ČUVAR ČUDOTVORNIH MOŠTI NEMANJIĆA! Manastir Visoki Dečani predstavlja blago srpske države, 700 godina odoleva nedaćama
Manastir Visoki Dečani skoro 700 godina predstavlja dokaz procvata srpske srednjovekovne države.
Srednjovekovna zadužbine Nemanjića, smeštena u dolini reke Bistrice iza sebe krije tešku istoriju. Manastir Visoki dečani na Kosovu i Metohiji predstavlja srpsko blago, podno Prokletija. Okružen kestenovim i borovim šumama, Dečani su smešteni na putu ka nekadašnjoj carskoj prestonici Prizrenu. Izgrađen u davnom 14. veku predstavlja zadužbinu kralja Stefana Uroša III Dečanskog, čije se mošti danas čuvaju upravo u ovoj svetinji.
Uobičajeni epitet "Visoki" Dečani su dobili kako zbog toga što njihova crkva predstavlja najveću i najvišu sačuvanu građevinu srednjevekovne Srbije, tako i zbog skupocenih građevinskih materijala od kojih su sazidani. Kao deo istorijskog, kulturnog i duhovnog nasleđa Srbije, manastir Visoki Dečani se od 2004. godine nalazi na Listi ugrožene svetske baštine UNESCO-a.
Pljačkan i uništavan više puta
Izgradnja masnastira započela je 1327. godine na inicijativu Stefana Dečanskog, a ime je dobio po istoimenom obližnjem predelu. Nadzor nad izgradnjom je preuzeo arhiepiskop Danilo II. Godine 1330. kralj izdaje povelju kojom bogato daruje svoju zadužbinu, sa željom da oni koji se odluče da u njoj u monaštvu provedu život budu materijalno obezbeđeni, kako bi se potpuno posvetili molitvi. Nakon smrti 1331. godine on je tu i sahranjen, a brigu o izgradnji preuzima car Dušan do okončanja svih radova 1335. godine, kada i potvrđuje Dečanima priloge iz očeve povelje.
Možda vas zanima:
Legenda o caru Urošu: Istina o izgubljenom blagu
Narodna predanja tvrde da je poslednji nemanjićki car, Uroš V, poznat kao „Nejaki“, ostavio iza sebe ogromno blago. Ali gde je ono nestalo?
Tvrđava Zvečan – čuvar severnog Kosova kroz vekove
Na strmoj vulkanskoj kupi iznad reke Ibar, uzdiže se tvrđava Zvečan – jedan od najstarijih i najznačajnijih srednjovekovnih gradova Srbije. Kao strateško uporište i kraljevski dvor Nemanjića, Zvečan je bio svedok uspona srpske države, ali i burnih borbi koje su oblikovale našu istoriju.
Možda vas zanima:
Legenda o caru Urošu: Istina o izgubljenom blagu
Narodna predanja tvrde da je poslednji nemanjićki car, Uroš V, poznat kao „Nejaki“, ostavio iza sebe ogromno blago. Ali gde je ono nestalo?
Tvrđava Zvečan – čuvar severnog Kosova kroz vekove
Na strmoj vulkanskoj kupi iznad reke Ibar, uzdiže se tvrđava Zvečan – jedan od najstarijih i najznačajnijih srednjovekovnih gradova Srbije. Kao strateško uporište i kraljevski dvor Nemanjića, Zvečan je bio svedok uspona srpske države, ali i burnih borbi koje su oblikovale našu istoriju.
Možda vas zanima:
Legenda o caru Urošu: Istina o izgubljenom blagu
Narodna predanja tvrde da je poslednji nemanjićki car, Uroš V, poznat kao „Nejaki“, ostavio iza sebe ogromno blago. Ali gde je ono nestalo?
Tvrđava Zvečan – čuvar severnog Kosova kroz vekove
Na strmoj vulkanskoj kupi iznad reke Ibar, uzdiže se tvrđava Zvečan – jedan od najstarijih i najznačajnijih srednjovekovnih gradova Srbije. Kao strateško uporište i kraljevski dvor Nemanjića, Zvečan je bio svedok uspona srpske države, ali i burnih borbi koje su oblikovale našu istoriju.
Nakon Kosovske bitke manastir je dospeo u težak položaj, pa je kneginja Milica 1397. godine morala da izda povelju kojom je otete posede vratila bratstvu. Na igumanski presto je početkom 15. veka stupio Grigorije Camblak pisac žitija Svetog kralja Stefana Dečanskog. U vreme robovanja pod Turcima, iako je često bio u jako lošoj situaciji u mnogo čemu, monaški život se ne gasi. Tokom obnove Pećke patrijaršije, u 16. veku, manastirski život je ponovo oživeo, kada je u Dečanima osnovana resavska škola. Prepisivačka radionica je znatno obogatila manastirsku biblioteku. Za vreme Velike seobe 1690. godine manastir je opljačkan u više navrata, ali je uz pomoć priloga obnovljen.
