HTELI DA NAM UNIŠTE VEKOVE Bogorodica Ljeviška, ranjena lepotica vršnjakinja Notr Dama, paljena i skrnavljena ali i dalje prelepa! (FOTO)
Navršilo se 20 godina od nereda na Kosovu i Metohiji nazvanim “martovski pogrom”, tokom kog su Albanci, najpre u Kosovskoj Mitrovici, a zatim i u drugim delovima Kosova i Metohije, organizovali proterivanje Srba, uništavanje njihove imovine i verskih objekata.
Tih dana, od 17. do 19 marta 2004. godine, etnički je očišćeno šest gradova i devet sela, a svoj dom napustilo je više od 4.000 Srba. Osmoro Srba i 11 Albanaca je poginulo, povređeno je više od hiljadu ljudi, a među njima i na desetine pripadnika međunarodnih snaga. Zapaljeno je ili teško oštećeno oko 1.000 srpskih kuća, deset srpskih škola, kao i domovi zdravlja, pošte i druge institucije države Srbije.
Za 48 sati zapaljeni su Bogorodica Ljeviška, Prizrenska Bogoslovija i Hram Svetog Đorđa, crkva Hrista Spasa i konak manastira Svetih Arhangela kod Prizrena, miniran je manastir Svetih Кozme i Damjana u Zočištu, kao i manastir Devič nadomak Srbije. U južnom delu Kosovske Mitrovice zapaljena je crkva Svetog Save, u Prištini je zapaljena crkva Svetog Nikole, a u Podujevu je polomljen krst sa kupole crkve Svetog Andreja Prozvanog.
Crkva Bogorodica Ljeviška u Prizrenu, vršnjakinja pariske katedrale Notr Dam, jedan od najlepših i najvrednijih spomenika srpske srednjovekovne umetnosti i kulture, zapaljena tokom martovskog pogroma na Kosovu i Metohiji, ni posle 20 godina nije obnovljena, iako je pod zaštitom Uneska.
Dva sloja fresaka čine umetničku zaostavštine ove crkve.
Prvi sloj je sa početka 13. veka i sastoji se od tri freske (Svadba u Kani, Isceljenje slepog i Bogorodica sa Hristom Hraniteljem).
Drugi sloj fresaka nastao je između 1307. i 1313. godine, a autori su grupa slikara na čelu sa Astrapom. Izdvajaju se portreti ktitora i povorka Nemanjića, predaka kralja Milutina, u natprirodnoj veličini. U živopisau je vidan prodor novih tema iz ciklusa Stradanja i Čuda, uvećavanje broja figura koje učestvuju u scenama i razvijanje simboličnog jezika, što ukazuje na usvajanje novog vizantijskog umetničkog stila, renesanse Paleologa.
Iako proteklih godina delimično sređena, u njoj se i dalje vide oštećenja i tragovi požara. Crkva je spolja zadržala isti izgled kao što je imala i ranije, ali je opasana bodljikavom žicom, armaturom i drugim preprekama. Ako odete na Kosovo i posetite ovu lepoticu, shvatićete zašto je za Srbe važan Kosovski zavet i koliko su Srbi dali evropskoj kulturi.
"Samo su oni dostojni pričesti": Otac Predrag Popović dao prave uslove koji ljudi smeju da prime svetu tajnu
Po rečima oca Predraga Popovića ne postoji obavezujući uslov za pričešće osim krštenja. No ako u Svetom pismu ne piše jasan uslov osim krštenja, to ne znači da svako može da se pričešćuje kako hoće.
„Nečista krv“ Bore Stankovića: Kako je Sofkina sudbina ispričala život u starom Vranju
Roman koji nije samo književno delo, već hronika jedne kulture, mentaliteta i ženske sudbine u patrijarhalnom društvu kraja 19. veka. Sofka iz „Nečiste krvi“ nije samo lik – ona je ogledalo Vranja onog doba.
Slavske šare iz Šumadije: Umetnost crtanja voskom na hlebu koja izumire
U selima oko Kragujevca i Topole, sve do sredine 20. veka negovao se neobičan običaj – ukrašavanje slavskog kolača crtežima od voska. Te šare nisu bile samo ukras, već i molitva, poruka i izraz domaćinske časti. Danas ovu tehniku poznaje samo nekoliko žena u Šumadiji.
Govor duvanja na Pešterskoj visoravni: Kako su pastiri komunicirali zvižducima na vetru
Na prostranstvima Pešterske visoravni, gde se reči gube u vetru, pastiri su razvili poseban način komunikacije – kroz zvižduke. Ovaj gotovo zaboravljeni običaj nazivan „govor duva“ bio je deo svakodnevice stočara koji su provodili dane na otvorenom, daleko jedni od drugih.
Vojislav Ilić Mlađi i zaboravljena poezija o Šumadiji: stihovi u kojima se čuje miris zemlje i zvuk zvona
Vojislav Ilić Mlađi, često u senci slavnog imenjaka, ostavio je snažan pesnički trag u srpskoj književnosti početkom 20. veka. Njegove pesme o Šumadiji, narodu i običajima danas su nepravedno zaboravljene, iako su svedočanstvo o vremenu u kojem se narodna duša pretakala u stih.
Komentari(0)