Kako su žene dobile ulice u Beogradu: Imena koja kriju priče, a kojih je iznenađujuće malo
Beograd ima više od 2.500 ulica, ali samo mali procenat nosi imena žena. Ta retka imena pričaju priče o vladarkama, književnicama, revolucionarkama, umetnicama i narodnim junakinjama – i svaka od njih nosi sloj istorije koji prolaznici retko znaju.
Prva imena – svetiteljke i vladarke
Najstarija ženska imena na beogradskim ulicama potiču iz religije i srednjeg veka. Ulice kao što su Ulica kneginje Ljubice i Ulica kneginje Zorke podsećaju na srpske vladarke iz dinastija Obrenović i Petrović. Ulica majke Jevrosime nosi ime po liku iz narodne epike i istorijskom simbolu majčinske žrtve.
Književnice i umetnice u urbanom pejzažu
Krajem 20. veka, posebno posle 2000, ulice su počele da dobijaju imena književnica, slikarki i glumica. Desanke Maksimović, Isidore Sekulić, Milene Pavlović Barili i Radmile Vidanović danas se nalaze na mapi grada, ali uglavnom na periferiji. Time je simbolično potvrđeno prisustvo žena u kulturnoj istoriji, ali i otkriveno da prestonica još uvek ne daje podjednaku vidljivost muškim i ženskim imenima.
Revolucionarke i narodne heroine
Možda vas zanima:
Najneobičnija crkva Beograda: Ružica i njena simbolika vojnog hrama sa svećnjacima od čaura
Na mestu gde se vekovima ukrštaju vojske, carstva i narodi, Beograd čuva svoju najneobičniju crkvu – Ružicu. Jedni u njoj vide vojni hram sa svećnjacima od topovskih čaura, drugi je pamte po legendama o tri sestre zadužbinarke, a svi zajedno pronalaze u njoj tišinu i snagu koju nosi molitva među zidinama Kalemegdana.
Iskustvo strankinje koja se u Beograd doselila pre 3 meseca: "Srpska prestonica ima 8 posebnih čari koje svima uđu pod kožu"
Devojka iz inostranstva deli 8 razloga zašto voli Beograd, od kulture i arhitekture do opuštenog načina života – grad koji osvaja na prvi pogled
Možda vas zanima:
Najneobičnija crkva Beograda: Ružica i njena simbolika vojnog hrama sa svećnjacima od čaura
Na mestu gde se vekovima ukrštaju vojske, carstva i narodi, Beograd čuva svoju najneobičniju crkvu – Ružicu. Jedni u njoj vide vojni hram sa svećnjacima od topovskih čaura, drugi je pamte po legendama o tri sestre zadužbinarke, a svi zajedno pronalaze u njoj tišinu i snagu koju nosi molitva među zidinama Kalemegdana.
Iskustvo strankinje koja se u Beograd doselila pre 3 meseca: "Srpska prestonica ima 8 posebnih čari koje svima uđu pod kožu"
Devojka iz inostranstva deli 8 razloga zašto voli Beograd, od kulture i arhitekture do opuštenog načina života – grad koji osvaja na prvi pogled
Možda vas zanima:
Najneobičnija crkva Beograda: Ružica i njena simbolika vojnog hrama sa svećnjacima od čaura
Na mestu gde se vekovima ukrštaju vojske, carstva i narodi, Beograd čuva svoju najneobičniju crkvu – Ružicu. Jedni u njoj vide vojni hram sa svećnjacima od topovskih čaura, drugi je pamte po legendama o tri sestre zadužbinarke, a svi zajedno pronalaze u njoj tišinu i snagu koju nosi molitva među zidinama Kalemegdana.
Iskustvo strankinje koja se u Beograd doselila pre 3 meseca: "Srpska prestonica ima 8 posebnih čari koje svima uđu pod kožu"
Devojka iz inostranstva deli 8 razloga zašto voli Beograd, od kulture i arhitekture do opuštenog načina života – grad koji osvaja na prvi pogled
Možda vas zanima:
Najneobičnija crkva Beograda: Ružica i njena simbolika vojnog hrama sa svećnjacima od čaura
Na mestu gde se vekovima ukrštaju vojske, carstva i narodi, Beograd čuva svoju najneobičniju crkvu – Ružicu. Jedni u njoj vide vojni hram sa svećnjacima od topovskih čaura, drugi je pamte po legendama o tri sestre zadužbinarke, a svi zajedno pronalaze u njoj tišinu i snagu koju nosi molitva među zidinama Kalemegdana.
Iskustvo strankinje koja se u Beograd doselila pre 3 meseca: "Srpska prestonica ima 8 posebnih čari koje svima uđu pod kožu"
Devojka iz inostranstva deli 8 razloga zašto voli Beograd, od kulture i arhitekture do opuštenog načina života – grad koji osvaja na prvi pogled
Koliko ih ima danas
Prema istraživanjima urbanista, manje od 5% svih beogradskih ulica nosi ime žene. I dok su muška imena često dodeljena prometnim bulevarima i centralnim saobraćajnicama, ženska imena se češće nalaze u manjim, sporednim ulicama.
Zašto je to važno
Imena ulica nisu samo orijentiri – ona su zvanična sećanja grada. Svaka tabla sa imenom je mala lekcija iz istorije. Kada su imena žena retka, i njihove priče postaju manje vidljive. Zato se sve više javlja inicijativa da se novim ulicama daju imena zaboravljenih Beograđanki, od naučnica i lekarki, do pesnikinja i glumica.
