Nalazi se u Centralnoj Srbiji na obroncima Golije.
Printscreen youtube
Pouzdano se može reći da u Srbiji nije postojao nijedan vladar koji nije podigao bar jednu zadužbinu. Veliki deo tih zadužbina, pogotovo one koje potiču iz nemanjićkog perioda, plene svojom lepotom, grandioznošću i predstavljaju svedočanstvo na moć i bogatstvo srpske države.
Iako centralnu ulogu u zadužbinarstvu zauzimaju vladari ne smeju se zanemariti i vladarke koje su svojom požrtvovanošću i upornošću zaslužne za neka od veličanstvenih zdanja koja se mog videti širom Srbije. Jedna od takvih vladarki je Jelena Anžujska sa svojom zadužbinom Gradac.
Jelena je rođena oko 1236. godine. U Srbiju je došla sredinom 13. veka i postala supruga kralja Uroša I Nemanjića. Iz koje zemlje i porodice je poticala ne zna se sa sigurnošću. U 17. veku patrijarh Pajsije, pisac Žitija cara Uroša, naziva Jelenu kćerkom francuskog kralja, a u srpskoj istoriografiji 19. i 20. veka smatralo se da ona potiče iz francuske vladarske loze Anžujaca. Period srpske istorije u kojem je živela i delovala kraljica Jelena karakteriše aktivna politika Srbije prema susednim zemljama, kao i unutrašnje organizovanje i izgrađivanje zemlje.
Manastir Gradac izgrađen je u poslednjoj četvrtini 13. veka. Tačna godina izgradnje nije poznata. Osnivačka povelja nije sačuvana, kao ni uobičajeni natpisi u prstenu kupole crkve i uz ktitorske kompozicije. O vremenu osnivanja i ktitoru zaključuje se uglavnom na osnovu fresaka i arhitekture manastira. Najstrarije pisano svedočanstvo o nastanku Gradca je Žitije kraljice Jelene koje je napisao arhiepiskop Danilo II u periodu između 1317. i 1324. godine.
Naziv mesta Gradac postojao je i pre osnivanja manastira. Verovatno da je taj naziv bio povezan sa vizantijskim utvrđenjem iz 6. veka, koje se nalazilo na uzvišenju iznad manastira i u čijem podnožju je bila crkva. Temelji ove male ranohrišćanske crkve sačuvani su do danas ispred Bogorodičine crkve u Gradcu.
Sam manastir je tokom svoje istorije imao koliko mirnih perioda u kojima je darivan od strane vladara, a i burnih perioda u kojima su osvajači rušili i pljačkali manastirsko imanje. Iako je postojala volja da se crkva, koja je bila dugi niz godina zapostavljena, pokrije i obnovi, radovi su svaki put prekidani i odlagani.
Zavod za zaštitu i naučno proučavanje spomenika kulture Srbije organizovao je 1948. i 1949. godine konzervatorske radove u manastiru. Zidovi crkve su konzervirani, dotrajali delovi krovne konstrukcije zamenjeni su novim delovima, prostor zapadno od crkve oslobođen je od nanosa zemlje i izvršeno je pošumljavanje.
Godine 1982. počela je izgradnja konaka na starim temeljima, u kojem sada živi gradačko sestrinstvo.
Kako doći do manastira Gradac:
Lepotesrbije.alo.rs je i na Viberu gde vam donosimo razne priče, pridružite se našoj zajednici.
Komentari(0)