Ovo retko drvo jedan je od razloga zašto je Tara proglašena za Nacionalni park: Čuvena Pančićeva omorika u opasnosti od nestajanja
Ponos i jedan od simbola Nacionalnog parka Tara, ali i čitave Srbije svakako je retka i posebna vrsta četinara – Pančićeva omorika. Pronađena je 1875. godine u selu Zaovine, što je danas teritorija Nacionalnog parka Tara, a ove godine, obeležen je i veliki jubilej – 150 godina od njenog otkrića. Ova omorika je autohtona vrsta za srednji tok reke Drine. U Srbiji je imamo na području Nacionalnog parka Tara i kod Prijepolja, na jednom lokalitetu u kanjonu reke Mileševke. Veliki broj nalazišta postoji i u istočnoj Bosni.
Specifičnost Pančićeve omorike je višestruka. To je jedan od razloga zbog kojih je Tara proglašena nacionalnim parkom — osim zbog očuvanih šuma jele, smrče i bukve, upravo i zbog ove jedinstvene vrste.
- Omorika je vrsta koja potiče iz tercijara, dakle iz veoma daleke prošlosti, i preživela je poslednje ledeno doba. Stara je više od deset miliona godina. Njena osobenost je što je opstala u nepristupačnim, tzv. refugijalnim staništima, najčešće severnih ekspozicija i strmih terena. Najveći rezervat Pančićeve omorike nalazi se u kanjonu Drine, u rezervatu „Zvezda“, koji zauzima oko 2.000 hektara. Na prostoru Nacionalnog parka evidentirano je između 14 i 16 lokaliteta na kojima se nalazi ova vrsta, a svi su u prvom stepenu zaštite. To znači da na tim područjima nisu dozvoljene nikakve intervencije osim istraživanja i određenih uzgojnih mera, kaže za RINU Milica Tomić izvršna direktorica za planiranje, zaštitu i razvoj u Nacionalnom parku Tara.
rina
Poslednjih decenija Pančićeva omorika je u opasnosti i potrebna joj je pomoć. Zbog toga je u rezervatu u NP Tara, u Crvenom potoku, koji je tresetište i gde se nekada nalazila u znatno većem broju, pokrenuta akcija obnove.
Možda vas zanima:
ODLUKA KOJA ĆE OBRADOVATI LOKALCE: Ulaz u NACIONALNI PARK TARA BESPLATAN za vozila sa BB i UE tablicama!
Nakon što je nova odluka da se svima elektronski naplaćuje ulaz u NP Tara izazvala nezadovoljstvo, na osnovu inicijative direktora Nacionalnog parka Tara, Opštine Bajina Bašta i Grada Užica Nadzorni odbor Javnog preduzeća „Nacionalni park Tara“ doneo je nacrt Odluke o izmenama i dopunama Odluke o naknadama za korišćenje zaštićenog područja Nacionalnog parka Tara kojima se određuje da je za određene kategorije vozila registarskih tablica BB i UE visina naknade 0 dinara.
Kraljice litica ponovo osvajaju Srbiju – Divokoze sa Tare na novim planinama
Na strmim stenama Tare, gde slobodno gaze još od davnina, obitava oko 300 divokoza. Ove divlje lepotice, simbol nesputane prirode, sada su dobile novu priliku da osvoje i druga planinska prostranstva Srbije. U akciji zaštitara prirode i državnih institucija, 12 jedinki preseljeno je sa Tare – 11 na Kopaonik i jedna na planinu Stol kod Babušnice.
Možda vas zanima:
ODLUKA KOJA ĆE OBRADOVATI LOKALCE: Ulaz u NACIONALNI PARK TARA BESPLATAN za vozila sa BB i UE tablicama!
Nakon što je nova odluka da se svima elektronski naplaćuje ulaz u NP Tara izazvala nezadovoljstvo, na osnovu inicijative direktora Nacionalnog parka Tara, Opštine Bajina Bašta i Grada Užica Nadzorni odbor Javnog preduzeća „Nacionalni park Tara“ doneo je nacrt Odluke o izmenama i dopunama Odluke o naknadama za korišćenje zaštićenog područja Nacionalnog parka Tara kojima se određuje da je za određene kategorije vozila registarskih tablica BB i UE visina naknade 0 dinara.
Kraljice litica ponovo osvajaju Srbiju – Divokoze sa Tare na novim planinama
Na strmim stenama Tare, gde slobodno gaze još od davnina, obitava oko 300 divokoza. Ove divlje lepotice, simbol nesputane prirode, sada su dobile novu priliku da osvoje i druga planinska prostranstva Srbije. U akciji zaštitara prirode i državnih institucija, 12 jedinki preseljeno je sa Tare – 11 na Kopaonik i jedna na planinu Stol kod Babušnice.
Možda vas zanima:
ODLUKA KOJA ĆE OBRADOVATI LOKALCE: Ulaz u NACIONALNI PARK TARA BESPLATAN za vozila sa BB i UE tablicama!
Nakon što je nova odluka da se svima elektronski naplaćuje ulaz u NP Tara izazvala nezadovoljstvo, na osnovu inicijative direktora Nacionalnog parka Tara, Opštine Bajina Bašta i Grada Užica Nadzorni odbor Javnog preduzeća „Nacionalni park Tara“ doneo je nacrt Odluke o izmenama i dopunama Odluke o naknadama za korišćenje zaštićenog područja Nacionalnog parka Tara kojima se određuje da je za određene kategorije vozila registarskih tablica BB i UE visina naknade 0 dinara.
