KAKO SE NEKAD ŽIVELO NA NAŠIM PROSTORIMA Istorija postanka i rada Etnografskog muzeja

M. M.

17:00

Turizam 0

Etnografski muzej u Beogradu je osnovan 1901. izdvajanjem Etnografskog odeljenja iz okvira Narodnog muzeja.

KAKO SE NEKAD ŽIVELO NA NAŠIM PROSTORIMA Istorija postanka i rada Etnografskog muzeja
Shutterstock

 

Predlog i idejno-teorijsku osnovu za stvaranje muzeja u kome će se izučavati narodni život sastavio je istoričar Stojan Novaković, redovni član Srpskog učenog društva (današnja Srpska akademija nauka i umetnosti). Raznovrsni etnografski predmeti među kojima je bilo zemljanog i metalnog posuđa, nakita, amajlija, predmeta od stakla i tekstila, oružja, alata, uskršnjih jaja i ostalih muzealija preneseni su u Zadužbinu Stevče Mihajlovića - kuću koju je Mihajlović testamentom zaveštao "narodu srbskom za večiti spomen moji i to u toj celji da se od nje načini muzej za Kraljevinu srbsku".

Za čuvara (upravnika) Muzeja postavljen je dr Sima Trojanović, a za prvog kustosa je, nešto kasnije, imenovan Nikola Zega. Prve godine postojanja i rada Etnografskog muzeja bile su posvećene otkupu predmeta i predstavljanju Kraljevine Srbije u svetu. Predmeti su prikupljani na terenskim istraživanjima po tadašnjoj Srbiji i susednim zemljama u kojima je živeo srpski narod.

Možda vas zanima:

Možda vas zanima:

Možda vas zanima:

Svečano otvaranje prve stalne izložbe Etnografskog muzeja upriličeno je 20. septembra 1904. povodom proslave stogodišnjice Prvog srpskog ustanka.

Tokom Prvog svetskog rata uništen je veliki broj eksponata, dokumentacija i biblioteka. Nakon rata preduzeta su nova terenska istraživanja kako bi se popunile zbirke. Muzej je tih godina ređe gostovao u inostranstvu.

Muzejska biblioteka je obnovljena 1920. i danas poseduje oko 60.000 publikacija među kojima je oko 33.000 knjiga i oko 27.000 časopisa iz oblasti etnologije, antropologije i srodnih nauka. U periodu između dva svetska rata izrađeni su Nov inventar svih predmeta i Azbučni registar, ustanovljeno je Odeljenje za muzički folklor i Ilustrativno odeljenje, a predmeti su razvrstani prema materijalu od kog su izrađeni.

Od osnivanja Muzeja do danas stručno se prikupljaju i proučavaju muzejski predmeti i etnogenetski procesi, tradicionalna materijalna kultura, društveni odnosi i porodični život, običaji, verovanja i narodno stvaralaštvo.

Tokom Drugog svetskog rata muzejski predmeti su zapakovani i sklonjeni iz dotadašnje zgrade Muzeja. Posle rata Muzej je preseljen u zgradu Beogradske berze na Studentskom trgu broj 13. Danas se u zbirkama Muzeja čuva više od 120.000 muzealija među kojima je oko 50.000 etnografskih predmeta.

Zgrada u kojoj se danas nalazi muzej izgrađena je tokom 1933. i 1934. godine, prema projektu arhitekte Aleksandra Đorđevića. Građena je za potrebe nekadašnje Beogradske berze, kao objekat poslovno-stambene namene. Po svojim arhitektonskim osobinama objekat pripada zrelom modernističkom konceptu, dok naglašeni vertikalizam nosi inostrane, pretežno nemačke uticaje. 

Ova petospratnica koja je podignuta na istaknutom položaju u okviru ambijenta Akademskog parka, u neposrednoj blizini visokoškolskih zdanja (zgrada Velike škole - danas Rektorat Beogradskog univerziteta, zgrada Novog univerziteta - danas Filološki fakultet), ustanova kulture (zgrada Kolarčevog narodnog univerziteta ) i gradskih administrativnih objekata (zgrada Beogradske opštine - danas Jugoslovenska kinoteka, gradska policija), odmah po izgradnji prepoznat je kao delo izuzetne vrednosti, danas valorizovan kao značajan deo korpusa art deko arhitekture u Srbiji.

Početkom pedesetih godina prošlog veka deo podruma, prizemlje, mezanin, prvi i drugi sprat ove građevine su ustupljeni Etnografskom muzeju. U periodu od 1951. do 1954. godine izvedena je adaptacija ovog dela zgrade za potrebe smeštanja muzejskih zbirki i fondova i organizovanja izlagačke delatnosti. Narednom adaptacijom sprovedenom u periodu 1983-1984. objekat je skoro u celosti, na svih pet etaža, prilagođen funkciji muzeja.

Komentari(0)

Loading