ORAO KRSTAŠ Sveta ptica kod Srba u ulozi dvoglavog orla! Samo 4 para danas živi u Srbiji!
Orao krstaš ili carski orao je od davnina u srpskom narodu smatran svetom, carskom pticom koja pripada nebeskom carstvu.
Smatran je zaštitnikom polja i letine, tako da je narod imao običaj da kaže: Sretno je selo koje u svom ataru ima krstaševo gnezdo. Evo priče o ovoj, za Srbe značajnoj ptici kojoj nažalost već dugo preti izumiranje na našim prostorima…
Orao krstaš je zbog gubitka staništa danas najugroženija vrsta ptica u Srbiji. Neretki su i slučajevi trovanja i ubijanja od strane lovaca. Živi u mestima gde nema mnogo drveća, na visini ne većoj od 1000 metara, u stepskim, šumostepskim i polupustinjskim predelima. Nekada je naseljavao široke predele Evroazije.
Vrlo je sličan surom orlu, samo je nešto manji od njega. Interesantna je priča o tome kako je dobio ime:
Možda vas zanima:
KAKO SE ZOVE ŽENKA ORLA? Zanimljivost koju mnogi ne znaju
Mužjak obično uhvati granu koja pada, podigne je visoko i onda je pažljivo kljunom, daje ženki koja je uzima kljunom.
PREDIVAN PRIZOR Najkrupnija ptica grabljivica Srbije snimljena na Savi (VIDEO)
Snimak je nastao na Savi kod Sremske Mitrovice.
Možda vas zanima:
KAKO SE ZOVE ŽENKA ORLA? Zanimljivost koju mnogi ne znaju
Mužjak obično uhvati granu koja pada, podigne je visoko i onda je pažljivo kljunom, daje ženki koja je uzima kljunom.
PREDIVAN PRIZOR Najkrupnija ptica grabljivica Srbije snimljena na Savi (VIDEO)
Snimak je nastao na Savi kod Sremske Mitrovice.
Možda vas zanima:
KAKO SE ZOVE ŽENKA ORLA? Zanimljivost koju mnogi ne znaju
Mužjak obično uhvati granu koja pada, podigne je visoko i onda je pažljivo kljunom, daje ženki koja je uzima kljunom.
PREDIVAN PRIZOR Najkrupnija ptica grabljivica Srbije snimljena na Savi (VIDEO)
Snimak je nastao na Savi kod Sremske Mitrovice.
Poreklo naziva orao krstaš je vezano za mesto gde su ove ptice nekada svijale gnezda. Naime, ovi orlovi su se često gnezdili na stoletnim hrastovima – zapisima koji su na sebi imali krst i koji su od strane našeg naroda smatrani za svetinju.
Narod sa sela je verovao da kada se orao nastani u nekom kraju, letina će im te godine ostati u ambarima.
Shutterstock/Orao krstaš
A evo i kako se našao na srpskom grbu!
Orao krstaš je bio simbol mnogih monarhija poput Rimskog i Austrougarskog carstva.
Zbog zaštitne moći, svoje snage i lepote, srpski narod je izabrao upravo orla krstaša, kao simbol na svom grbu, odnosno dvoglavog orla, što ukazuje na dugu tradiciju verovanja u njegovu zaštitnu moć.
Danas samo 9 evropskih država ima orla na svom grbu:
Austrija, Češka, Nemačka, Poljska, Rumunija, Rusija, Srbija, Crna Gora i Albanija, a u svetu svega 30 država.
Najstariji prikaz dvoglavog orla krstaša u srednjovekovnoj Srbiji jeste onaj na odeždi kneza Miroslava, na njegovom ktitorskom portretu iz 14. veka u Crkvi svetog Petra i Pavla u Bijelom polju, a koji je kopija portreta iz 12. veka.
Shutterstock/Orao krstaš
Danas ih je kod nas ostalo svega četiri para:
Smatra se da u panonskom basenu ima oko 230 parova krstaša od kojih danas u Srbiji postoje svega četiri para – tri para na Fruškoj gori i jedan na Pašnjacima velike droplje.
Do devedesetih godina samo po obodu Deliblatske peščare živelo je čak sedam parova orlova krstaša. Tekunica, kojima se krstaš najradije hrani, nestalo je s pošumljavanjem peščare, pa je ova vrsta orla morala da migrira. Dva para su otišla u susednu Rumuniju.
1996. kod sela Šumarka ubijen je jedan orao krstaš, a već naredne godine ovo stanište zauvek je napustila i njegova partnerka. Nakon toga, u Deliblatskoj peščari više nije bilo orlova krstaša.
Lepote Srbije su i na Viberu gde vam donosimo razne priče, pridružite se našoj zajednici. Ukoliko volite predivne fotografije naše zemlje, zapratite našu Instagram stranicu.
Nitima prošlosti do savremenosti: Kako dragačevski vez čuva duh predaka
Nitima prošlosti do savremenosti: Kako dragačevski vez čuva duh predaka
Kafana koja nije promenila jelovnik od 1928. – Gostiona “Kod Miće” u Malom Crniću
Jedno selo, jedan kazan i ista jela skoro sto godina: Gde se i dalje jede po receptima pradede
Običaj "kupanja u zvezdanoj vodi" kod vračarskih porodica – ritual zaboravljenog beogradskog predgrađa
Noć uoči Petrovdana, žene na Vračaru su hvatale zvezde u vodu – da bi se zaštitile, izlečile i trudne ostale
Jedini aktivni gaj oraha starih više od 300 godina u okolini Kosjerića
Gde vreme stoji, a orasi rađaju: Vekovni gaj na obroncima Divčibara koji i dalje daje plodove
ODRASTAO U OKUPIRANOM BEOGRADU, PA MU SE PREKO NOĆI SVE PROMENILO: Ovo je bio život jedinog Srbina koji je dobio Pulicera!
Jedini Srbin koji je dobio Pulicerovu nagradu za poeziju bio je čuveni Čarls Dušan Simić, koji je preminuo u svom domu u Nju Hempširu u SAD-u. Tužnu vest je na društvenim mrežama postavio njegov prijatelj, književnik i književni kritičar, te profesor na univerzitetu Tomislav Longinović.
Komentari(1)
Da li neko zna koji su Orlovi u podruciju podunavlja (Bogojevo). Relativno velike ptice i na visini kad pocnu da kruze izgledaju kao lesinari iz vestern filmova.