Kraljice litica ponovo osvajaju Srbiju – Divokoze sa Tare na novim planinama
Na strmim stenama Tare, gde slobodno gaze još od davnina, obitava oko 300 divokoza. Ove divlje lepotice, simbol nesputane prirode, sada su dobile novu priliku da osvoje i druga planinska prostranstva Srbije. U akciji zaštitara prirode i državnih institucija, 12 jedinki preseljeno je sa Tare – 11 na Kopaonik i jedna na planinu Stol kod Babušnice.
- Trenutno u prirodi postoje samo tri primerka, a mi smo prikupili seme iz autohtonih populacija, podigli sadnice u našem rasadniku i zasadili ih na tom lokalitetu. Omorika uglavnom raste na krečnjačkoj podlozi, mada imamo i jedan izuzetak — lokalitet Zmajevački potok, gde se nalazi na serpentinskoj osnovi, ističe Tomić.
Dodaje da Pančićeva omorika jeste ugrožena, Još od pedesetih godina prošlog veka, kada su proglašeni prvi rezervati, mnogo pre formiranja samog Nacionalnog parka 1981. godine, bila je predmet istraživanja. S jedne strane, ona je plastična vrsta i može dobro da se prilagodi gradskim uslovima, ali s druge strane ima problem sa prirodnim obnavljanjem. Zahteva puno svetlosti i ne podnosi veliku konkurenciju drugih vrsta, pa je često potisnuta. Zbog toga je njen opstanak izazov i za nauku i upravljače u NP Tara, te se sve više projekata i aktivnosti sprovodi kako bi se očuvala.
rina
- Trenutno se sprovode mere njenog praćenja, a to su satelitsko snimanje, korišćenje dronova, obilazak staništa i prikupljanje podataka o njenom stanju. U novije vreme počeli smo i sa konkretnim merama podmlađivanja, postavljanjem oglednih polja i uklanjanjem niskog rastinja koje sprečava klijanje semena, jer je za obnavljanje neophodno prisustvo svetlosti. Požari koji su prethodnih godina zahvatili područje Republike Srpske, posebno planinu Stolac gde se nalazi najveće stanište Pančićeve omorike, zaista su je ugrozili. Ipak, i u prošlosti su postojali požari, ali se omorika ponovo pojavljivala jer je ona i pionirska vrsta, što znači da često prva naseljava opožarena područja, naglašava Milica Tomić.
Kako je otkrivena Pančićeva omorika?
Priča o otkriću Pančićeve omorike na Tari je jako zanimljiva i rado se prepričava i nakon 150 godina. Naime, lokalno stanovništvo je odavno znalo za ovu vrstu i zvalo je jednostavno „omorika“. Međutim, nauka je nije poznavala. Josif Pančić je još oko 1855. godine zatražio od šumara da mu pošalju grančice četinara sa područja Tare. Kada ih je dobio, uočio je da to nije ni smrča ni jela i isprva je svrstao ovu biljku u rod borova. Kasnije je češki botaničar Purkinje utvrdio da pripada rodu smrča, pa se zato i danas koristi naziv Picea omorika (Pančić) Purkinje. Pančić je tragao više od 20 godina, bio je svestan da se ova vrsta nalazi negde u zapadnoj Srbiji, ali su tada komunikacije bile veoma otežane. Kada je napokon stigao u Zaovine, primetio je vitko, vretenasto stablo sa sitnim ljubičastim šišarkama i shvatio da se radi o novoj, do tada nepoznatoj vrsti.
Ovaj medijski sadržaj deo je projekta "Devastacija Nacionalnog parka Tara: Kako se izboriti sa izazovima koje nameće priroda, ali i sa bahatim pojedincima?" koji realizuje Regionalna informativna agencija RINA, a sufinansira opština Bajina Bašta.
Ljubavno zaveštanje kralja Uroša: Ovo je jedno od najromantičnijih srpskih predanja koje malo ko zna
Tvrđava Maglič je najprepoznatljivije obeležje doline reke Ibar, a njeni ostaci i danas svedoče o moći koju je imalo ovo srednjovekovno utvrđenje
SRPSKA ATINA U SENCI: Ovaj grad krije tajnu najstarije apoteke i bio je veći kulturni centar od Novog Sada
Nekada davno, pre nego što je Novi Sad postao epicentar kulture u Vojvodini, postojala je "Srpska Atina" u senci. Otkrivamo zašto su Sremski Karlovci, mali grad na Dunavu, istorijski bili veće središte srpskog duha i kako su čuvali najstariju apoteku na Balkanu.
MESTO GDE SE REKA GUBI I POЈAVLЈUЈE: Otkrijte klisuru u Srbiji gde reka teče samo 365 metara!
Jeste li ikada čuli za reku koja je toliko kratka da ima samo 365 metara – "reka Godina"? Istražujemo jedinstveni geografski fenomen u zapadnoj Srbiji, kod Perućca, gde snažan izvor izbija iz planine i nakon kratkog, ali burnog toka, nestaje u Drini. Ovo je reka Vrelo, pravo čudo prirode.
Velika svetinja do koje se teško stiže u Srbiji: "Manastir rušen i spaljivan, ali se dizao kao feniks iz pepela"
U kanjonu reke Uvac, nalazi se svetinja za koju malo ko zna. Priča se da je manastir Uvac zadužbina Nemanjica, a meštani napominju da je od velikog značaja za Srbe.
Vražji kamen i sveti Prohor: Tajne reke Pčinje
U južnoj Srbiji, između planina Kozjaka i Rujna, izvire reka Pčinja – bistra i planinska, ali moćna u oblikovanju kraja kroz koji protiče. Od izvora na severnim padinama Rujna, pa sve do ušća u Vardar kod Starog Nagoričana u Severnoj Makedoniji, ona je vekovima bila oslonac života, put, ali i granica. Njene obale su dom legendama, manastirima i narodnim saborima koji i danas žive.
Komentari(0)