"Ukleti prsten" srpske kraljice 800 godina ležao u grobnici: Iskopao ga kralj Aleksandar i nosio kao amajliju, a onda mu je doneo zlu kob
U Narodnom muzeju ističu da je veoma malo sačuvanih zlatnih prstenova visokog ranga u Srbiji i da Teodorin nema premca.
Misterija zlatnog prstena kraljice Teodore, majke cara Dušana, traje više od jednog veka – otkad je iskopan u manastiru Banjska, zadužbini kralja Milutina, kraj Zvečana.
Izuzetni primerak nakita iz doba Nemanjića preživeo je bezbrojna pustošenja srpskih zemalja tokom 800 godina, koliko je počivao u tmini kraljevske grobnice. Samom igrom sudbine, ponovo je zablistao na svetlu dana, i to 1915. godine, usred pakla Prvog svetskog rata.
Teodorin prsten predstavlja remek-delo zlatarstva i primenjene umetnosti. Na njemu prisutna stilska mešavina vizantijskih i zapadnjačkih, gotičkih elemenata, smatra se odlikom srpske srednjovekovne, kao i srednjoevropske primenjene umetnosti. Spoj dragocenih materijala i vrhunske izrade svedoči o dostojanstvu i visokom društvenom statusu vlasnice.
Možda vas zanima:
Izgubljeni grad Žrnov: Zašto je kralj Aleksandar srušio srednjovekovnu tvrđavu na Avali?
Otkrijte istoriju misteriozne tvrđave čije ruševine leže ispod spomenika Neznanom junaku i tajnu njene iznenadne propasti
KAKO JE KRALJ ALEKSANDAR DAVAO IMENA SVOJOJ DECI: Ovo dokazuje da je verovao u Jugoslaviju!
Evo kako su se zvala deca kralja Aleksandra i šta je bila glavna ideja
Možda vas zanima:
Izgubljeni grad Žrnov: Zašto je kralj Aleksandar srušio srednjovekovnu tvrđavu na Avali?
Otkrijte istoriju misteriozne tvrđave čije ruševine leže ispod spomenika Neznanom junaku i tajnu njene iznenadne propasti
KAKO JE KRALJ ALEKSANDAR DAVAO IMENA SVOJOJ DECI: Ovo dokazuje da je verovao u Jugoslaviju!
Evo kako su se zvala deca kralja Aleksandra i šta je bila glavna ideja
Možda vas zanima:
Izgubljeni grad Žrnov: Zašto je kralj Aleksandar srušio srednjovekovnu tvrđavu na Avali?
Otkrijte istoriju misteriozne tvrđave čije ruševine leže ispod spomenika Neznanom junaku i tajnu njene iznenadne propasti
KAKO JE KRALJ ALEKSANDAR DAVAO IMENA SVOJOJ DECI: Ovo dokazuje da je verovao u Jugoslaviju!
Evo kako su se zvala deca kralja Aleksandra i šta je bila glavna ideja
Na glavi prstena je urezan dvoglavi orao, a na vratu teče natpis na crnoj pozadini nijela: „Ko ga nosi pomogo mu Bog“. Karika prstena je ukrašena geometrijsko-floralnim prepletom i predstavom fantastičnih životinja, sa repovima završenim polupalmetama. Tako su programom predstava na prstenu obuhvaćene dve celine. Dvoglavim orlom naznačeno je plemenito poreklo vlasnika, dok čudovišne životinje i natpis u nijelu ističu profilaktičku, zaštitnu ulogu prstena.
Da je ovaj komad nakita izuzetan primerak zlatarstva koje je cvetalo u Novom brdu i Trepči, to su već na prvi pogled shvatili i tragači za Milutinovim blagom, koji su ga pronašli u starom grobu u priprati manastirske crkve.
Kad su videli dvoglavog orla na glavi prstena zaključili su da je reč o grobu visokog velmože, a kad su otkopali karličnu kost shvatili su da je reč o ženi. Sinulo im je da su tu pronašli grob kraljice Teodore, a prsten je odmah odnet regentu Aleksandru, koji je po svemu sudeći prisustvovao iskopavanju.
U Narodnom muzeju ističu da je veoma malo sačuvanih zlatnih prstenova visokog ranga u Srbiji i da Teodorin nema premca. Njegova vrednost, u vreme kad je napravljen, odgovarala je vrednosti dvogodišnjeg poreza koji je plaćalo seosko domaćinstvo.
Poseban značaj prstenu daje heraldički simbol dvoglavog orla i jedinstvena urezana formula „Kto ga nosi pomozi mu Bog“. Taj zaštitni natpis istovremeno ga čini i hrišćanskim i magijskim, a dodatnu moć mu daju vukovi izgravirani na karikama. Ovakvo prstenje smeli su da kuju samo posebni majstori kovači.
U srednjovekovnoj Srbiji, koja je opisivana kao zemlja zlata, bilo je mnogo dragocenog nakita, ali prsten kao Teodorin nije mogao svako da nosi. Istočnorimskog dvoglavog orla imao je pravo da koristi samo onaj ko je u rodu s carskom porodicom. Nemanjići su bili prvi među balkanskim vladarima koji su se orodili s carskom kućom Paleologa i dobili pravo da koriste simbol imperijalnog dvoglavog orla „koji zakriljuje i istok i zapad“.
