Izvire tiho iz podnožja Kopaonika, a u svom toku nije samo oblikovala dolinu — već i istoriju. Reka Toplica je žila kucavica juga Srbije, svedok vekova otpora agresorima, nade i priča koje još žive među njenim obalama.
Gde počinje tišina koja teče
Toplica izvire na nadmorskoj visini od oko 1.100 metara, u blizini sela Žuč, na padinama Kopaonika. Uliva se u Južnu Moravu kod Doljevca, nakon što protekne kroz Prokuplje, Kuršumliju i Žitorađu. Ceo tok reke iznosi oko 130 kilometara.
Uz njen tok se formirala jedna od najznačajnijih dolina Srbije, kroz koju su se prelivali i ljudi i događaji — od Rimljana do ratnika Prvog svetskog rata.
Možda vas zanima:
Misterija kamenih kugli kod sela Zlokućane u Toplici
Savršeno okrugli kameni "megaliti" usred šume: Da li je priroda ili ruka čoveka oblikovala kugle Zlokućana?
Legende o rekama Srbije: Priče koje nosi tok
Kako su Dunav, Drina i Morava oblikovali narodne priče i mitove.
Možda vas zanima:
Misterija kamenih kugli kod sela Zlokućane u Toplici
Savršeno okrugli kameni "megaliti" usred šume: Da li je priroda ili ruka čoveka oblikovala kugle Zlokućana?
Legende o rekama Srbije: Priče koje nosi tok
Kako su Dunav, Drina i Morava oblikovali narodne priče i mitove.
Možda vas zanima:
Misterija kamenih kugli kod sela Zlokućane u Toplici
Savršeno okrugli kameni "megaliti" usred šume: Da li je priroda ili ruka čoveka oblikovala kugle Zlokućana?
Legende o rekama Srbije: Priče koje nosi tok
Kako su Dunav, Drina i Morava oblikovali narodne priče i mitove.
Reka istorije i otpora osvajačima
Toplica je tokom istorije bila više od prirodnog toka — bila je strateški pravac, put vojski, ali i naroda u zbegu. Najpoznatiji događaj vezan za ovu oblast je Toplički ustanak 1917. godine — jedini ustanak u porobljenoj Evropi tokom Prvog svetskog rata.
Vođa ustanka, Kosta Vojinović, poznat i kao Kosta Pećanac, predvodio je borce duž reke, kroz šume i planinske prolaze. Ovi predeli i danas čuvaju uspomene na junaštvo, ali i stradanje.
Dolina legendi i svetilišta
U blizini reke nalaze se i brojna svetilišta — manastiri Đunis, Sveti Nikola u Kuršumliji, kao i ostaci srednjovekovnih crkava. Narod kaže da su sve crkve na Toplici povezane nevidljivim nitima, i da reka „pamti molitve“.
U nekim selima postoji verovanje da voda iz Toplice u proleće ima lekovita svojstva, posebno za oči.
Postoje i predanja o „rečnoj ženi“ — mitskom biću koje se pojavljuje pred veliku promenu vremena, čuvajući tajne iz starina.
Priroda koja mami, voda koja obnavlja
Danas je dolina reke Toplice važno područje za poljoprivredu, ali i za izlete i lokalni turizam. U njenom priobalju rastu razne lekovite biljke, a ribolovci dolaze zbog pastrmke i mladice. Na pojedinim mestima reka je toliko čista da se i dalje koristi za piće.
Staze uz reku, naročito u blizini Prokuplja, pružaju priliku za tihe šetnje, ali i za dublje razumevanje prostora u kojem se priroda i prošlost susreću bez reči.
U samom Prokuplju uređeno je izletište uz reku, sa šetalištem, klupama i zelenilom, koje leti služi kao okupljalište porodica i mladih. Takođe, deo obale kod Žitorađe poznat je po mirnim uvalama idealnim za odmor i ribolov. Ova mesta čine Toplicu dostupnom i pitomom, bez narušavanja njenog prirodnog toka.
Toplica – reka kroz koju su tekle i bitke i molitve
Izvire tiho iz podnožja Kopaonika, a u svom toku nije samo oblikovala dolinu — već i istoriju. Reka Toplica je žila kucavica juga Srbije, svedok vekova otpora agresorima, nade i priča koje još žive među njenim obalama.
Gde šume šapuću, a medvedi caruju: Tajne Tare
Na zapadu Srbije, iznad kanjona Drine i u zagrljaju gustih, vekovnih četinarskih šuma, uzdiže se planina Tara — dom najveće populacije mrkog medveda u Srbiji. Ova planina, koja je davno zaslužila status nacionalnog parka, nije samo utočište za brojne biljne i životinjske vrste, već i prostor gde se priroda i legenda stapaju u jedinstven doživljaj.
Ovaj manastir spada u najmisterioznije svetinje: Malo ko da se u njemu kriju grobovi koji su...
Obnova Bešenova otkrila je i grob jedne značajne, a poprilično zaboravljene ličnosti iz istorije Vojvodine
Peške do mira: Tajno jezero u srcu Fruške gore
Na severnim padinama Fruške gore, nadomak sela Stari Ledinci, nalazi se mesto koje podseća na gorsko oko — zeleno, tiho i okruženo gustim krošnjama. Ledinačko jezero nije prirodno, ali je priroda učinila da tako izgleda, sakrivši tragove njegovog porekla.
Kamen ljubavi na Ozrenu: Gde su se zaklela srca Čučuk Stane i Hajduk Veljka
Na padinama Ozrena, iznad Sokobanje, nalazi se kamen za koji narod veruje da čuva večnu ljubav. Ovaj tihi svedok prošlosti postao je mesto legende, simbol jedne od najromantičnijih priča iz srpske istorije.
Komentari(0)