Još jedno ime ovog zdanja je Todorova kula ili kula Todora, po komandantu koji je pružao otpor osmanskom osvajaču.
Srednjovekovna tvrđava Stalać koja se nalazi na obroncima Mojsinjskih planina, nedaleko od mesta na kome se dve Morave spajaju i formiraju Veliku Moravu. Smatra se da je tvrđavu podigao knez Lazar Hrebeljanović na ostacima antičkog grada, kao i crkvu u blizini, od koje je danas ostalo samo zvono u crkvenoj porti na kome piše da je napravljeno 1384. godine u Milanu.
Od nekadašnjeg utvrđenja ostala je samo glavna kula, takozvani donžon, zbog čega se danas naziva samo kula Stalać. Još jedno ime ovog zdanja je Todorova kula ili kula Todora, po komandantu koji je pružao otpor osmanskom osvajaču.
Prostor omeđen sa tri Morave na kome se nalazi kula Stalać je oduvek bio pogodan za prolazak raznih osvajača još od antičkog perioda, tako i u srednjem veku kada su tuda prolazili Turci.
printscreen youtube
O samoj odbrani utvrđenja nije ostalo dosta zapisanog osim jednog pomena od strane Konstantina Filozofa, životopisca kneza a kasnije despota Stefana Lazarevića. Ostalo je zapisano da sultan Musa stigavši do Stalaća naišao na žestok otpor, ali nedovoljan pošto na kraju grad biva osvojen a njegov zapovednik gine u požaru zajedno sa njegovom ženom.
Iako ime junaka koji je pružao otpor osvajaču nije ostao zapisan, predpostavlja se da je to bio Todor po kome današnja kula nosi ime, a sa njime je stradala i njegova ljuba Jelica. Ova priča je postala inspiracija za epsku narodnu pesmu u kojoj se pominje vojvoda Prijezda, koji je verovatno inspirisan istorijskim likom Todorom.
printscreen youtube
Za razliku od požara koji se pominje u istorijskim izvorima u narodnoj pesmi „Smrt vojvode Prijezde“, koju je prvi zapisao Vuka Karadžić, Prijezda i njegova ljuba zajedno skaču u Južnu Moravu i tako ginu, radije nego da padnu u ruke osvajaču.
Car je Memed Stalać osvojio,
Ne osvoji dobra ni jednoga.
Ljuto kune turski car Memede:
„Grad-Stalaću, da te Bog ubije!
Doveo sam tri hiljade vojske,
A ne vodim nego pet stotina.“
Stalać na mapi:
CRNO OGLEDALO ISTOKA: Jezero gde se utopilo više ribolovaca i zašto lokalci izbegavaju da plivaju
Borsko jezero na istoku Srbije važi za turistički dragulj, ali iza njegove bistre vode krije se mračna priča o nesrećama i legendama. Otkrivamo zašto ovo veštačko jezero, stvoreno na mestu rudnika, ima reputaciju opasnog mesta koje iznenada "vuče" kupače i kako je njegova prošlost dovela do misterije.
JEZIVA KLISURA I KAMENA REKA: Da li je voda u Đavoljoj Varoši zaista lekovita i kakvu legendu krije "Vaskrsla stena"
Đavolja Varoš u južnoj Srbiji je naš najpoznatiji geološki spomenik, ali malo ko zna za dve bizarne činjenice: da tamo teku dve izuzetno kisele i neobične vode, i da se stene koje zovu "Đavolje kule" neprestano obnavljaju. To je mesto mitskog prokletstva i prirodnog čuda.
TAJNA MESTA BEZ PUTA: Zašto je selo Drvengrad u Mokroj Gori, pre Kusturice, bilo poznato po čudnim proricanjima
Pre nego što je postao turistička ikona i filmski set, Drvengrad u Mokroj Gori bio je samo jedno od mnogih brdskih sela zapadne Srbije. Otkrivamo kako je nastala ideja o kućama "sklopljenim" na brdu i kakvu tajnu proricanja je skrivala Šarganska osmica.
Vladimir na planinskom proplanku "parkirao" vagon i šine i napravio jedinstveni kafić: Ljude jedno oduševljava
Ono što im je predstavljalo najveći problem jeste dopremiti grdosiju od vagona od Valjeva do Tare, ali ne samo njega već i prave pravcate šine
LEKOVITA BANJA DOBIJA SPORTSKI SADRŽAJ Tereni za tenis, košarku i odbojku gradiće se na crkvenoj zemlji
Neobična ali značajna saradnja Eparhije mileševske i opštine Priboj
Komentari(0)