Ni zaštitni natpisi nisu retki na prstenovima, ali obično se odnose na konkretnu osobu, dok Teodorin prsten ima magičnu formulu koja se, bar na prvi pogled, odnosi na bilo kog nosioca. Zato ga je kralj Aleksandar Karađorđević kao amajliju nosio na zlatnom lancu za sat, što su zabeležili njegovi savremenici.
Zabeleženo je i to da je kralj Aleksandar jedno vreme prsten nosio na ruci, a potom kao privezak na lancu za sat. Smatrao ga je amajlijom, međutim, kada su i do njega stigle priče da je prsten uklet, pre svega jer je reč o svetinji koja ne sme biti odvojena od osobe za koju je specijalno kovana, kralj je požurio da ga se što pre otarasi.
Poklonio ga je svom prijatelju, tadašnjem advokatu Blagoju Barlovcu, koji se takođe plašio prokletstva, pa je Teodorin prsten 1926. godine u tajnosti predao Narodnom muzeju u Beogradu.
Da li je Teodorin prsten zaista bio uklet, niko ne može reći sa sigurnošću. Ljubitelji teorija zavere i alternativne istorije ističu kako ubistvo kralja Aleksandra u Marseju , kao i smrt advokata Barlovca neposredno nakon što je prsten predao Narodnom muzeju, mogu biti dokaz zle kobi koja prati prsten. Među brojnim legendama o prstenu, možda i najpopularnija je ta da „ne sme da ga nosi ruka nedostojna Nemanjića“.
Sa ruke kraljice Teodore skinut je još jedan, manje vredan, srebrni prsten. Pretpostavlja se da je završio u kolekciji jedne moćne beogradske porodice, a da je potom prošvercovan u inostranstvo. Danas je navodno i dalje u vlasništvu jedne bogate srpske porodice. Ne zna se koliko je plaćen i da li je i on vlasnicima donosio nesreću.
Kraljica Teodora Smilec je bila bugarska princeza i kraljica Srbije, kao prva supruga srpskog kralja Stefana Uroša III Dečanskog. Njena vladavina trajala je od januara do oktobra 1322. godine. Teodora je bila majka prvog srpskog cara, Dušana Silnog i ćerka bugarskog cara Smileca (1292-1298) i Smilecine. Udala se za Stefana Dečanskog početkom 14. veka. Živela je u Zeti od 1306. do 1314. godine, nakon čega njena sudbina nije poznata.
Novija istraživanja su, kako je saopšteno iz Narodnog muzeja Srbije, pokazala da je prsten verovatnije pripadao Konstantinu Nemanjiću. On je bio mlađi sin kralja Milutina i brat Stefana Dečanskog, koji je tragično stradao 1322. godine. “Rezultati arheoloških i antropoloških analiza posvedočili su da je na mestu nalaza prstena bio sahranjen muški član porodice Nemanjić, koji je u trenutku smrti imao oko 40 godina”, kažu iz Narodnog muzeja Srbije.
(Serbian Times)
BEOGRADSKA IKONA: Soliter koji je prekršio sve zakone, kako je nastala "Beograđanka" i zašto se bunila cela arhitektonska elita
Palata Beograd, poznatija kao "Beograđanka", dominira panoramom grada, ali malo ko zna za njen kontroverzan nastanak. Otkrivamo zašto je njena visina razbesnela arhitekte, kako je prekršila urbanističke zakone i zašto je ova zgrada, uprkos svemu, preživela NATO bombardovanje, postavši trajni simbol prestonice.
KAKO SU PRECI DOČEKIVALI MITROVDAN: Zašto se na taj dan mora biti u kući i šta znači kad hajdučka godina počinje
Mitrovdan, 8. novembar, u narodu se oduvek obeležava kao dan velikih promena. Iako je posvećen Svetom velikomučeniku Dimitriju, ovaj praznik je prvenstveno bio vezan za prirodu i pripremu za zimu. Otkrivamo zašto je najvažniji običaj da vas Mitrovdanska noć zatekne kod svoje kuće i kako je ovaj dan postao legendarni "hajdučki rastanak".
NEVIDLJIVA SVETINJA: Otkrijte mesto kod Čačka gde je nastao "Srpski Atos" i gde je najstariji manastir skrivao blago
Ovčarsko-kablarska klisura, poznata kao "Srpska Sveta Gora", krije deset manastira koji su vekovima služili kao duhovno utočište. Otkrivamo zašto je najstariji manastir, Nikolje, bio centralna tačka otpora, i kako je legenda o tajnom, manastirskom blagu nastala u klisuri koja je služila kao skrivena riznica Srbije.
KRALJ KOJI SE BOJAO NOĆU: Priča o Kralju Aleksandru – čoveku koji je spavao sa oružjem i legenda o "ukletom prstenu"
Kralj Aleksandar Karađorđević (1888–1934) je nosio krunu u najturbulentnijem periodu srpske istorije, ali je čitavog života živeo u stalnom strahu od zavere i atentata. Otkrivamo kako je Kralj, svedok krvavih prevrata i ubistava, bio prinuđen da spava sa napunjenim pištoljem pod jastukom i kako se legenda o "ukletom prstenu" prenela na Karađorđeviće.
Komentari(0)