOTO)
Užice - U jednoj od nekada poznatih zanataskih ulica u Užicu, samo su otvorena još dvoja vrata, a iza jednih i dalje radi poznati krojač Đorđe Jokić (90) koji ni u desetoj deceniji života ne odustaje ni od zanata ni od rada i najbolje dokazuje da su godine samo dvocifren broj ispisan na papiru. Ovaj starina bez problema kroji, šije i štepa na mašini staroj skoro koliko i on, ali nije mu teško ni sada da svoje unikatne proizvode iznese na štand na Kraljevom trgu na Zlatiboru i proda ih turistima.
„KAD GOD BIH UGLEDALA ŠAJKAČU…“ NIKO O SRBIMA NIJE PISAO TAKO TOPLO I MILO KAO OVA AUSTRALIJANKA
Jedan deo Prvog svetskog rata na Solunskom frontu je provela i Stela Majls Frenklin koja će kasnije postati jedna od najpoznatijih književnica u Australiji.
Možda vas zanima:
IMA 90 GODINA A RADI KAO MLADIĆ Deda Đorđe sve što izradi odmah i proda, njegove šajkače su obišle svet (FOTO)
Užice - U jednoj od nekada poznatih zanataskih ulica u Užicu, samo su otvorena još dvoja vrata, a iza jednih i dalje radi poznati krojač Đorđe Jokić (90) koji ni u desetoj deceniji života ne odustaje ni od zanata ni od rada i najbolje dokazuje da su godine samo dvocifren broj ispisan na papiru. Ovaj starina bez problema kroji, šije i štepa na mašini staroj skoro koliko i on, ali nije mu teško ni sada da svoje unikatne proizvode iznese na štand na Kraljevom trgu na Zlatiboru i proda ih turistima.
„KAD GOD BIH UGLEDALA ŠAJKAČU…“ NIKO O SRBIMA NIJE PISAO TAKO TOPLO I MILO KAO OVA AUSTRALIJANKA
Jedan deo Prvog svetskog rata na Solunskom frontu je provela i Stela Majls Frenklin koja će kasnije postati jedna od najpoznatijih književnica u Australiji.
Možda vas zanima:
IMA 90 GODINA A RADI KAO MLADIĆ Deda Đorđe sve što izradi odmah i proda, njegove šajkače su obišle svet (FOTO)
Užice - U jednoj od nekada poznatih zanataskih ulica u Užicu, samo su otvorena još dvoja vrata, a iza jednih i dalje radi poznati krojač Đorđe Jokić (90) koji ni u desetoj deceniji života ne odustaje ni od zanata ni od rada i najbolje dokazuje da su godine samo dvocifren broj ispisan na papiru. Ovaj starina bez problema kroji, šije i štepa na mašini staroj skoro koliko i on, ali nije mu teško ni sada da svoje unikatne proizvode iznese na štand na Kraljevom trgu na Zlatiboru i proda ih turistima.
„KAD GOD BIH UGLEDALA ŠAJKAČU…“ NIKO O SRBIMA NIJE PISAO TAKO TOPLO I MILO KAO OVA AUSTRALIJANKA
Jedan deo Prvog svetskog rata na Solunskom frontu je provela i Stela Majls Frenklin koja će kasnije postati jedna od najpoznatijih književnica u Australiji.
Smatra se da je nakon Prvog svetskog rata, odnosno u vreme Kraljevine Jugoslavije postala uz brič pantalone i koporan sastavni deo novog narodnog odevanja. U početku, tokom ranih 1920-ih prvo su je u selima nosili povratnici iz rata, odnosno ratni veterani, a do kraja 30-tih godina 20. veka zbog tradicije, jednostavnog kroja i jeftine izrade postaje opšteprihvaćena kapa mlađeg i starijeg muškog seoskog stanovništva. Masovno je nošena kod seoskog stanovništva sve do 1970-tih, a već krajem 20. veka nose je još samo stariji ljudi da bi u prvim decenijama 21. veka gotovo iščezla iz svakodnevne upotrebe. Najčešće je sivomaslinaste boje, što asocira na vojsku, ali može biti i drugih boja, plava, teget ili crna.
Šajkača je zapravo počela da preuzima popularnost među Srbima tek početkom 20. veka, a danas je prepoznatljivi simbol srpskog naroda i kao takva se može videti širom sveta, kao suvenir ili podsetnik na korene i Srbiju.
Šifrovani vez u manastiru Ljubostinja: Tajna poruka skrivena u liturgijskom pojasu iz 18. veka
U riznici ženskog manastira Ljubostinja čuva se pojas izvezen ćirilicom, za koji se veruje da krije poruku o skrivanju svetih relikvija tokom turskih progona.
Tajne srpskog opančarstva: Kako se po obliku opanka nekada znalo iz kog je kraja muškarac
Od krivog vrha do upletenog kaiša – stari opanci nisu bili samo obuća, već tihi identitet čoveka koji ih nosi. Danas ih gledamo kao suvenir, a nekada su govorili sve.
Zid sa očima u manastiru Kalenić: Freska arhangela koja “gleda” iz svakog ugla
U tišini jednog od najlepših manastira Šumadije, nalazi se freska koja vekovima zbunjuje i oduševljava vernike i posetioce – lik arhangela čiji pogled “prati” svakog ko mu priđe.
Kićenje krava za Svetog Iliju u Negotinskoj Krajini: Običaj koji je donosio mleko, zdravlje i blagostanje
U zaboravljenim selima istočne Srbije, žene su na dan Svetog Ilije ukrašavale krave cvećem, peškirima i tkanicama – jer se verovalo da samo tako krava neće “presušiti”.
Velika subota bez reči: Običaj “čuvanja tišine” u selima pod Rudnikom koji se danas retko poštuje
U selima zapadne i centralne Srbije, deca su nekada učena da na Veliku subotu ne prave buku, ne pevaju i ne viču – da bi poštovala Hristov mir u grobu.
Komentari(0)