Gornji Milanovac - Jedno od svetih mesta koje je tokom svojih isposničkih dana pohodio Sveti Sava, prema narodnom verovanju bio je i Savinac kod Gornjeg Milanovca. Od davnina se veruje i da je izvor vode u samom srcu sela lekovit, pa mnogi tu dolaze po spas od raznih boljki.
Lepote Srbije/J.J.
- Veruje se da je u 13. veku Sveti Sava pohodio ovaj kraj. Kada je stigao u selo, prešavši reku Dičinu ostao je odušvljen prirodnim lepotama. Legenda kaže da se prilikom prelaska reke štapom oslonio na jedan kamen. Tu je nastala rupa u obliku ćupa iz kojeg je potekla lekovita voda, kažu u Muzeju rudničko-takovskog kraja.
Upravo ovde 1819. godine knez Miloš Obrenović podigao je svoju prvu zadužbinu, i to u spomen na kneginju Ljubicu.
Upoznat sa ovim verovanjem i velikom ljubavlju meštana prema Svetom Savi kog su smatrali za svog zaštitnika, Miloš Obrenović je upravo u blizini lekovitog izvora podigao crkvu.
- Posle sabora u Takovu, Miloš je pripremao dalje borbene planove i stao da se malo odmori upravo pored reke Dičine. Kako je bio slab i bolešljiv dali su mu malo lekovite vode, kojom se okrepio. Tada je rekao da ako pobede Turke u sledećem boju da će na tom mestu podići crkvu u znak zahvalnosti. To je i učinio.
Crkva svetog Save na Savincu pripada Eparhiji žičkoj, podignuta je 1819. godine i vodi se kao spomenik kulture u kategoriji kulturno dobro od velikog značaja. Ovde je sahranjena Mina - jedna od tri srpske slikarke 19. veka i kćerka čuvenog Srbina Vuka Karađžića.
- Vuk i Ana imali su trinaestoro dece od kojih su svi, osim Mine i Dimitrija, umrli u detinjstvu i ranoj mladosti do 1852. godine. Mina je rodjena u Beču i odrasla u kući u koju su dolazile mnoge poznate ličnosti srpske kulture toga doba, prijatelji i saradnici njenog oca. U maju 1858. godine sa majkom i ocem, doputovala je brodom iz Beča u Zemun. U Beogradu je prešla u pravoslavnu veru i dobila ime Milica. Udala se za siromašnog bratanca kneginje Ljubice, profesora književnosti na beogradskom Liceju Aleksu Vukomanovića, ispričao je istoričar Dragan Milojković.
Mina je bila izuzetno obrazovana devojka, a o njenom obrazovanju binuo se Jernej Kopitar. Osim nemačkog govoila je francuski, italijasnki, srpski i engleski jezik. Svom ocu je pomagala kao sekretar i pratila ga na putovanjima. Ipak, kroz život su je pratile brojne nesrećne okolnosti.
- Muž joj je umro posle samo godinu ipo dana braka, kada je njihov sin Janko imao svega tri meseca. Ona se kao samohrana majka sa sinom preselila u Beč. Posle nekog vremena umro joj je otac, a majka razbolela. Minin sin je umro 1878. goine u Rusiji, a ona je preminula 1894. godine i tako se ugasila Loza Vuka Karadžića, dodaje istoričar.
O državnom trošku njeno telo je iz Beča preneto je u Beograd i sahranjena je u grob njenog muža Alekse na Tašmajdanu. Početkom 20. veka njihove kosti zajedno sa sinovljevim su prenete u Savinac kod Gornjeg Milanovca gde su sahranjene u kripti porodične crkve Vukomanovića.
- Crkva u Savincu je grobna crkva porodice Vukomanović, iz koje je poticala kneginja Ljubica, a čiji je Aleksa bio član. U crkvi je sahranjen veliki broj članova porodica Obrenović i Vukomanović, Obren Martinović – otac vojvode Milana, petoro dece Jovana Obrenovića, braća kneginje LJubice. Juna 1905, na inicijativu Mileve Alimpić, iz Beograda su prenete kosti Mine Vukomanović Karadžić, njenog muža Alekse i sina Janka. Od 2009. godine crkva Svetog Save ima status manastira, kažu u Muzeju rudničko-takovskog kraja.
Meštani i dan danas veruju u lekovita svojstva Savine vode, ali i brojni turisti koji obilaze ovo mesto. Kažu da je najbolja za vid, ali i za kožna oboljenja. A, prelepi krajolik sa manastirom čini savršenu celinu i idealno je mesto za odmor.
Na samo desetak kilometara od Vrnjačke Banje počinje planina Goč – skrivena i mirna, sa šumama, izvorima i jednim jezerom koje izgleda kao ogledalo prirode. Nije to planina od spektakularnih visina, već od tihog mira, idealna za one koji žele da pobegnu od gužve i pronađu prirodu kakva se retko viđa.
U osvit Prvog svetskog rata, kada se još rat ni slutio nije, u Vrnjačkoj Banji rodila se ljubav učiteljice Nade i mladog oficira Relje. Bila je to ljubav o kojoj je pričao ceo grad – iskrena, snažna i obasjana obećanjem da će potrajati zauvek. Ali sudbina je imala drugačiji plan.
Na samo sedamnaest kilometara od Zrenjanina prostire se Carska Bara, najveće močvarno područje u Srbiji. Ovaj specijalni rezervat prirode je istovremeno i ptičji raj, i prirodna laboratorija, i podsećanje da prava čuda nisu uvek na vrhovima planina, već i u tišini vodenih ogledala.
Na padinama Suvobora, iznad Gornjeg Milanovca, prostire se Ravna Gora – planinsko područje koje je u srpsku istoriju ušlo kao simbol otpora tokom Drugog svetskog rata. Ipak, Ravna Gora je mnogo više od istorijskog pojma: to je kraj bogat šumama, livadama i pogledima koji osvajaju, mesto gde priroda i prošlost žive jedna pored druge.
Od svih manastira na Fruškoj gori, Savinac je svakako najmisteriozniji. Za početak, niko zapravo danas sa sigurnošću ne zna gde se on nalazio. Ostaci hrama u Starim Ledincima, na severnoj strani Fruške gore, samo su jedna od mogućih lokacija koju, kao najverovatniju, navodi najveći broj istoričara i koju je, kao takvu, prihvatila i crkva.
Komentari(0)