20 ulica u Beogradu koje nose imena žena – i priče koje stoje iza njih
1. Ulica kneginje Ljubice – Posvećena ženi kneza Miloša Obrenovića, poznatoj po borbi za očuvanje dinastije i uticaju u političkom životu 19. veka.
2. Ulica kneginje Zorke – Prva crnogorska princeza koja je postala srpska kneginja, supruga kralja Petra I Karađorđevića.
3. Ulica majke Jevrosime – Nazvana po liku iz narodne epike i istorijskom simbolu majčinske hrabrosti i odanosti.
4. Ulica Desanke Maksimović – Velikoj pesnikinji i profesorki, autorki poezije koja je oblikovala generacije.
5. Ulica Isidore Sekulić – Prvoj članici Srpske akademije nauka i umetnosti, spisateljici i esejistkinji.
6. Ulica Milene Pavlović Barili – Slikarki i pesnikinji čiji su radovi poznati širom Evrope i Amerike.
7. Ulica Olge Jovičić Ritam – Narodnoj heroini i partizanki koja je poginula tokom Drugog svetskog rata.
8. Ulica Leposave Mijušković – Partizanki iz Crne Gore koja je poginula u borbama 1942. godine.
9. Ulica Milke Protić – Učesnici Narodnooslobodilačke borbe i narodnoj heroini.
10. Ulica Natalije Obrenović – Supruzi kralja Milana Obrenovića, poznatoj po humanitarnom radu.
11. Ulica Milene Dravić – Legendarnoj glumici jugoslovenske i srpske kinematografije.
12. Ulica Mire Trailović – Osnivačici i dugogodišnjoj direktorki Ateljea 212, pionirki modernog teatra u Beogradu.
13. Ulica Ksenije Atanasijević – Prvoj ženi profesorki Univerziteta u Beogradu i filozofkinji.
14. Ulica Sofije Jovanović – Jednoj od retkih žena boraca iz Prvog svetskog rata, koja je učestvovala u proboju Solunskog fronta.
15. Ulica Dragice Končar – Partizanki i narodnoj heroini.
16. Ulica Milene Nikolić – Narodnoj heroini iz Drugog svetskog rata.
17. Ulica Vidosave Kovačević – Narodnoj heroini koja je stradala u Drugom svetskom ratu.
18. Ulica Dare Banjac – Poznatoj glumici koja je obeležila srpsko pozorište i film (novije imenovanje).
19. Ulica Jelene Anžujske – Srpskoj kraljici iz 13. veka, majci kraljeva Dragutina i Milutina.
20. Ulica Katarine Ivanović – Prvoj srpskoj akademskoj slikarki, obrazovanoj u Pešti i Beču.
DIVIO MU SE CEO BEOGRAD, A SAD JE ZAVRŠIO KAO BESKUĆNIK: "Desi mi se da ne jedem ništa nekoliko dana" (VIDEO)
Nikola Vranić, kojeg često zovu gospodin sa asflata, bavio se više od tri decenije baletom, a onda je spletom okolnosti izgubio sve i od 2017. godine se uglavnom nalazi na ulici.
Smrt jugoslovenskog narodnog heroja i danas je misterija: Tvrdili su da je smaknut jer je pretendovao na Titovo mesto, maršal je samo jednom to komentarisao
Velika ljubav Iva Lole Ribara bila je njegova verenica Sloboda Trajković. Rođena je u Vrnjačkoj Banji 1918. godine, u godini kada je završen Prvi svetski rat. Njen otac Svetolik, ugledni apotekar, nazvao ju je tako u ime trijumfa slobode.
Kralj koji to nikada nije postao - Od heroja sa Mačkovog kamena do zatvorenika u sopstvenoj zemlji
Princ Đorđe Karađorđević (1887–1972) bio je najstariji sin kralja Petra I Karađorđevića i kneginje Zorke Petrović-Njegoš. Rođen je posle sestara Jelene (1884–1962) i Milene (1886–1887, umrla kao beba), a pre braće Aleksandra (1888–1934) i Andrije (1890, preminuo kao beba). Kao prvorođeni sin, od rođenja je bio predodređen da nasledi presto, ali je splet karaktera, tragičnih događaja i dvorskih intriga preokrenuo njegovu sudbinu.
Kako je carsko proročanstvo stvorilo manastir Prohor Pčinjski - Počivalište moštiju svetitelja i čuda na Kozjaku
Na obroncima planine Kozjak, u dolini reke Pčinje, smestio se jedan od najvećih i najznačajnijih manastira juga Srbije – Prohor Pčinjski. Posvećen je Svetom Prohoru, pustinožitelju iz XI veka, koji je prema predanju predvideo da će mladi vojskovođa Roman Diogen postati vizantijski car. Kada se proročanstvo obistinilo, Diogen je u znak zahvalnosti podigao manastir i darovao ga monahu.
„Nikada neću biti ljubavnik ni heroj“ - Glumački div koji je voleo skromnost više od slave
Rođen 7. aprila 1934. u Kruševcu, u cincarskoj porodici, Taško Načić , rano je pokazao talenat za glumu. Još kao gimnazijalac bežao je sa časova da bi gledao probe i predstave u pozorišnoj sali. U školskim predstavama igrao je upečatljive uloge, a kao Mitke u Koštani ostao je nezaboravan. Bio je jedan od malobrojnih maturanata svoje generacije koji je krenuo putem glume – i taj put ga je odveo do Akademije dramskih umetnosti u Beogradu.
Komentari(0)