Na strmim stenama iznad bistre reke Moravice, dva kilometra istočno od Sokobanje, uzdižu se ostatci srednjovekovne tvrđave Soko Grad. Iako su zidovi davno porušeni, a kule razorene, ovo mesto i dalje nosi snagu i ponos vekova kada su ovde stražarili ratnici i odjekivali topoti konja.
Rimski tragovi i Justinijanova vizija
Koreni Soko Grada sežu duboko u VI vek, u doba cara Justinijana I, kada je podignut kao deo odbrambenog sistema Vizantije protiv avarskih i slovenskih prodora. Položaj na litici davao je prirodnu zaštitu, a pogled koji se odavde prostire na Moravičku dolinu bio je strateška prednost.
Ulazak u srpsku istoriju
Možda vas zanima:
Istina i mit o Prokletoj Jerini: Od vizantijske plemkinje do narodne legende
Od grčke plemkinje i despotice do „proklete“ graditeljke, Jerina Branković ostala je upamćena kao jedno od najkontroverznijih imena naše prošlosti. Njena sudbina utkala se u tvrđave i legende širom Srbije.
Kako je planina Devica dobila ime – tihi vidikovac Srbije i mit o nesebičnoj devojci
U srcu Sokobanjskog kraja, planina Devica spaja divlju prirodu i mitske priče. Kanjon Moravice, vrh Čapljinac i vidikovac Oštra čuka samo su uvod u legendu koja planini daje ime.“
Možda vas zanima:
Istina i mit o Prokletoj Jerini: Od vizantijske plemkinje do narodne legende
Od grčke plemkinje i despotice do „proklete“ graditeljke, Jerina Branković ostala je upamćena kao jedno od najkontroverznijih imena naše prošlosti. Njena sudbina utkala se u tvrđave i legende širom Srbije.
Kako je planina Devica dobila ime – tihi vidikovac Srbije i mit o nesebičnoj devojci
U srcu Sokobanjskog kraja, planina Devica spaja divlju prirodu i mitske priče. Kanjon Moravice, vrh Čapljinac i vidikovac Oštra čuka samo su uvod u legendu koja planini daje ime.“
Možda vas zanima:
Istina i mit o Prokletoj Jerini: Od vizantijske plemkinje do narodne legende
Od grčke plemkinje i despotice do „proklete“ graditeljke, Jerina Branković ostala je upamćena kao jedno od najkontroverznijih imena naše prošlosti. Njena sudbina utkala se u tvrđave i legende širom Srbije.
Kako je planina Devica dobila ime – tihi vidikovac Srbije i mit o nesebičnoj devojci
U srcu Sokobanjskog kraja, planina Devica spaja divlju prirodu i mitske priče. Kanjon Moravice, vrh Čapljinac i vidikovac Oštra čuka samo su uvod u legendu koja planini daje ime.“
U srpsku srednjovekovnu istoriju Soko Grad ulazi 1172. godine, kada ga osvaja veliki župan Stefan Nemanja. Tadašnji gospodar grada bio je bogumil, što je Nemanja video kao pretnju jedinstvu svoje države. Grad je tada doživeo prva razaranja, ali je ubrzo obnovljen i nastavio da čuva istočne granice Srbije.
Osmansko osvajanje i kraj epohe
Sudbina tvrđave dramatično se menja 1398. godine, kada Osmanlije zauzimaju grad. Tokom sukoba početkom XV veka, sultan Musa i njegov vojskovođa Hamza obnavljaju i pojačavaju utvrđenje, ali samo privremeno. Ratovi, razaranja i iseljavanje stanovništva učinili su svoje – Soko Grad polako gubi značaj i tone u tišinu.
Arhitektonska snaga i današnji ostaci
Nekadašnji gornji grad (citadela) imao je visoke bedeme, dve jake kule, kapiju i cisternu izdubljenu u steni, neophodnu za opsadne dane. Danas su vidljivi ostaci ulazne kule i delovi bedema, obrasli travom i bršljanom, ali i dalje svedoče o umeću srednjovekovnih graditelja. Od 1982. godine, Soko Grad je pod zaštitom države kao spomenik kulture od velikog značaja.
Shutterstock
Legenda o sokolima
Naziv tvrđave, veruje se, potiče od sokolova koji su ovde gajeni i korišćeni u lovu. Prema predanju, meštani su vladaru kao porez davali upravo ove ptice grabljivice – simbol snage i slobode.
Šetnja kroz vreme
Staza do Soko Grada vodi uzvodno pored reke Moravice, kroz senke starih stabala i uz šum vode. Svaki korak ka ruševinama otvara novu stranicu prošlosti – od Justinijanovih zidina, preko Nemanjićevih pohoda, do osmanskih opsada. Na samom vrhu, vetar nosi priče iz davnih vremena, a pogled na dolinu spaja prošlost i sadašnjost u jednoj slici.
Težina staze i vreme uspona
Uspon do Soko Grada traje oko 30–40 minuta laganim tempom. Staza je mestimično strma, ali prohodna, a uz put ćete naići na klupe i mesta za odmor. Preporučuje se udobna obuća, posebno nakon kiše.
Najlepše doba za posetu
Proleće i rana jesen su idealni – priroda je tada bujna, a temperature prijatne. Zimi i u kasnu jesen, stene Soko Grada dobijaju posebnu, pomalo mističnu atmosferu.
Velika svetinja do koje se teško stiže u Srbiji: "Manastir rušen i spaljivan, ali se dizao kao feniks iz pepela"
U kanjonu reke Uvac, nalazi se svetinja za koju malo ko zna. Priča se da je manastir Uvac zadužbina Nemanjica, a meštani napominju da je od velikog značaja za Srbe.
Vražji kamen i sveti Prohor: Tajne reke Pčinje
U južnoj Srbiji, između planina Kozjaka i Rujna, izvire reka Pčinja – bistra i planinska, ali moćna u oblikovanju kraja kroz koji protiče. Od izvora na severnim padinama Rujna, pa sve do ušća u Vardar kod Starog Nagoričana u Severnoj Makedoniji, ona je vekovima bila oslonac života, put, ali i granica. Njene obale su dom legendama, manastirima i narodnim saborima koji i danas žive.
TAJNA VODENA OAZA ŠUMADIJE: Da li ste čuli za jezero na koje se spušta magla i koje zovu srpskim Loh Nesom?
Šumadija nije samo zemlja brežuljaka i voćnjaka; ona krije i misteriozna jezera. Jedno od njih, skriveno u srcu regije, toliko je tiho i neistraženo da ga lokalci, zbog neobične magle i legendi, zovu "srpskim Lohnesom". Reč je o Vodojaži!
JAPANSKI VRT U BOTANIČKOJ BAŠTI „JEVREMOVAC”: Koi šarani, jezerca i sakura privlače posetioce
Japanski vrt u Botaničkoj bašti „Jevremovac" sagrađen je 2005. godine kao poklon naroda Japana i odraz je jedinstvene lepote prirode i njene harmonije.
Jedna od najlepših planina se nalazi nedaleko od Vranja: Ima jako čudno ime, a za nju se vezuje jedna legenda!
Besna kobila se prostire na jugoistoku Srbije
Komentari(0)