SAVIN IZVOR Prema verovanju svetitelj je ovde udario štapom pa je potekla lekovita voda, a u crkvi počiva Mina Karadžić (FOTO)

18:00

Kultura 0

Gornji Milanovac - Jedno od svetih mesta koje je tokom svojih isposničkih dana pohodio Sveti Sava, prema narodnom verovanju bio je i Savinac kod Gornjeg Milanovca. Od davnina se veruje i da je izvor vode u samom srcu sela lekovit, pa mnogi tu dolaze po spas od raznih boljki.

Savinac
Lepote Srbije/J.J.

- Veruje se da je u 13. veku Sveti Sava pohodio ovaj kraj. Kada je stigao u selo, prešavši reku Dičinu ostao je odušvljen prirodnim lepotama. Legenda kaže da se prilikom prelaska reke štapom oslonio na jedan kamen. Tu je nastala rupa u obliku ćupa iz kojeg je potekla lekovita voda, kažu u Muzeju rudničko-takovskog kraja.

Upoznat sa ovim verovanjem i velikom ljubavlju meštana prema Svetom Savi kog su smatrali za svog zaštitnika, Miloš Obrenović je upravo u blizini lekovitog izvora podigao crkvu.

- Posle sabora u Takovu, Miloš je pripremao dalje borbene planove i stao da se malo odmori upravo pored reke Dičine. Kako je bio slab i bolešljiv dali su mu malo lekovite vode, kojom se okrepio. Tada je rekao da ako pobede Turke u sledećem boju da će na tom mestu podići crkvu u znak zahvalnosti. To je i učinio.

Crkva svetog Save na Savincu pripada Eparhiji žičkoj, podignuta je 1819. godine i vodi se kao spomenik kulture u kategoriji kulturno dobro od velikog značaja. Ovde je sahranjena Mina - jedna od tri srpske slikarke 19. veka i kćerka čuvenog Srbina Vuka Karađžića.

- Vuk i Ana imali su trinaestoro dece od kojih su svi, osim Mine i Dimitrija, umrli u detinjstvu i ranoj mladosti do 1852. godine. Mina je rodjena u Beču i odrasla u kući u koju su dolazile mnoge poznate ličnosti srpske kulture toga doba, prijatelji i saradnici njenog oca. U maju 1858. godine sa majkom i ocem, doputovala je brodom iz Beča u Zemun. U Beogradu je prešla u pravoslavnu veru i dobila ime Milica. Udala se za siromašnog bratanca kneginje Ljubice, profesora književnosti na beogradskom Liceju Aleksu Vukomanovića, ispričao je istoričar Dragan Milojković.

Mina je bila izuzetno obrazovana devojka, a o njenom obrazovanju binuo se Jernej Kopitar. Osim nemačkog govoila je francuski, italijasnki, srpski i engleski jezik. Svom ocu je pomagala kao sekretar i pratila ga na putovanjima. Ipak, kroz život su je pratile brojne nesrećne okolnosti.

- Muž joj je umro posle samo godinu ipo dana braka, kada je njihov sin Janko imao svega tri meseca. Ona se kao samohrana majka sa sinom preselila u Beč. Posle nekog vremena umro joj je otac, a majka razbolela. Minin sin je umro 1878. goine u Rusiji, a ona je preminula 1894. godine i tako se ugasila Loza Vuka Karadžića, dodaje istoričar.

O državnom trošku njeno telo je iz Beča preneto je u Beograd i sahranjena je u grob njenog muža Alekse na Tašmajdanu. Početkom 20. veka njihove kosti zajedno sa sinovljevim su prenete u Savinac kod Gornjeg Milanovca gde su sahranjene u kripti porodične crkve Vukomanovića.

- Crkva u Savincu je grobna crkva porodice Vukomanović, iz koje je poticala kneginja Ljubica, a čiji je Aleksa bio član. U crkvi je sahranjen veliki broj članova porodica Obrenović i Vukomanović, Obren Martinović – otac vojvode Milana, petoro dece Jovana Obrenovića, braća kneginje LJubice. Juna 1905, na inicijativu Mileve Alimpić, iz Beograda su prenete kosti Mine Vukomanović Karadžić, njenog muža Alekse i sina Janka. Od 2009. godine crkva Svetog Save ima status manastira, kažu u Muzeju rudničko-takovskog kraja.

Meštani i dan danas veruju u lekovita svojstva Savine vode, ali i brojni turisti koji obilaze ovo mesto. Kažu da je najbolja za vid, ali i za kožna oboljenja. A, prelepi krajolik sa manastirom čini savršenu celinu i idealno je mesto za odmor.

(Rina/Lepote Srbije)

Komentari(0)

Loading