Nakon ustanaka u Srbiji početkom 19. veka knez Miloš 1836. godine daje prilog kojim je podignut konak u manastiru. Nedugo zatim i knez Aleksandar Karađorđević 1849. godine daruje kivot u koji su položene mošti Svetog kralja Stefana Dečanskog.
Izgled manastira
Crkva je posvećena Hristu Pantokratoru i Vaznesenju Gospodnjem, a građena je u duhu Raške škole. Ona je petobrodna i najveća je građevina podignuta u srednjevekovnoj srpskoj državi. Njen kamen predstavlja jedinstveno blago u kojoj je srednjevekovna srpska umetnost, kao retko gde, napravila tako veliki iskorak ka romaničkoj i gotičkoj umetnosti. Hram je oslikan freskama u periodu između 1337 i 1348. godine. Čini ga preko 1.000 kompozicija u 20 ciklusa, tematski vrlo promišljeno izabranih. Radilo ga je više umetnika što je uticalo da se stvori stilska raznolikost. Ipak, gledano u celini, dečansko slikarstvo je puno raskoši.
Od veličanstvenog prvobitnog arhitektonsko-prostornog koncepta monaškog prostora osim crkve, preostale su dve srednjevekovne građevine - trpezarija i delimično očuvana ulazna kula, podignute u isto vreme kada i crkva, rukama istih majstora. Od višespratne odbrambene kule, sačuvano je samo prizemlje. Godine 1926. postavljeni su nova krovna konstrukcija, kao i nova gvozdena vrata, umesto stare drvene kapije. Pretpostavlja se da je ulazna kula, nad prizemljem visokim oko devet metara, imala još najmanje tri sprata i zvonik na vrhu i da je bila najdominantnija građevina u sklopu manastirskog utvrđenja.
Mošti Stefana Dečanskog
Pored sjajne arhitekture, neverovatne istorije ali i gostoljublja bratstva ovog manastira, Visoki Dečani su najčuveniji po čudotvornim moštima Svetog Kralja Stefana Dečanskog koje se i dalje čuvaju u ovoj svetinji. Mošti su netruležne, a pored kovčega u kojem se one čuvaju dešavala su se razna čuda i isceljenja. Tako su zahvaljujući ovim svetim moštima slepi progledali, nepokretni prohodali, a parovi dobili porod.
Printscreen/Youtube
Kako se navodi u pojedinim manastirskim spisima, u Prvom svetskom ratu Bugari su opljačkali manastir i pokušali da odnesu i mošti Svetog kralja, ali su se kola s njegovim telom zaglavila na putu i ostala nepokretna. Mošti su vraćene, Bugari su otišli a među okupljenim narodom jedan stari Arnaut je rekao: "Vidite li, Sveti kralj neće da napusti Dečane. Srbi opet dolaze. Pazite šta radite"!
Vladimir na planinskom proplanku "parkirao" vagon i šine i napravio jedinstveni kafić: Ljude jedno oduševljava
Ono što im je predstavljalo najveći problem jeste dopremiti grdosiju od vagona od Valjeva do Tare, ali ne samo njega već i prave pravcate šine
LEKOVITA BANJA DOBIJA SPORTSKI SADRŽAJ Tereni za tenis, košarku i odbojku gradiće se na crkvenoj zemlji
Neobična ali značajna saradnja Eparhije mileševske i opštine Priboj
Ovo retko drvo jedan je od razloga zašto je Tara proglašena za Nacionalni park: Čuvena Pančićeva omorika u opasnosti od nestajanja
Ponos i jedan od simbola Nacionalnog parka Tara, ali i čitave Srbije svakako je retka i posebna vrsta četinara – Pančićeva omorika. Pronađena je 1875. godine u selu Zaovine, što je danas teritorija Nacionalnog parka Tara, a ove godine, obeležen je i veliki jubilej – 150 godina od njenog otkrića. Ova omorika je autohtona vrsta za srednji tok reke Drine. U Srbiji je imamo na području Nacionalnog parka Tara i kod Prijepolja, na jednom lokalitetu u kanjonu reke Mileševke. Veliki broj nalazišta postoji i u istočnoj Bosni.
Ljubavno zaveštanje kralja Uroša: Ovo je jedno od najromantičnijih srpskih predanja koje malo ko zna
Tvrđava Maglič je najprepoznatljivije obeležje doline reke Ibar, a njeni ostaci i danas svedoče o moći koju je imalo ovo srednjovekovno utvrđenje
SRPSKA ATINA U SENCI: Ovaj grad krije tajnu najstarije apoteke i bio je veći kulturni centar od Novog Sada
Nekada davno, pre nego što je Novi Sad postao epicentar kulture u Vojvodini, postojala je "Srpska Atina" u senci. Otkrivamo zašto su Sremski Karlovci, mali grad na Dunavu, istorijski bili veće središte srpskog duha i kako su čuvali najstariju apoteku na Balkanu.
Komentari(0)